Thuế quan
Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang phải đối mặt với một mạng lưới phức tạp của những thách thức và cơ hội. Một số động lực, bao gồm sở thích thay đổi của người tiêu dùng, áp lực địa chính trị và bối cảnh pháp lý đang thay đổi, đang định hình quỹ đạo của ngành.
Trong bối cảnh này, sự tương tác giữa nhu cầu xe điện, chính sách thương mại và sự thay đổi của thị trường toàn cầu sẽ đóng vai trò quyết định trong việc xác định tương lai của ngành.
Bóng ma về thuế quan thương mại mới của Mỹ đang hiện hữu, đặc biệt là trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Donald Trump. S&P Global Ratings dự báo rằng các mức thuế đề xuất đối với xe và phụ tùng nhập khẩu từ Châu Âu, Mexico và Canada "làm bùng phát mối lo ngại về lợi nhuận và hiệu quả của chuỗi cung ứng".
Các biện pháp như vậy sẽ đòi hỏi phải điều chỉnh giá cả và chiến lược sản xuất và có thể thúc đẩy việc di dời có chọn lọc các hoạt động sản xuất. Đối với một ngành công nghiệp đang phải vật lộn với biên lợi nhuận mỏng, những thay đổi này có thể gây ra hậu quả sâu rộng, có khả năng làm giảm lợi nhuận và dòng tiền.
Đồng thời, các nhà sản xuất ô tô nước ngoài đang phải trải qua tình trạng mất thị phần nhanh chóng ở Trung Quốc, khi các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) trong nước củng cố chỗ đứng của mình. Các nhà cung cấp cũng đang chịu áp lực phải đa dạng hóa quan hệ đối tác với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, một động thái có thể làm giảm lợi nhuận khi họ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà lãnh đạo địa phương.
Biến động thị trường xe điện và hành vi của người tiêu dùng
Quỹ đạo áp dụng xe điện, đặc biệt là ở Mỹ và Châu Âu, là một yếu tố quan trọng khác. Theo S&P Global Ratings, triển vọng nhu cầu xe điện tại Mỹ có thể phải đối mặt với rủi ro giảm do "những thay đổi tiềm ẩn đối với tín dụng thuế tiêu dùng và sản xuất theo Đạo luật giảm lạm phát (IRA)" và sự không chắc chắn xung quanh các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng sạc theo Luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng.
Khi lượng xe điện tồn kho tăng và thị phần tăng chậm lại, các nhà sản xuất ô tô sẽ phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng để thu hút phân khúc người mua nhạy cảm hơn về giá. S&P Global Ratings lưu ý rằng nhóm nhân khẩu học này "sẽ ưu tiên cải thiện phạm vi pin, tiến bộ trong cơ sở hạ tầng sạc và công nghệ xe nói chung". Làm trầm trọng thêm thách thức này, việc áp dụng xe điện chậm lại ở Châu Âu đặt ra câu hỏi về sự hỗ trợ của chính phủ đối với quá trình chuyển đổi năng lượng sạch, làm lu mờ thêm triển vọng biên lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô.
Áp lực cạnh tranh và cơ hội
Ngành ô tô vào năm 2025 dự kiến sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh gia tăng. Trong khi nhu cầu xe hạng nhẹ toàn cầu dự kiến sẽ vẫn ổn định, thị phần đang thay đổi, với các OEM Trung Quốc giành được thị phần từ các công ty đã thành danh.
Giá cả đã phục hồi tốt hơn dự kiến trước đây do các chiến lược sản xuất có kỷ luật, nhưng xu hướng này có khả năng suy yếu ở Mỹ và Châu Âu khi cạnh tranh ngày càng gay gắt và người tiêu dùng ngày càng nhạy cảm với giá cả.
Một số rủi ro có thể làm chệch hướng triển vọng cơ bản của ngành ô tô vào năm 2025. Rủi ro lớn nhất trong số này là khả năng áp dụng thuế quan mới đối với xe hạng nhẹ và phụ tùng nhập khẩu từ Mỹ, điều này sẽ làm trầm trọng thêm áp lực về chi phí và làm phức tạp thêm các chiến lược sản phẩm. Ngoài ra, sự suy thoái kinh tế mạnh hơn dự kiến, được thúc đẩy bởi sự tự tin thấp của người tiêu dùng tại Mỹ và Châu Âu và sự tăng trưởng chậm lại ở Trung Quốc, có thể gây thêm căng thẳng cho ngành công nghiệp.
Về mặt pháp lý, sự chậm trễ trong việc đáp ứng các mục tiêu phát thải năm 2025 của Châu Âu có thể mang lại sự cứu trợ tạm thời cho các nhà sản xuất ô tô bằng cách ổn định giá cả và giảm nguy cơ bị phạt. Tuy nhiên, sự chậm trễ như vậy cũng có thể làm chậm tốc độ chuyển đổi sang EV, kéo dài sự bất ổn cho ngành.
Con đường của năm 2025 với ngành ô tô toàn cầu được S&P Global Ratings cho rằng đầy thách thức, nhưng cũng mang đến cơ hội đổi mới và thích ứng chiến lược. Các nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp phải điều hướng môi trường phức tạp này bằng cách cân bằng áp lực ngắn hạn với các mục tiêu dài hạn. Đầu tư vào công nghệ, hiệu quả hoạt động và quan hệ đối tác sẽ rất quan trọng để duy trì khả năng cạnh tranh trong một thị trường ngày càng năng động.
Nam Nguyễn