Tiềm năng du lịch tại Kho mở Hoàng tộc Chăm vẫn chưa được đánh thức

6 giờ trướcBài gốc

Di tích lịch sử cấp quốc gia

Kho mở Hoàng tộc Chăm tọa lạc tại thôn Tịnh Mỹ, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận, sát với quốc lộ 1, với bề dày lịch sử hội tụ lại ở vương triều Pô Klong Mơ Nai (1622-1627).

Tại đây, hiện còn trên 100 hiện vật với những chất liệu chính như vải thổ cẩm các loại, kim loại (đồng, sắt, vàng, bạc) gỗ, giấy, gốm sứ… và nhiều kiến trúc độc đáo cùng các di vật được gìn giữ cho đến ngày nay. Đền Pô Klong Mơ Nai đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia vào ngày 13/7/1993.

Trải qua gần 400 năm, nhưng bộ sưu tập hiện vật này còn khá nguyên vẹn do được cất giữ cẩn thận. Tuy nhiên, do tuổi đời của bộ sưu tập quá cao, ngoại trừ những di vật bằng kim loại thì hầu hết những di vật với các chất liệu vải, gỗ đều đã tự hủy dần dần. Trong số đó phải kể đến như các loại áo của vua, hoàng hậu, hoàng tử, công chúa Chăm.

Bà Nguyễn Thị Thắm, Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ cho biết, khi được nghe giới thiệu và chiêm ngưỡng các hiện vật còn lưu giữ tại đây, thì đây là bộ sưu tập rất quý giá và là hiện vật gốc.

Đã là hiện vật gốc thì chúng ta cần phải có một chế độ bảo quản đặc biệt để có thể giới thiệu lâu dài đến công chúng và thậm chí là các thế hệ sau này nữa. Chúng ta cần có hình thức trưng bày hiện đại hơn để cho công chúng có thể chiêm ngưỡng được từng nét hoa văn mà của ông bà xưa, người Chăm xưa đã góp công thêu thùa và làm nên những bộ trang phục của vua, hoàng hậu cũng như là của công chúa triều đại cuối cùng của người Chăm. Bà Thắm nói.

Khay bát giác dùng để đựng trầu trong các nghi lễ

Xây dựng thành mô hình điểm đến du lịch

Để xây dựng mô hình "Kho mở bộ sưu tập di sản văn hóa Hoàng tộc Chăm huyện Bắc Bình kết nối với hành trình du lịch di sản văn hóa Chăm tại địa phương”, trong 2 năm 2023-2024, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Thuận giao Bảo tàng tỉnh phối hợp cùng gia đình Hoàng tộc Chăm ở đây triển khai các nội dung, như: tổ chức khảo sát, điều tra, thu thập thông tin, kiểm kê các danh mục hiện vật, cổ vật trong bộ sưu tập di sản Hoàng tộc Chăm.

Ông Đoàn Văn Thuận, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Bình Thuận cho biết, đơn vị sẽ hỗ trợ cho gia đình về mọi mặt trong phạm vi có thể để đưa bộ sưu tập này đến với du khách trong nước và quốc tế:

Để phát huy đồng bộ việc trưng bày bộ sưu tập tại địa phương thì cũng mong các sở ngành địa phương quan tâm hơn nữa để nhằm có những giải pháp khắc phục được những hiện trạng thực tế, những khó khăn mà các gia đình đang vướng phải để làm sao phát huy bộ sưu tập này tốt nhất. Đồng thời có những giải pháp về mặt kinh tế để cho gia đình có thể phát huy được lâu dài bộ sưu tập tại gia đình của mình, để du khách và nhân dân khi đến tham quan xem đây vẫn là một địa điểm nổi tiếng, hấp dẫn đối với du khách. Ông Đoàn Văn Thuận thông tin thêm.

Những thanh kiếm

Để ra mắt mô hình “Kho mở bộ sưu tập di sản văn hóa Hoàng tộc Chăm huyện Bắc Bình kết nối với hành trình du lịch di sản văn hóa Chăm tại địa phương”, trước đó, các đơn vị chức năng đã triển khai nhiều lớp tập huấn về phương pháp, kỹ năng xây dựng mô hình di sản kết nối với các hành trình du lịch cho viên chức Trung tâm Trưng bày văn hóa Chăm và các thành viên trong gia đình Hoàng tộc Chăm.

