Người dân dừng đèn đỏ khi "đi bão" mừng chiến thắng của đội tuyển Việt Nam. Ảnh: Vietnamnet
Tối 5/1, hàng triệu người dân Việt Nam đã đổ xuống đường "đi bão" mừng chức vô địch ASEAN Cup của đội tuyển bóng đá Việt Nam. Cùng với cờ hoa rực rỡ, không khí náo nhiệt của hàng vạn người hâm mộ, điều ấn tượng ở nhiều thành phố như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh là mọi người đều dừng xe chờ khi có đèn đỏ, chấp hành sự điều tiết, phân luồng của lực lượng công an. Rất có thể do mọi người đã biết được theo Nghị định 168 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, hành vi vượt đèn đỏ sẽ bị phạt với số tiền rất cao, tối đa 20 triệu đồng với ô tô và 6 triệu đồng với xe máy.
Quy định pháp luật đi vào cuộc sống với mức xử phạt có sức răn đe đã ngay lập tức tạo sự chuyển biến tích cực. Việc người dân "đi bão" nghiêm túc chấp hành tín hiệu đèn giao thông để lại những hình ảnh văn minh, các tuyến đường không bị kẹt cứng, ùn tắc kéo dài dù có hàng nghìn xe máy lưu thông như trước đây.
Những ngày qua, xung quanh việc tăng mạnh mức xử phạt với các hành vi vi phạm hành chính về trật tự an toàn giao thông đã thu hút nhiều ý kiến khác nhau. Có ý kiến băn khoăn về số tiền phạt lớn nếu vi phạm so với thu nhập hằng tháng của người lao động. Thậm chí có đối tượng xấu xuyên tạc, lan truyền thông tin sai sự thật rằng việc tăng mức xử phạt để tận thu...
Thực tế cho thấy nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông là do người điều khiển không chấp hành các quy tắc giao thông.
Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an, trong năm 2024, toàn quốc xảy ra 21.532 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 9.954 người, 16.044 người bị thương. Trong số các vụ tai nạn có tới 3.065 vụ do người điều khiển phương tiện đi không đúng chiều đường, phần đường, làn đường quy định, làm chết 1.423 người, bị thương 2.764 người. Có 360 vụ tai nạn do người điều khiển phương tiện không chấp hành tín hiệu đèn giao thông (vượt đèn đỏ), làm chết 122 người, bị thương 301 người và 143 vụ tai nạn do phương tiện giao thông đi ngược chiều, làm chết 38 người, bị thương 141 người…
Ở Hải Dương cũng vậy, điển hình như tại quốc lộ 5 - tuyến quốc lộ thường xảy ra nhiều tai nạn giao thông nhất tỉnh, qua công tác điều tra giải quyết tai nạn giao thông cho thấy có đến hơn 90% nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông do người tham gia giao thông không chú ý quan sát, chuyển làn đường không bảo đảm an toàn, đi ngược chiều… Nhưng tình trạng người đi xe máy ngược chiều, xe chở container, xe tải đỗ sai quy định trên tuyến đường này vẫn thường xuyên diễn ra, chưa được xử lý dứt điểm.
Coi thường pháp luật về trật tự an toàn giao thông cũng là nguyên nhân phần lớn các vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng. Gần đây nhất, ngày 31/12/2024, một người có nồng độ cồn lái ô tô bất ngờ đâm vào rạp đám tang bắc trên đường ở thị trấn Kẻ Sặt (Bình Giang, Hải Dương) khiến 5 người bị thương.
Theo Nghị định 168, có 3 nhóm hành vi tăng mức tiền xử phạt là xâm phạm trật tự quản lý nhà nước; cố ý vi phạm, làm xấu văn hóa giao thông; hành vi gây ra tai nạn giao thông.
Khi vẫn còn tình trạng người tham gia giao thông chưa chấp hành nghiêm pháp luật, “nhờn luật” vì mức xử phạt nhẹ, không đủ sức răn đe và ý thức chưa cao thì việc tăng mức xử phạt với những hành vi cố tình vi phạm là cần thiết với mục đích quan trọng nhất là phòng ngừa, giảm thiểu tai nạn.
Cùng với tăng mức xử phạt thì việc tăng cường áp dụng công nghệ, phương tiện hiện đại và công khai, minh bạch hóa trong xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông sẽ giúp việc thực thi pháp luật ngày càng nghiêm minh, văn minh.
HOÀNG LONG