Tiêm kích F-35 như 'hổ mọc thêm cánh' với loại vũ khí sát thương mới

một giờ trướcBài gốc

Theo Army Recognition, chương trình tích hợp tên lửa không đối không METEOR lên tiêm kích tàng hình F-35A của Mỹ và các quốc gia đồng minh đã đạt bước tiến quan trọng sau khi MBDA, Lockheed Martin và Văn phòng Chương trình F-35 hoàn tất loạt thử nghiệm mặt đất chủ chốt. Kết quả này được đánh giá là một dấu mốc đáng chú ý, tạo nền tảng để chuyển sang giai đoạn thử nghiệm bay và hướng tới khả năng đưa loại tên lửa tầm xa này vào sử dụng trong thực tế.

Các thử nghiệm mới diễn ra tại căn cứ Edwards (California, Mỹ), tập trung vào việc đánh giá khả năng lắp đặt và mang tên lửa trong khoang vũ khí trong của F-35A. Các kỹ sư kiểm tra độ rung, phản ứng kết cấu, độ tương thích của các giá treo và mức độ ảnh hưởng đến hình dáng tàng hình của máy bay. Kết quả tích cực cho thấy METEOR có thể được mang và triển khai an toàn mà không làm ảnh hưởng đến đặc tính tàng hình - yếu tố cốt lõi của F-35A. Chỉ còn một bài kiểm tra mặt đất cuối cùng trước khi bước sang giai đoạn bắn thử trên không.

Máy bay chiến đấu tàng hình đa năng Lockheed Martin F-35 Lightning II - Ảnh: Lockheed Martin

“Át chủ bài” của châu Âu

METEOR là tên lửa không đối không tầm xa do sáu quốc gia châu Âu gồm Anh, Pháp, Đức, Italy, Tây Ban Nha và Thụy Điển phối hợp phát triển. Đây là một trong những chương trình hợp tác quốc phòng quy mô lớn của châu Âu, nhằm tạo ra vũ khí đánh chặn tầm xa có hiệu suất vượt trội so với các dòng tên lửa trước đây. Hiện METEOR đã có mặt trong biên chế nhiều lực lượng không quân NATO và được tích hợp trên các chiến đấu cơ chủ lực như Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale và Saab Gripen. Trong năm nay, Không quân Anh cũng đã thử nghiệm phóng METEOR từ tiêm kích F-35B, mở đường cho việc triển khai rộng rãi trên biến thể F-35A trong thời gian tới.

Điểm nổi bật nhất của METEOR nằm ở hệ thống động cơ ramjet nhiên liệu rắn điều biến lực đẩy. Đây là loại động cơ phản lực hút khí nén, cho phép tên lửa duy trì tốc độ siêu thanh trên Mach 4 (4.900km/h) trong phần lớn quãng đường bay. Nhờ được cung cấp lực đẩy liên tục, METEOR không chỉ có tầm bắn vượt trội, có thể đạt trên 100km hoặc hơn tùy điều kiện tác chiến, mà còn giữ được năng lượng tốt ở giai đoạn cuối – một yếu tố quan trọng khi đối đầu với mục tiêu tốc độ cao hoặc cơ động mạnh.

Với chỉ còn một bài kiểm tra mặt đất cuối cùng trước khi bước vào các cuộc thử nghiệm bay, chương trình tích hợp METEOR và F-35 đã vượt qua một ngưỡng quan trọng, chuyển từ giai đoạn thiết kế sang giai đoạn triển khai thực tế - Ảnh: MBDA/Không quân Mỹ

Về dẫn đường, METEOR được trang bị radar chủ động AESA ở pha cuối, kết hợp hệ thống dẫn đường quán tính, GPS và liên kết dữ liệu hai chiều. Cấu hình này cho phép tên lửa nhận các cập nhật mục tiêu khi đang bay, hoặc được chuyển hướng để tấn công đối tượng khác. Tính năng “khóa sau khi phóng” (LOAL) giúp máy bay mang phóng METEOR từ khoảng cách xa mà không cần duy trì việc bám bắt mục tiêu liên tục, qua đó tăng an toàn và mở rộng phương án tấn công trong môi trường tác chiến phức tạp.

So với các tên lửa không đối không truyền thống chỉ tăng tốc mạnh ở giai đoạn đầu rồi chuyển sang trạng thái lướt, METEOR duy trì lực đẩy trong phần lớn hành trình. Điều này giúp tên lửa giữ trạng thái linh hoạt, duy trì tốc độ cao tới tận pha cuối và tăng khả năng bám bắt trong quá trình truy kích.

Nhờ cơ chế hoạt động này, METEOR sở hữu “vùng không thể thoát” (no-escape zone) lớn hơn đáng kể so với nhiều loại tên lửa không đối không tầm xa đang có mặt trên thế giới. Khi mục tiêu đã lọt vào vùng này, khả năng thoát khỏi quỹ đạo tên lửa bằng tăng tốc hoặc cơ động gấp gần như bằng không. Đây là ưu thế giúp METEOR trở thành lựa chọn hàng đầu trong nhiệm vụ đánh chặn ngoài tầm nhìn.

