Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu thủy sản tháng 4/2025 đạt 850,5 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ. Lũy kế 4 tháng đầu năm đạt 3,3 tỷ USD, tăng 21%. Trong đó, tôm vẫn là mặt hàng chủ lực với 1,27 tỷ USD (tăng 30%), nhờ nhu cầu phục hồi tại Trung Quốc, EU và Nhật Bản. Cá tra đạt 632,7 triệu USD (tăng 9%), tuy nhiên tốc độ tăng trong tháng 4 chững lại do ảnh hưởng thuế từ Mỹ và cạnh tranh từ các loại cá trắng khác.
Xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong những tháng đầu năm 2025 tiếp tục ghi nhận tăng trưởng ổn định
Ngược lại, cá ngừ giảm 12% trong tháng 4, chỉ đạt 76 triệu USD, do thiếu nguyên liệu và các quy định kỹ thuật mới. Một số sản phẩm khác như cá rô phi, cá điêu hồng, nhuyễn thể, cua ghẹ ghi nhận mức tăng trưởng cao, lần lượt đạt 138%, 18%, 82% và 50%, nhờ nhu cầu mạnh từ Trung Quốc và ASEAN.
Về thị trường, Trung Quốc dẫn đầu với gần 710 triệu USD (tăng 56%), Nhật Bản đứng thứ hai với 536,6 triệu USD (tăng 22%). Xuất khẩu vào EU và Hàn Quốc lần lượt tăng 17% và 15%. Riêng thị trường Mỹ giảm 15% trong tháng 4, chỉ đạt 120,5 triệu USD, phản ánh tác động trực tiếp từ chính sách thuế đối ứng.
Theo bà Lê Hằng – Phó Tổng thư ký VASEP, thuế quan từ Mỹ khiến giá thành sản phẩm tăng, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh và buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh chiến lược, giảm phụ thuộc thị trường này, chuyển hướng sang EU, Nhật Bản, ASEAN và các thị trường mới như Brazil, Mexico, Trung Đông.
Các chuyên gia dự báo, trong tháng 5 và 6, xuất khẩu sang Mỹ có thể tăng 10–15% do doanh nghiệp tận dụng thời gian trước khi chính sách thuế mới có hiệu lực từ 9/7/2025. Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt từ sản phẩm Trung Quốc và chi phí xuất khẩu tăng sẽ tiếp tục là thách thức lớn với ngành thủy sản Việt Nam.
Doanh nghiệp Việt Nam cũng đang điều chỉnh chiến lược, tập trung vào sản phẩm giá trị gia tăng và đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc vào Mỹ.
Các chuyên gia dự báo, trong hai tháng tới, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sẽ có sự chuyển dịch mạnh mẽ trước khi chính sách thuế đối ứng mới của Mỹ có hiệu lực từ ngày 9/7/2025.
Thời gian này, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tập trung đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ, đặc biệt với các sản phẩm chủ lực như tôm và cá tra, nhằm tận dụng tối đa giai đoạn trước khi mức thuế mới được thực thi, làm tăng chi phí.
Trang Nguyễn