Chiều 28/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).
Đại biểu Nguyễn Văn Thân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình bày tỏ đồng tình giảm thuế VAT đến 31/12/2026, nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có định hướng chiến lược và quyết sách trên cơ sở chính sách thuế này.
Đại biểu cũng tha thiết đề nghị Quốc hội bổ sung vào nghị quyết về trách nhiệm của cơ quan thu thuế giá trị gia tăng và cơ quan hoàn thuế giá trị gia tăng.
"Hiện nay, vấn đề này đang rất bức xúc trong doanh nghiệp. Bởi vì lúc thu thì rất dễ, nhưng lúc hoàn thuế thì rất khó," đại biểu nói và khẳng định cần phải sòng phẳng về trách nhiệm trong pháp luật. Khi doanh nghiệp chậm nộp thuế VAT thì bị phạt. Vậy cơ quan chức năng Nhà nước, nếu trả hoàn thuế muộn thì cũng phải chịu trách nhiệm tương tự.
Đại biểu Nguyễn Văn Thân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình. Ảnh: Media Quốc hội.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương cho biết, đứng ở góc nhìn của doanh nghiệp và người dân, việc giảm thuế VAT rất tốt, nhưng đứng ở góc nhìn quản lý Nhà nước, việc giảm thuế VAT có thể khiến ngân sách Nhà nước giảm thu tới hơn 40.000 tỷ đồng.
Đại biểu cũng đề nghị Bộ trưởng Tài chính xem xét tình trạng một số cơ quan Nhà nước, một số địa phương sử dụng vốn ngân sách nhưng nợ thuế VAT của doanh nghiệp. Doanh nghiệp nhiều năm không đòi được VAT, phải nợ lại cơ quan quản lý thuế đóng trên địa bàn đó.
"Các cơ quan thuế của tỉnh nọ nợ tỉnh kia, doanh nghiệp đứng giữa. Tình trạng này càng phức tạp khi sáp nhập tỉnh thành, các cơ quan cũ không còn, doanh nghiệp đứng trước nguy cơ không đòi được khoản thuế đó," đại biểu nêu vấn đề.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương. Ảnh: Media Quốc hội.
Từ đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu giải pháp đưa vào nghị quyết nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng doanh nghiệp phải đi đòi nợ thuế ở các địa phương, nhất là trong bối cảnh chuẩn bị sắp xếp đơn vị hành chính, nhiều đơn vị giải thể hoặc sáp nhập.
Làm rõ vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện nay, theo quy định quản lý thuế, chính sách hoàn thuế chia làm 2 trường hợp. Một là những trường hợp hoàn thuế trước, sẽ làm rất nhanh.
Hai là những trường hợp hoàn thuế sau, tức là sau khi kiểm tra chứng từ thì mới hoàn thuế. Theo quy định, thời gian giải quyết tối đa cho thủ tục hoàn thuế sau là 40 ngày. Nhưng trên thực tế, cũng có trường hợp phát sinh thủ tục, thời gian dài hơn.
"Ghi nhận ý kiến của đại biểu, Bộ Tài chính sẽ có sự chấn chỉnh để đảm bảo thời gian hoàn thuế sớm nhất cho doanh nghiệp," Bộ trưởng khẳng định.
Về chính sách giảm thuế VAT, giải trình Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc giảm 2% thuế VAT 6 tháng cuối năm 2025 giảm thu ngân sách 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 là 82,2 nghìn tỷ đồng.
"Việc giảm thuế VAT đương nhiên tác động đến nền kinh tế, giảm thu ngân sách. Nhưng đổi lại có tác dụng tích cực trong kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh và tăng thêm nguồn thu ngân sách từ thúc đẩy phát triển kinh tế. Để thực hiện việc này Chính phủ, Bộ Tài chính đã có những giải pháp để có những chính sách tài khóa để bù đắp cho khoản giảm thuế VAT này," Bộ trưởng cho hay.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: Media Quốc hội.
Cũng theo Bộ trưởng, chính sách giảm 2% thuế VAT thực sự là chính sách tích cực trong bối cảnh doanh nghiệp gặp khó khăn, nhất là các doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực trong suốt giai đoạn Covid-19 cũng như hậu đại dịch.
Về phạm vi điều chỉnh của chính sách, phương án mà Chính phủ đề xuất Quốc hội lần này là cân nhắc, xem xét kéo dài giảm VAT đến hết năm 2026, vì các doanh nghiệp hiện đang còn nhiều khó khăn, kỳ vọng chính sách tác động tích cực đến khu vực sản xuất, kinh doanh, Bộ trưởng nêu.
Kiều Chinh