Thuốc lá làm tăng nguy cơ và tiến triển nặng nhiều bệnh da liễu

9 giờ trướcBài gốc

Nhưng thực tế, các bệnh da liễu lại thường bị xem nhẹ, trong khi, đây là một trong những cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp và kéo dài nhất.

Không bỏ thuốc lá: Bệnh vảy nến khó kiểm soát

Mỗi khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt vào những đợt lạnh và khô, bệnh vảy nến của ông N.H.H. (65 tuổi, ở xã Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai) lại tái phát dữ dội, khiến ông rơi vào tình trạng mệt mỏi, ăn ngủ không yên. Khoảng 2 tuần trở lại đây, các tổn thương da lan rộng và ngứa rát nhiều hơn buộc ông phải đến bệnh viện thăm khám, điều trị bằng thuốc uống và thuốc bôi theo chỉ định của bác sĩ.

“Hầu như năm nào, vào thời điểm này, tôi đều ‘khổ’ và căng thẳng vì căn bệnh này. Có những đêm ngứa râm ran khắp người, tôi gần như thức trắng để gãi. Càng gãi thì da càng rát, các mảng sần dày lên, nứt nẻ rồi loét ra, có chỗ còn rỉ máu” - ông H. chia sẻ.

Theo ông H., những cơn ngứa và đau rát không chỉ khiến ông kiệt sức mà còn ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần. Mỗi khi bệnh tái phát nặng, tâm trạng ông trở nên cáu gắt, mất ngủ, ăn uống kém, sức khỏe suy giảm rõ rệt. Ban ngày, do thiếu ngủ, ông luôn trong trạng thái mệt mỏi, uể oải, không còn sức làm việc hay sinh hoạt như trước. Việc mặc quần áo cũng trở thành nỗi ám ảnh, bởi chỉ cần cọ xát nhẹ vào vùng da tổn thương cũng gây đau. Hơn nữa, da bong tróc, rơi vảy trắng đầy giường chiếu, quần áo khiến ông H. cảm thấy tự ti, không dám đi đâu và ngại gặp gỡ bạn bè, người quen.

Theo các bác sĩ da liễu, thuốc lá cũng có các tác động tiêu cực lên làn da. Ảnh: Bích Nhàn.

Qua quá trình khai thác bệnh sử, các bác sĩ ghi nhận một yếu tố đáng lưu ý: Ông H. có thói quen hút thuốc lá kéo dài nhiều năm và đến nay vẫn chưa thể bỏ. Trung bình mỗi ngày, ông H. hút khoảng nửa gói thuốc. Đây được xem là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến bệnh vảy nến của ông thường xuyên bùng phát và khó kiểm soát.

Theo bác sĩ chuyên khoa I Bùi Thị Thu Thảo, Trưởng khoa Thẩm mỹ, Bệnh viện Da liễu tỉnh Đồng Nai, thời tiết lạnh, hanh khô là điều kiện thuận lợi khiến bệnh vảy nến dễ xuất hiện các đợt cấp. Bên cạnh đó, một số bệnh nhân còn có tình trạng vảy nến nhạy cảm ánh sáng, bệnh có thể nặng hơn khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng. Đặc biệt, việc sử dụng rượu, bia và thuốc lá là những yếu tố làm bệnh diễn tiến phức tạp hơn.

“Vảy nến là bệnh rất ‘kỵ’ với thuốc lá. Thực tế lâm sàng cho thấy, những bệnh nhân bị vảy nến mà hút thuốc dễ vào các đợt bệnh cấp, có tổn thương da nặng hơn, đáp ứng điều trị kém hơn và quá trình lão hóa da cũng diễn ra nhanh hơn. Khi bị vẩy nến, bệnh nhân cảm thấy khó chịu kéo dài, mất ngủ và áp lực tâm lý khiến nhiều người rơi vào vòng luẩn quẩn: càng căng thẳng, càng hút thuốc thì bệnh càng nặng, bệnh nặng lại càng khiến người bệnh stress nhiều hơn. Đây cũng là lý do vì sao việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ và thay đổi lối sống đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị bệnh vảy nến” - bác sĩ Thảo chia sẻ.

