Thượng đỉnh Nga - Mỹ: Cơ hội định hình cục diện Ukraine

6 giờ trướcBài gốc

Cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế. Ảnh: CNN

Cơ hội chiến lược

Ngày 7/8, chỉ một ngày sau cuộc gặp tại Moscow giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Steve Witkoff, Điện Kremlin lên tiếng xác nhận hai bên đã thống nhất kế hoạch tổ chức một cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ trong những ngày tới, dù chưa công bố thời điểm cụ thể. Quan chức Nga và Mỹ cho biết hội nghị có thể diễn ra ngay trong tuần tới.

Tổng thống Nga Vladimir Putin từ lâu đã cho rằng, cần có cuộc gặp trực tiếp giữa ông với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đầu năm nay ông khẳng định: “Có lẽ tốt hơn cho hai bên là gặp nhau, bình tĩnh trao đổi về tất cả các lĩnh vực mà cả Mỹ và Nga đều quan tâm, dựa trên thực tế hiện nay”.

Giới quan sát cho rằng, đối với ông Putin, một hội nghị thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Mỹ không chỉ mang tính biểu tượng ngoại giao, mà còn được xem là cơ hội quan trọng để ông thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của Nga trong xung đột Ukraine, trong đó nổi bật là việc giữ Ukraine bên ngoài Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dường (NATO) và hạn chế mở rộng liên minh này. Đây cũng là nguyên nhân khiến Nga thời gian qua duy trì kênh đối thoại với Washington, đồng thời tránh những bước đi có thể làm đổ vỡ quan hệ, bất chấp áp lực từ Mỹ về một lệnh ngừng bắn.

Tổng thống Nga Vladimir Putin từ lâu đã cho rằng, cần có cuộc gặp trực tiếp giữa ông với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Sputnik

Nhà phân tích chính trị Sergei Markov nhận định: “Tổng thống Putin muốn giữ ông Donald Trump như một nguồn lực cho khả năng chuyển tiếp xung đột sang hòa bình. Ông Trump là yếu tố cần thiết để gây sức ép lên Ukraine, giúp Nga đạt được các điều kiện của mình”.

“Chưa đủ điều kiện” gặp ba bên

Theo một số nguồn tin, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông báo với các lãnh đạo châu Âu ý định gặp Tổng thống Vladimir Putin trước, rồi sau đó sẽ tổ chức cuộc gặp ba bên với ông Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tuy nhiên, phía Nga cho biết chưa có thỏa thuận về hình thức này. Cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Nga, ông Yuri Ushakov nói rằng, ý tưởng họp ba bên “chỉ mới được phía Mỹ đề cập trong quá trình trao đổi” và chưa được đưa ra bàn bạc cụ thể.

Ông Putin cùng ngày tuyên bố không phản đối gặp ông Zelensky, điều mà nhà lãnh đạo Ukraine nhiều lần đề nghị, nhưng khẳng định “một số điều kiện” cần được đáp ứng trước. “Hiện chúng ta vẫn còn rất xa những điều kiện đó”, ông khẳng định.

Tổng thống Zelensky sau đó có bài đăng trên mạng xã hội X rằng, Ukraine sẵn sàng tham gia các định dạng đối thoại khác nhau và “mong phía Nga có cách tiếp cận tương tự”, nhấn mạnh “đã đến lúc chấm dứt xung đột”.

Tín hiệu từ Moscow

Từ đầu năm 2025, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã nỗ lực nối lại kênh liên lạc với Moscow nhưng vẫn trì hoãn việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh, chờ tín hiệu rõ ràng từ Nga về thiện chí ngừng bắn. Việc Nhà Trắng bất ngờ nhất trí tổ chức cuộc gặp lần này đã làm dấy lên câu hỏi rằng liệu ông Putin có nhượng bộ nào trong các cuộc trao đổi vừa qua với đặc phái viên của ông Trump hay không.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc gặp với Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff, ngày 6/8 vừa qua. Ảnh: Sputnik

Bà Tatiana Stanovaya, nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Carnegie Moscow Eurasia cho rằng, những yêu cầu then chốt của ông Putin là “các đảm bảo chắc chắn rằng Ukraine sẽ không gia nhập NATO. NATO sẽ không phát triển hiện diện quân sự bên trong Ukraine, cùng một số điều kiện chính trị với Kiev”. Theo bà, vấn đề lãnh thổ có thể linh hoạt hơn và không phải là ưu tiên hàng đầu của Nga.

Dù vậy, bất chấp sức ép gia tăng từ Washington, chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông Putin từ bỏ các mục tiêu chiến lược. Tổng thống Putin những ngày gần đây vẫn khẳng định các mục tiêu “chiến lược” của mình tại Ukraine và duy trì thế chủ động cả trên chiến trường lẫn trong các tuyên bố ngoại giao.

Ông Voitolovsky, Giám đốc Viện Kinh tế thế giới và Quan hệ quốc tế (Nga) cho rằng, lực lượng Nga đang có lợi thế trên chiến trường, do đó quyết định giải quyết vấn đề bằng đàm phán nên được coi là một sự nhượng bộ từ phía Tổng thống Putin.

Bà Stanovaya nhận định, kịch bản ông Zelensky chấp nhận điều kiện của Nga dưới áp lực từ ông Trump là lựa chọn mà ông Putin mong muốn, qua đó chấm dứt xung đột. Tuy nhiên, lập trường của Điện Kremlin vẫn là “sẵn sàng đạt mục tiêu bằng mọi giá”, kể cả kéo dài xung đột nếu cần, dù ưu tiên vẫn là kết thúc chiến sự sớm.

Nhiều ẩn số phía trước

Triển vọng thượng đỉnh giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump đang được giới quan sát theo dõi sát sao, không chỉ bởi đây là cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo có ảnh hưởng lớn, mà còn vì nó có thể định hình lộ trình chấm dứt xung đột Ukraine.

Trong bối cảnh chiến sự tiếp diễn, cuộc gặp thượng đỉnh này có thể mở ra một kênh đối thoại mới, nhưng việc biến cơ hội thành kết quả cụ thể sẽ phụ thuộc vào quyết tâm chính trị và khả năng tìm ra lộ trình dung hòa lợi ích trên bàn đàm phán của cả Moscow, Washington và Kiev.

Hồng Nhung

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/thuong-dinh-nga-my-co-hoi-dinh-hinh-cuc-dien-ukraine-10382603.html