METEOR còn mang đầu nổ mảnh nổ định hướng với ngòi nổ va chạm và cận đích, tăng khả năng tiêu diệt mục tiêu trong điều kiện mục tiêu cơ động mạnh hoặc có biện pháp gây nhiễu. Những đặc tính này khiến METEOR được đánh giá là một trong những tên lửa không đối không tầm xa hiệu quả nhất hiện nay và là nền tảng quan trọng cho năng lực không chiến của nhiều quốc gia châu Âu.

Gắn kết với F-35A: Bước thay đổi chiến thuật tác chiến không đối không

Tích hợp METEOR lên F-35A không chỉ đơn thuần là trang bị thêm một loại vũ khí mới. Sự kết hợp này tạo ra một cấu hình tác chiến hoàn toàn khác: máy bay tàng hình có khả năng phát hiện, theo dõi và tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách vượt xa tầm nhìn radar của đối thủ.

F-35A sở hữu hệ thống cảm biến hợp nhất gồm radar mảng pha chủ động AESA, hệ thống quang điện tử và các cảm biến cảnh báo điện tử thụ động. Khi kết hợp với METEOR - loại tên lửa có khả năng giữ năng lượng đến cuối hành trình - phi công có thể tấn công đối thủ ở khoảng cách mà đối thủ chưa kịp phát hiện ra sự hiện diện của F-35A.

Tiêm kích F-35 bay lượn trên bầu trời - Ảnh động: Lockheed Martin

Việc tên lửa có thể nhận cập nhật dữ liệu mục tiêu qua liên kết dữ liệu giúp F-35A khai hỏa từ vị trí an toàn, thậm chí không cần tự bật radar để tránh bị đối phương phát hiện. Máy bay có thể dựa vào dữ liệu từ các máy bay F-35 khác, vệ tinh hoặc hệ thống giám sát radar mặt đất. Điều này tạo ra cách tiếp cận tác chiến theo mạng lưới, nơi F-35A đóng vai trò nút thông tin, còn METEOR là vũ khí thực thi nhiệm vụ đánh chặn.

Khả năng mang tên lửa bên trong khoang vũ khí là lợi thế lớn, vì giúp F-35A duy trì cấu hình tàng hình. Với METEOR nằm trong khoang, máy bay vẫn đạt chuẩn tàng hình giống khi không mang vũ khí, tránh được việc lộ diện do gắn tên lửa ở giá treo ngoài như nhiều chiến đấu cơ truyền thống.

Sự kiện METEOR tiến gần tới khả năng tác chiến trên F-35A diễn ra trong bối cảnh nhiều lực lượng không quân NATO đang tăng tốc hiện đại hóa để đối phó môi trường an ninh phức tạp hơn tại châu Âu và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chương trình cũng phản ánh sự hợp tác công nghiệp quốc phòng chặt chẽ giữa các đồng minh, khi Anh dẫn đầu tích hợp trên F-35B còn Italy bảo trợ quá trình tích hợp trên F-35A.

Khi METEOR đạt chứng nhận đầy đủ, các quốc gia châu Âu vận hành F-35 sẽ có trong tay một trong những loại vũ khí tầm xa mạnh nhất thế giới. Điều này nâng cao đáng kể năng lực tác chiến không đối không, phục vụ cả nhiệm vụ tuần tra vùng trời Baltic, bảo vệ nhóm tàu sân bay hay trực chiến khẩn cấp tại các khu vực nhạy cảm.

Về mặt chiến lược, sự kết hợp giữa máy bay tàng hình thế hệ năm với tên lửa ramjet tầm xa gửi đi thông điệp răn đe rõ ràng. Các đối thủ tiềm tàng sẽ phải đối mặt với tổ hợp không chiến có khả năng tấn công từ cự ly mà việc phản ứng gần như không còn nhiều hiệu quả. Điều này gia tăng khả năng kiểm soát không phận và củng cố ưu thế trên không của NATO.

Một bước tiến quan trọng trước thử nghiệm bay

Theo thông tin từ MBDA, chỉ còn một bài kiểm tra mặt đất trước khi chương trình bước sang thử nghiệm bay - giai đoạn xác nhận khả năng phóng, bắt bám mục tiêu và duy trì hành trình ổn định. Nếu các thử nghiệm trên không diễn ra thuận lợi, F-35A sẽ sớm có khả năng mang METEOR trong những năm tới.

Đối với MBDA và Lockheed Martin, bước tiến này không chỉ là thành công kỹ thuật mà còn đánh dấu sự trưởng thành của mô hình hợp tác quốc tế trong lĩnh vực vũ khí. Tên lửa METEOR, vốn đã chứng minh năng lực trên Typhoon, Rafale và Gripen, đang từng bước tiến vào hệ sinh thái tác chiến F-35 - loại tiêm kích tàng hình được sử dụng rộng rãi nhất trong khối phương Tây.

Khi hoàn tất, tổ hợp F-35A - METEOR sẽ trở thành một trong những năng lực đánh chặn tầm xa đáng gờm nhất hiện nay, đồng thời góp phần định hình lại chiến thuật không chiến trong thập niên tới - tấn công từ xa, duy trì tàng hình và khai thác tối đa lợi thế của chiến tranh theo mạng lưới.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tiem-kich-f-35-nhu-ho-moc-them-canh-voi-loai-vu-khi-sat-thuong-moi-241984.html