Tuy nhiên, theo gia đình Hoàng tộc Chăm, từ lúc ra mắt mô hình vào tháng 7/2024 đến nay, lượng khách tham quan cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay, chủ yếu là đoàn công tác của Trung ương.

Ông Lâm Chí Hùng, đại diện đơn vị kinh doanh du lịch ở TPHCM cho biết, đây là loại hình du lịch văn hóa, du khách đến đây sẽ được khám phá, tìm hiểu những giá trị văn hóa đặc trưng. Tuy nhiên, với điều kiện hiện có của gia đình về nơi bảo quản, lưu giữ và trưng bày vẫn chưa thể đáp ứng, nhất là cơ sở vật chất và con người làm loại hình du lịch văn hóa này.

Người ở bản địa, con em đồng bào địa phương họ rất am tường các phong tục tập quán nhưng đổi lại họ không có các kiến thức chuyên môn sâu về du lịch. Giải pháp căn cơ nhất chúng ta nhờ đến sự giúp đỡ từ các đơn vị tư vấn, đơn vị chuyên môn, các cơ sở đào tạo chuyên nghiệp về lĩnh vực du lịch thì họ sẽ giúp chúng ta có ngay các bước chuẩn hóa ban đầu. Làm sao lựa được những hạt giống tốt, những nhân sự nòng cốt ở địa phương, hiện giờ chúng ta có thể sử dụng phương thức đào tạo trực tuyến từ xa thông qua các cơ sở đào tạo hoặc các doanh nghiệp du lịch hàng đầu. Ông Hùng nói.

Vương miện của hoàng hậu

Để Kho mở Hoàng tộc Chăm là điểm nhấn du lịch

Để Kho mở Hoàng tộc Chăm là điểm nhấn, là sản phẩm du lịch văn hóa Chăm hấp dẫn du khách khi đến với địa phương, ngoài việc xây dựng kết nối tour tuyến cần đầu tư làm mới khu trưng bày, khuôn viên… cạnh đó cũng nên có đội văn nghệ dân gian Chăm và đặc biệt là các món ẩm thực dân gian Chăm để níu chân du khách. Xa hơn nữa, mỗi người dân nơi đây, nhất là gia đình Hoàng tộc Chăm cũng phải nghĩ đến chuyện làm du lịch cộng đồng (homestay).

Ông Võ Thành Huy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Thuận cho biết, để phát huy mô hình trên cần có sự phối hợp từ 3 phía gồm: gia đình Hoàng tộc, chính quyền địa phương và cơ quan chuyên môn.

Vương miện của vua Pô Klaong Mơ Nai

Ông Huy thông tin thêm: "Chúng ta phải tập trung tất cả để đưa ra đền thờ Pô Klong Mơ Nai ở Lương Sơn, khi đó chúng tôi sẽ tính toán đến việc xây dựng các nhà trưng bày cũng như là các điều kiện để bảo đảm an ninh, an toàn cho các hiện vật của bộ sưu tập. Đồng thời chúng tôi sẽ triển khai những vấn đề liên quan đến công tác quản lý Nhà nước cũng như việc bảo vệ nghiêm ngặt theo quy định về quản lý di tích di sản và cũng có thể phát triển thêm thông qua việc nghiên cứu lập hồ sơ để trình cho Thủ tướng Chính phủ xem xét công nhận bộ sưu tập là bảo vật quốc gia."

Nếu được quan tâm đầu tư đúng mức, Kho mở Hoàng tộc Chăm không chỉ góp phần đem lại lợi ích cho hoạt động du lịch, cho chủ thể bộ sưu tập, cho người Chăm ở địa bàn tham gia làm du lịch, mà còn góp phần bảo tồn và giới thiệu văn hóa Chăm rộng rãi đến du khách trong và ngoài nước khi đặt chân đến với Bình Thuận.

Đoàn Sĩ/VOV-TP.HCM

Nguồn VOV : https://vov.vn/du-lich/tiem-nang-du-lich-tai-kho-mo-hoang-toc-cham-van-chua-duoc-danh-thuc-post1162306.vov