Thượng đỉnh Trump-Putin: Tại sao lại ở Alaska, ông Zelensky có tham gia không?

11 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ tổ chức hội đàm tại Alaska vào ngày 15-8 nhằm tìm cách chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.

Trong những tháng đầu tiên trở lại Nhà Trắng, ông Trump đã tìm cách làm trung gian hòa giải sau khi từng tuyên bố có thể chấm dứt chiến tranh trong 24 giờ. Tuy nhiên, nhiều vòng đàm phán hòa bình, các cuộc điện đàm và chuyến thăm ngoại giao vẫn chưa mang lại đột phá.

Dưới đây là những gì đã biết về hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin sắp tới, theo hãng tin AFP.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: WHITE HOUSE/TASS

Vì sao lại là Alaska?

Viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 8-8, ông Trump thông báo cuộc gặp với ông Putin sẽ diễn ra tại bang Alaska, vùng cực bắc của Mỹ. Thông tin này sau đó đã được Điện Kremlin xác nhận.

Alaska từng thuộc Đế quốc Nga trước khi Sa hoàng Alexander II bán cho Mỹ với giá 7,2 triệu USD vào năm 1867.

Mũi phía tây của bang này chỉ cách phần cực đông của Nga một eo biển Bering.

“Alaska và Bắc Cực cũng là nơi giao thoa lợi ích kinh tế của hai nước, với triển vọng cho những dự án quy mô lớn, đôi bên cùng có lợi” - trợ lý Điện Kremlin, ông Yuri Ushakov, nói khi xác nhận địa điểm tổ chức thượng đỉnh.

“Tuy nhiên, các tổng thống sẽ tập trung thảo luận các phương án nhằm đạt được giải pháp hòa bình lâu dài cho cuộc khủng hoảng Ukraine” - ông Ushakov nói thêm.

Ông Ushakov cũng bày tỏ hy vọng rằng lần tới, hai tổng thống sẽ gặp nhau trên lãnh thổ Nga.

“Một lời mời tương ứng đã được gửi đến tổng thống Mỹ” - theo trợ lý Điện Kremlin.

Ngày 9-8, Thống đốc bang Alaska - ông Mike Dunleavy cho rằng Alaska là địa điểm “phù hợp nhất” cho thượng đỉnh Trump-Putin.

“Với chỉ 3,2 km ngăn cách Nga và Alaska, không nơi nào đóng vai trò quan trọng hơn trong quốc phòng, an ninh năng lượng và vai trò lãnh đạo Bắc Cực của chúng ta” - ông Dunleavy viết trên mạng xã hội X.

Ông Zelensky có tham gia không?

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thúc đẩy ý tưởng biến đây thành hội nghị thượng đỉnh ba bên và thường xuyên nói rằng gặp trực tiếp Tổng thống Putin là cách duy nhất để tiến gần hơn tới hòa bình.

Đặc phái viên của ông Trump - ông Steve Witkoff đã đề xuất một cuộc gặp ba bên khi ông hội đàm với ông Putin hồi đầu tuần này, nhưng Nga dường như chưa chấp thuận đề xuất này.

Tại các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga-Ukraine ở TP Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) hồi tháng 6, các nhà đàm phán Nga nói rằng một cuộc gặp giữa ông Putin và ông Zelensky chỉ có thể diễn ra ở “giai đoạn cuối cùng” của tiến trình đàm phán, sau khi hai bên đã thống nhất các điều khoản hòa bình.

Khi được hỏi liệu ông Putin có phải gặp ông Zelensky như một điều kiện tiên quyết cho hội nghị thượng đỉnh hay không, ông Trump hôm ngày 8-8 trả lời: “Không, ông ấy [Putin] không cần làm vậy”.

Tuy nhiên, ngày 9-8, một quan chức Nhà Trắng nói rằng Nhà Trắng đang cân nhắc mời ông Zelensky tham dự hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin, theo tờ The Hill.

“Tổng thống vẫn để ngỏ khả năng tổ chức hội nghị thượng đỉnh ba bên. Hiện tại, Nhà Trắng đang lên kế hoạch cho cuộc gặp song phương theo đề nghị của Tổng thống Putin” - theo quan chức cấp này.

Lịch sử gặp mặt giữa ông Trump và ông Putin

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc gặp song phương tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật năm 2019. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Ông Trump và ông Putin lần gần nhất ngồi cùng nhau vào năm 2019 tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật, khi ông Trump đang trong nhiệm kỳ đầu.

Từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1 đến nay, hai người đã nhiều lần trao đổi qua điện thoại.

Trước đó, ông Putin từng tổ chức hội nghị thượng đỉnh với ông Trump ở thủ đô Helsinki (Phần Lan) năm 2018.

Cuộc gặp vào tuần tới sẽ là lần đầu tiên hai tổng thống đương nhiệm của Mỹ và Nga gặp nhau kể từ năm 2021.

Lần gần nhất ông Putin gặp một tổng thống Mỹ tại Mỹ là khi hội đàm với Tổng thống Barack Obama bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc năm 2015.

Lập trường đàm phán

Bất chấp hàng loạt hoạt động ngoại giao và nhiều vòng đàm phán hòa bình, Nga và Ukraine dường như vẫn chưa tiến gần hơn tới một thỏa thuận chấm dứt giao tranh.

Nga đã bác bỏ lời kêu gọi của Mỹ, Ukraine và châu Âu về việc ngừng bắn ngay lập tức.

Tại các cuộc đàm phán hồi tháng 6, Nga yêu cầu Ukraine rút quân khỏi bốn khu vực mà Moscow tuyên bố đã sáp nhập, cam kết giữ vị thế trung lập, từ chối hỗ trợ quân sự từ phương Tây và không được gia nhập NATO.

Theo đài CNN, các quan chức Nga được cho là đã đưa cho đặc phái viên Witkoff một danh sách yêu cầu ngừng bắn, trong đó có việc Ukraine từ bỏ vùng Donbass ở phía đông - phần lớn khu vực này hiện đã do Nga kiểm soát - cũng như bán đảo Crimea.

Ông Trump chưa công khai xác nhận chi tiết của thỏa thuận tiềm năng này, nhưng ông Zelensky đã thẳng thừng bác bỏ ý tưởng để Nga tiếp quản bất kỳ phần lãnh thổ nào của Ukraine.

Về lập trường của Kiev, Ukraine muốn ngừng bắn ngay lập tức và tuyên bố sẽ không bao giờ công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với lãnh thổ Ukraine dù thừa nhận rằng việc giành lại các vùng đất bị Nga kiểm soát phải đạt được thông qua con đường ngoại giao, chứ không phải trên chiến trường.

Kiev cũng tìm kiếm các cam kết đảm bảo an ninh từ các nước phương Tây, bao gồm việc triển khai binh sĩ nước ngoài làm lực lượng gìn giữ hòa bình để giám sát bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/thuong-dinh-trump-putin-tai-sao-lai-o-alaska-ong-zelensky-co-tham-gia-khong-post864833.html