Thượng viện Mỹ đẩy nhanh thông qua dự luật nghìn tỷ USD của ông Trump

8 giờ trướcBài gốc

Dự luật trên, được Thượng viện Mỹ thông qua ở giai đoạn kiểm tra thủ tục với tỷ lệ phiếu bầu sít sao 51- 49 vào tối 28/6, là một gói chính sách tham vọng, bao gồm gia hạn các khoản giảm thuế từ năm 2017, tăng cường chi tiêu cho quốc phòng và an ninh biên giới, đồng thời cắt giảm ngân sách cho các chương trình trợ cấp bảo hiểm y tế cho trẻ em, người lớn có thu nhập thấp (Medicaid) và hỗ trợ lương thực.

Dự luật không chỉ là tâm điểm của chương trình nghị sự trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, mà còn gây ra những rạn nứt sâu sắc trong Quốc hội Mỹ, ở bối cảnh các thượng nghị sĩ phải đối mặt với áp lực từ cả hai phía. Trong khi những người trung dung lo ngại về việc cắt giảm các chương trình phúc lợi, những người bảo thủ muốn cắt giảm chi tiêu mạnh hơn để kiểm soát thâm hụt ngân sách liên bang.

Theo đánh giá của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), dự luật sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách thêm 3,3 nghìn tỷ USD trong thập kỷ tới, một con số khiến nhiều nhà lập pháp lo ngại, đặc biệt khi họ từng cam kết giảm nợ quốc gia, hiện đã chạm mức 36,2 nghìn tỷ USD.

Áp lực từ ông Trump và rạn nứt nội bộ

Cuộc bỏ phiếu thủ tục tối 28/6 đã bộc lộ rõ những căng thẳng trong nội bộ đảng Cộng hòa. Tiến trình bỏ phiểu bị trì hoãn tới hơn 3 giờ khi một số thượng nghị sĩ như Lisa Murkowski, Rick Scott, Mike Lee và Cynthia Lummis trở nên do dự trong việc ủng hộ. Cuối cùng, dưới sự vận động của lãnh đạo phe Đa số tại Thượng viện John Thune và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, những người này đã đồng ý, giúp dự luật vượt qua rào cản ban đầu.

Tuy nhiên, 2 thượng nghị sĩ khác của đảng Cộng hòa là Thom Tillis và Rand Paul vẫn kiên quyết phản đối. Thượng nghị sĩ Tillis lo ngại việc cắt giảm Medicaid sẽ gây thiệt hại lớn cho tiểu bang của ông, trong khi Thượng nghị sĩ Paul phản đối vì dự luật làm tăng giới hạn vay nợ thêm 5 nghìn tỷ USD.

Lãnh đạo phe Đa số tại Thượng viện Mỹ John Thune cùng các thượng nghị sĩ John Barrasso và Mike Crapo phát biểu trước báo giới sau cuộc trao đổi với Tổng thống Donald Trump về dự luật tỷ USD của ông Trump ngày 4/6. Ảnh: Jim Lo Scalzo/EPA-EFE/Shutterstock

Tổng thống Trump, người đã dành cả cuối tuần để thúc đẩy dự luật, không ngần ngại công khai chỉ trích những người phản đối trên mạng xã hội Truth Social. Ông gọi hai thượng nghị sĩ Tillis và Paul là những người “đi ngược lại lợi ích của nước Mỹ” và đe dọa sẽ hậu thuẫn các đối thủ trong cuộc bầu cử sơ bộ để thay thế ông Tillis, người đã tuyên bố sẽ không tái tranh cử vào năm 2026.

Trong khi đó, ông Trump đã dành lời khen ngợi cho những thượng nghị sĩ ủng hộ như Johnson, Lee, Lummis hay Scott, đồng thời nhấn mạnh dự luật là “một chiến thắng vĩ đại” cho chương trình nghị sự của ông. Bên cạnh đó, phát biểu trên kênh Fox News, ông Trump tỏ ra linh hoạt hơn về việc điều chỉnh thời điểm hạn chót do ông tự đặt để dự luật thông qua là ngày 4/7, tức ngày Quốc khánh Mỹ. Ông cho rằng việc chậm trễ vài ngày không phải là vấn đề lớn, miễn là dự luật được thông qua.

Cuộc chiến tại quốc hội và phản ứng từ thị trường

Phe Dân chủ, dẫn đầu bởi lãnh đạo phe Thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer, đã không bỏ lỡ cơ hội để công kích dự luật. Ông Schumer gọi đây là “dự luật đắt đỏ nhất trong lịch sử Mỹ”, đồng thời cáo buộc đảng Cộng hòa ưu ái các khoản giảm thuế cho giới tỷ phú trong khi cắt giảm các chương trình hỗ trợ người lao động.

Thậm chí, để làm chậm tiến trình, phe Dân chủ đã yêu cầu đọc toàn bộ 940 trang của dự luật ngay tại Thượng viện, một quá trình bắt đầu từ đêm 28/6 và kéo dài gần 16 giờ. Sau đó, Thượng viện bước vào giai đoạn tranh luận, với mỗi bên được phân bổ 10 giờ, trước khi tiến hành quá trình “vote-a-rama” – một chuỗi bỏ phiếu không giới hạn về các sửa đổi, dự kiến bắt đầu vào sáng 30/6.

Dự luật của Tổng thống Trump không chỉ gây tranh cãi ở Thượng viện mà còn đối mặt với thách thức tại Hạ viện, nơi đảng Cộng hòa chỉ chiếm đa số mong manh. Một số hạ nghị sĩ trung dung, như David Valadao và Nick LaLota, đã lên tiếng phản đối các điều khoản liên quan đến cắt giảm Medicaid và giới hạn khấu trừ thuế thu nhập địa phương (SALT).

Hạ nghị sĩ Valadao cảnh báo những khoản cắt giảm Medicaid sẽ gây áp lực lớn lên ngân sách các tiểu bang, trong khi Hạ nghị sĩ LaLota gọi giới hạn SALT là “bất công”. Những bất đồng này khiến việc đạt được sự đồng thuận tại Hạ viện trở nên khó khăn, đặc biệt khi dự luật cần được thông qua trước ngày 4/7 để đáp ứng thời hạn dự kiến của Tổng thống Trump.

Dù vậy, thị trường tài chính vẫn phản ứng tích cực với những tiến triển của dự luật. Các chỉ số tương lai của Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq đều tăng trong ngày 29/6, phản ánh kỳ vọng rằng các khoản giảm thuế sẽ thúc đẩy kinh tế.

Việt Anh

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/thuong-vien-my-day-nhanh-thong-qua-du-luat-nghin-ty-usd-cua-ong-trump.752120.html