Thuốc lá điện tử và thanh thiếu niên

2 ngày trướcBài gốc

Theo dữ liệu đánh giá từ khảo sát phỏng vấn sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ, vào năm 2023, nhóm tuổi từ 21 đến 24 là đối tượng sử dụng thuốc lá điện tử nhiều nhất với tỷ lệ lên đến 15,5%. Tương tự, tại Việt Nam, thống kê năm 2024 cũng cho thấy trong vòng 2 năm, tỷ lệ thanh thiếu niên từ 13 đến 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng từ 3,5% lên đến 8,0%. Chính vì vậy, nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng này khiến nhiều người phải đặt câu hỏi vì sao thuốc lá điện tử lại thu hút nhóm tuổi trẻ đến như vậy. Do đó, việc vạch trần sự hấp dẫn giả tạo của thuốc lá điện tử là cần thiết để hiểu rõ hơn về sản phẩm này.

Trước hết, thuốc lá điện tử là một loại thiết bị sử dụng pin, chứa nicotine cùng các loại hương liệu và hóa chất khác nhau. Bởi vì thuốc lá điện tử được sản xuất với nhiều hình dạng đa dạng như điếu thuốc truyền thống, tẩu thuốc hay hình cái bút, nên nó dễ dàng thu hút người sử dụng với nhiều sở thích khác nhau. Cụ thể, thành phần chính của sản phẩm bao gồm hộp mực chứa chất lỏng nicotine và hương liệu, bộ phận làm nóng để tạo khói, nguồn điện và ống ngậm cho người dùng hít.

Hơn nữa, vì thuốc lá điện tử có nhiều hương vị hấp dẫn như trái cây, ngọt dịu nên nó kích thích sự tò mò và thỏa mãn nhu cầu trải nghiệm của thanh thiếu niên. Chưa kể, thiết kế nhỏ gọn, phong cách hiện đại khiến sản phẩm này trở nên sành điệu và dễ sử dụng, từ đó càng thu hút các bạn trẻ muốn thể hiện bản thân. Không những vậy, do mạng xã hội phát triển mạnh, các nhân vật có tầm ảnh hưởng như streamer, tiktoker thường xuyên xuất hiện với hình ảnh sử dụng hoặc nhắc đến thuốc lá điện tử, vì thế các em dễ bị tác động và học theo. Bên cạnh đó, quảng cáo rầm rộ và giá thành hợp lý càng làm cho thuốc lá điện tử lan rộng trong giới trẻ nhanh chóng.

Chính vì có chứa nicotine, thuốc lá điện tử gây kích thích hệ thần kinh trung ương bằng cách thúc đẩy tuyến thượng thận sản sinh hormon epinephrine, làm tăng huyết áp, nhịp tim và tạo cảm giác sảng khoái, dễ chịu. Vì thế, nó trở thành nguyên nhân chính gây nghiện, khiến người sử dụng khó bỏ. Không chỉ vậy, nicotine còn kích thích hoạt động chất dẫn truyền dopamin trong não bộ, giúp giảm căng thẳng, stress tạm thời. Mặc dù một số nghiên cứu cho rằng thuốc lá điện tử ít gây hại hơn thuốc lá truyền thống, nhưng trên thực tế, các hóa chất trong thuốc lá điện tử có thể gây tổn thương phổi, ung thư, viêm phổi tắc nghẽn và các bệnh về đường hô hấp. Vì vậy, việc sử dụng thuốc lá điện tử không chỉ ảnh hưởng xấu đến người hút mà còn gây hại cho những người xung quanh, đặc biệt là phụ nữ mang thai và thai nhi. Đối với thanh thiếu niên, việc nghiện thuốc lá điện tử còn dẫn đến suy giảm chức năng não bộ, giảm khả năng tập trung, trí nhớ yếu và rối loạn tâm lý, ảnh hưởng trực tiếp đến học tập và phát triển. Thêm vào đó, do thiết bị có nguy cơ lỗi kỹ thuật nên còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ gây thương tích nghiêm trọng.

Tại Sóc Trăng, do nhận thức được nguy cơ ngày càng lớn, trong thời gian qua các cấp, ngành liên quan đã tăng cường công tác phòng, chống và truyền thông giáo dục về tác hại của thuốc lá điện tử. Do đó, các chương trình tuyên truyền được mở rộng trong trường học và cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức của học sinh, phụ huynh. Đồng thời, việc kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến buôn bán và sử dụng thuốc lá điện tử trái phép cũng được thực hiện nghiêm túc. Vì vậy, các biện pháp này góp phần hạn chế sự lan rộng của thuốc lá điện tử và bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ tại địa phương.

Đặc biệt, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 173/2024/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ tám, Quốc hội khóa XV, trong đó nêu rõ: từ năm 2025, cấm toàn diện việc sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí và chất gây nghiện, gây hại cho sức khỏe con người, nhằm bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự và an toàn xã hội. Đây là bước đi mang tính quyết liệt, thể hiện rõ cam kết của Quốc hội trong việc bảo vệ sức khỏe nhân dân, nhất là thanh thiếu niên - nhóm đối tượng đang bị sản phẩm này nhắm đến với vỏ bọc hiện đại và hấp dẫn. Qua đó càng cho thấy tính cấp thiết của việc tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục và kiểm soát chặt chẽ trong thời gian tới.

LƯU ANH (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Sóc Trăng)

Nguồn Sóc Trăng : https://baosoctrang.org.vn/suc-khoe-va-doi-song/202506/thuoc-la-dien-tu-va-thanh-thieu-nien-00f5c17/