Dòng người mua sắm ở Thượng Hải. (Ảnh: Bloomberg).
Thuế quan không còn đáng sợ
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc vừa phát tín hiệu sẽ tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế, nhưng hạn chế đẩy mạnh các biện pháp kích thích vào năm tới. Điều này cho thấy ưu tiên của Bắc Kinh đã chuyển từ phòng vệ thuế quan của Mỹ sang đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững trong dài hạn.
Theo văn bản được công bố sau khi Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương kết thúc vào ngày 11/12, các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ sử dụng "linh hoạt và hiệu quả" lãi suất cùng tỷ lệ dự trữ bắt buộc để đảm bảo thanh khoản, đồng thời duy trì mức thâm hụt ngân sách và chi tiêu chính phủ “cần thiết” trong năm 2026.
Theo tờ Bloomberg, ngôn ngữ trong cuộc họp cho thấy giới lãnh đạo muốn duy trì kích thích kinh tế vừa phải sau khi Trung Quốc vượt qua cuộc chiến thương mại với Mỹ mà không phải chịu thiệt hại nặng. Đó là nhờ xuất khẩu của Trung Quốc sang phần còn lại của thế giới đang bùng nổ.
Bắc Kinh có vẻ đang hài lòng với chính sách hiện tại, cho phép họ tiếp tục theo đuổi mô hình tăng trưởng dựa trên sản xuất trong khi tìm cách thúc đẩy tiêu dùng.
Ông Ding Shuang, nhà kinh tế phụ trách khu vực Trung Quốc và Bắc Á của Standard Chrartered, bình luận: “Năm ngoái, chính sách kinh tế được đặt trong tình trạng khẩn cấp vì các yếu tố bên ngoài khó lường.
Năm nay, chính sách tập trung hơn vào triển vọng lâu dài. Hiện tại, Trung Quốc không có lý do để nới lỏng các chính sách hơn nữa”.
Các rủi ro đáng chú ý
Trong năm 2025, nền kinh tế thứ hai thế giới thể hiện sự bền bỉ đáng kinh ngạc nhờ sức mạnh của lĩnh vực xuất khẩu. Năm 2025 đánh dấu lần đầu tiên thặng dư thương mại hàng hóa của Trung Quốc vượt 1.000 tỷ USD, tờ Bloomberg cho hay.
Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào nhu cầu quốc tế cũng khiến Trung Quốc gặp nhiều rủi ro hơn trong bối cảnh các nước tìm cách bảo vệ ngành công nghiệp nội địa.
Trung Quốc cũng phải đối mặt với những thách thức khác. Các khoản đầu tư cho tài sản cố định đã bất ngờ giảm mạnh trong nửa sau năm 2025, làm tăng thêm lo ngại về nhu cầu nội địa. Để giải quyết vấn đề này, các quan chức cam kết sẽ tăng chi tiêu chính phủ cho các dự án đầu tư.
Về tiêu dùng, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương cho biết sẽ “tối ưu hóa” chính sách trợ cấp nhằm kích thích doanh số bán lẻ, cho thấy khả năng mở rộng chính sách này là khá hạn chế.
Một mối lo lớn khác với Bắc Kinh là rắc rối ngày càng gia tăng trên thị trường bất động sản, sau khi ông lớn China Vanke gây sốc với đề xuất hoãn trả nợ trái phiếu.
Hội nghị đặt mục tiêu giảm tồn kho trong lĩnh vực bất động sản, thể hiện qua cam kết “kiểm soát nguồn cung mới”.
Các nhà hoạch định chính sách cũng khuyến khích việc thu mua các căn nhà thương mại tồn đọng để cải tạo thành nhà ở giá phải chăng.
Bà Michelle Lam, nhà kinh tế tại ngân hàng Societe Generale, nhận xét: “Việc các nhà hoạch định chính sách nhấn mạnh vào nỗ lực ổn định thị trường bất động sản là một bất ngờ dễ chịu… Điều đó sẽ giúp kìm hãm đà giảm của giá bất động sản”.
Triển vọng của chính sách tiền tệ
Theo Bắc Kinh, chính sách tiền tệ sẽ hướng đến mục tiêu giúp giá cả “phục hồi một cách hợp lý”. Điều đó cho thấy các nhà hoạch định chính sách đã thừa nhận lực cản kinh tế từ nhu cầu nội địa yếu ớt và giảm phát kéo dài.
Tuy nhiên, giới chuyên gia không dự kiến Trung Quốc sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ mạnh mẽ.
Tại hội nghị một năm trước, các nhà hoạch định chính sách cũng cam kết sẽ giảm lãi suất và tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Nhưng trong năm nay, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) lại trở nên thận trọng hơn với chính sách tiền tệ.
Ông Zhang Zhiwei, nhà kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management, đánh giá: “Hội nghị năm nay có đề cập đến việc cắt giảm lãi suất, nhưng thị trường không kỳ vọng nhiều vào quy mô cắt giảm thực tế. Tôi không nghĩ hội nghị này sẽ làm tăng đáng kể kỳ vọng về các đợt hạ lãi suất trong năm tới".
Giang