Cũng theo bác sĩ Thảo, ở những bệnh nhân đang điều trị vảy nến, việc ngừng hút thuốc lá mang lại hiệu quả rõ rệt. Khi bỏ thuốc, tổn thương da có xu hướng cải thiện tốt hơn, thời gian lui bệnh kéo dài hơn và giảm nguy cơ tái phát. Bác sĩ Thảo nhấn mạnh: “Chúng tôi luôn khuyến cáo bệnh nhân nên bỏ thuốc lá nếu muốn bệnh thuyên giảm. Trong trường hợp chưa thể bỏ ngay, cần giảm dần số lượng để cơ thể thích nghi. Bởi với những người đã hút thuốc nhiều năm, việc dừng hút thuốc đột ngột có thể gây khó khăn và áp lực tâm lý, do đó, họ cũng phải có lộ trình cai thuốc phù hợp”.

Thuốc lá liên quan đến hàng loạt bệnh da liễu

Bác sĩ Thảo phân tích thêm: Khói thuốc lá là “tác nhân dị ứng” đối với nhiều bệnh da liễu, làm gia tăng nguy cơ sạm da, khiến làn da nhanh lão hóa, thậm chí mức độ lão hóa còn nặng nề hơn cả tác động của ánh nắng mặt trời. Thực tế lâm sàng cho thấy, không ít bệnh nhân có làn da sần sùi như vỏ cam, nhăn nheo, kém đàn hồi… do ảnh hưởng của thuốc lá, đa số là nam giới.

Bác sĩ chuyên khoa I Trần Thị Vinh, Phòng khám da liễu (khoa Nội), Bệnh viện Hoàn Mỹ Đồng Nai cho biết thêm: Việc tiếp xúc với khói thuốc lá, dù là người hút thuốc chủ động hay người hít phải khói thuốc thụ động đều gây tổn hại đáng kể cho làn da. Các chất độc trong khói thuốc làm co mạch máu dưới da, giảm lượng ô-xy và dưỡng chất nuôi tế bào da, từ đó, khiến da suy yếu, xỉn màu, nhanh lão hóa và dễ mắc bệnh lý hơn.

“Làn da là cơ quan phản ánh rất sớm tác hại của thuốc lá. Nhiều người chưa kịp xuất hiện bệnh nội khoa nặng nhưng da đã xuống cấp rõ rệt. Trong nhiều trường hợp, thuốc lá không phải là nguyên nhân duy nhất, nhưng thuốc lá “âm thầm” làm bệnh tiến triển nặng hơn, khó kiểm soát và đáp ứng điều trị kém” - bác sĩ Vinh nhận định.

Không tiếp xúc với khói thuốc giúp da khỏe mạnh hơn. Trong ảnh: Điều trị nám da tại Bệnh viện Da liễu tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Bích Nhàn

Các nghiên cứu cho thấy, thuốc lá ảnh hưởng đến da thông qua nhiều cơ chế khác nhau: gây co mạch, làm giảm ô-xy và dưỡng chất đến da; ức chế tổng hợp collagen; làm chậm quá trình tái tạo mô; đồng thời gây rối loạn và kích hoạt bất thường hệ miễn dịch. Chính những cơ chế này khiến các bệnh da liễu ở người hút thuốc thường dai dẳng, dễ tái phát và thời gian điều trị kéo dài hơn so với người không hút thuốc.

Theo bác sĩ Vinh, bệnh viêm mủ tuyến mồ hôi là một trong những bệnh da liễu có mối liên quan rõ rệt với thuốc lá. Bệnh thường gặp ở người hút thuốc lâu năm, với các tổn thương mụn mủ tái lại nhiều lần ở vùng nách, bẹn, dưới vú. “Việc cai thuốc lá mang lại lợi ích rất rõ ràng, giúp bệnh cải thiện nhanh hơn và giảm nguy cơ tái phát. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc và chăm sóc da đúng cách, ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc cũng là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát và phòng ngừa nhiều bệnh da liễu" - bác sĩ Vinh khuyến cáo.

Các bác sĩ da liễu cho rằng, bỏ thuốc lá không chỉ giúp bảo vệ tim phổi mà còn là một trong những cách hiệu quả nhất để giữ cho làn da khỏe mạnh và cải thiện hiệu quả điều trị các bệnh da mạn tính.

Bích Nhàn

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/202512/thuoc-la-lam-tang-nguy-co-va-tien-trien-nang-nhieu-benh-da-lieu-2bc136a/