Tiền đề phát triển phương tiện xanh

17 giờ trướcBài gốc

VinFast đã bàn giao 87.000 xe điện trong năm 2024, gần gấp 3 lần con số 34.855 xe đạt được trong năm 2023. Ảnh: Hoàng Linh

Chính sách hiệu quả, thị trường sôi động
Năm 2025, nếu không có chính sách miễn lệ phí trước bạ, ô tô thuần điện chịu lệ phí trước bạ khoảng 5-6% giá niêm yết (theo Nghị định số 10/2022/NĐ-CP). Tuy vậy, Nghị định số 51/2025/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ, trong đó cho phép xe điện chạy pin tiếp tục được hưởng lệ phí trước bạ ở mức 0% từ ngày 1-3-2025 đến hết ngày 28-2-2027.

Điều này đồng nghĩa, người mua ô tô điện chạy pin vẫn tiết kiệm được lệ phí trước bạ trong 2 năm tới. Đây là một khoản tài chính khá lớn, có thể từ vài chục triệu đồng (đối với các xe điện giá rẻ như VinFast VF3) cho tới hàng trăm triệu đồng (với các dòng cao cấp như Mercedes-Benz EQS/Porsche Taycan). Do đó, chính sách này tác động lớn tới quyết định mua sắm của người tiêu dùng.

Nhiều chuyên gia đánh giá, việc kéo dài thời gian ưu đãi lệ phí trước bạ để thúc đẩy phổ biến xe điện là cách tiếp cận phù hợp, nhằm khuyến khích khách hàng sử dụng sản phẩm xanh, giảm thiểu phát thải ra môi trường, giải quyết bài toán chất lượng không khí tại các thành phố lớn.

Có “thâm niên” dùng ô tô điện tại Hà Nội, ông Nguyễn Mạnh Thắng, người sáng lập diễn đàn Otofun và OTO+, cho biết, lệ phí trước bạ là một trong những yếu tố thúc đẩy bản thân sở hữu xe điện, bên cạnh những giá trị sử dụng như không phát thải, ít tiếng ồn…

Với những tác động thực chất, giảm lệ phí trước bạ đã góp phần không nhỏ vào thúc đẩy sự hình thành thị trường ô tô thuần điện tại Việt Nam. Theo Bộ Tài chính, lượng ô tô điện đăng ký lưu hành lần đầu trong năm đầu tiên áp dụng chính sách miễn lệ phí trước bạ (từ ngày 1-3 đến 31-12-2022) đạt 4.040 xe. Năm 2023, lượng ô tô điện chạy pin đăng ký lần đầu đạt 29.281 xe, tăng gấp 6 lần so với năm 2022. Năm 2024, số lượng ô tô điện chạy pin đăng ký lưu hành lần đầu tiếp tục tăng đến 79.781 xe, cao gấp 2,72 lần so với năm 2023.

Sau 3 năm, phân khúc ô tô điện chạy pin rõ ràng đã xác lập được chỗ đứng vững chắc. Ngoài VinFast, thị trường đã có sự góp mặt của nhiều thương hiệu quốc tế. Thị trường mở rộng không chỉ góp phần giúp doanh nghiệp yên tâm tiếp tục đầu tư sản xuất, lắp ráp xe, mà còn thúc đẩy nhiều lĩnh vực khác như phương tiện giao thông công cộng thân thiện môi trường.

Hầu hết các hãng xe lúc này đều đã có sản phẩm điện hóa tại Việt Nam. Ảnh: Hoàng Linh

Cần thêm giải pháp và tầm nhìn dài hạn
Tuy nhiên, để các loại phương tiện thân thiện môi trường phát triển, về lâu dài vẫn cần có những giải pháp đồng bộ và tầm nhìn xa hơn.

Lãnh đạo một hãng ô tô Trung Quốc đang kinh doanh tại Việt Nam cho biết, đây là bài học có thể thấy được ở nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ và Trung Quốc, khi các biện pháp hỗ trợ về tài chính từ chính phủ dành cho người dùng (giảm thuế, trợ giá...) chấm dứt, sức mua ô tô điện lập tức lao dốc.

Chuyên gia này cho biết, điểm mấu chốt là cần phát triển hạ tầng đồng bộ và xây dựng quy chuẩn hoàn thiện về hạ tầng hỗ trợ xe điện, như cấp điện hay phòng cháy, chữa cháy; đưa xe điện vào quy hoạch đô thị; chuẩn hóa cổng sạc...

Cùng với đó, cần tăng cường truyền thông về lợi ích và sử dụng xe điện hiệu quả. Đơn cử như không nên coi trạm sạc nhanh là yếu tố "cần" để sử dụng xe điện. Hiện nay, tại Trung Quốc, thay vì cố gắng phủ trạm sạc nhanh vốn đắt đỏ và tiềm ẩn tác động tới điện sản xuất - kinh doanh, đa số các vị trí đỗ ô tô đều được bố trí ổ cắm điện gia dụng, cho phép người dùng sạc xe mọi nơi, mọi lúc.

Trao đổi với phóng viên, một số nhà nhập khẩu ô tô điện vào Việt Nam cũng cho hay, nếu thị trường xe điện trong nước tiếp tục mở rộng và có thêm các chính sách cho phép rộng đường xuất khẩu, họ sẵn sàng lắp ráp xe điện tại chỗ. Hướng đi này nếu trở thành hiện thực, sẽ góp phần giảm hơn nữa giá thành và tăng độ sẵn có phụ tùng trong nước, rõ ràng là cú huých quan trọng cho xe điện.

Khuyến khích đa dạng xe phát thải thấp

Trong nỗ lực chung thúc đẩy sử dụng các loại phương tiện xanh nhằm bảo vệ môi trường, các ý kiến cũng nhận định, cần có cơ chế hỗ trợ hài hòa cho tất cả các phương tiện phát thải thấp.

Về khía cạnh này, một nhân sự cao cấp của Volvo tại Việt Nam cho rằng, hỗ trợ về lệ phí trước bạ hay các loại thuế hoàn toàn có thể áp dụng cho xe sử dụng công nghệ hybrid (HEV) hoặc xe hybrid sạc ngoài (PHEV), miễn là có cách tính toán phù hợp dựa trên mức phát thải của từng dòng xe, vì bản chất đây cũng là các phương tiện tiết kiệm nhiên liệu, giảm phát thải.

Giới chuyên môn cho rằng, dòng xe hybrid - vốn cũng đóng góp giảm phát thải - cũng cần được khuyến khích. Ảnh: Hoàng Linh

Quan điểm tiếp cận hài hòa nhận được sự tán thành của Tổng Giám đốc Toyota Việt Nam Nakano Keita khi cho biết, Toyota ủng hộ cách tiếp cận đa chiều nhằm giảm phát thải khí các bon, thông qua các giải pháp về năng lượng thay thế, lựa chọn dòng xe điện hóa phù hợp với nhu cầu của người dùng.

Theo lãnh đạo hãng xe Nhật Bản, cách làm này không chỉ cho phép người dùng thoải mái chọn loại phương tiện phù hợp với nhu cầu cá nhân, mà còn tránh tạo ra tình trạng “nhất bên trọng, nhất bên khinh” giữa các chủng loại xe trên thị trường.

Nguyễn Thúc Hoàng Linh

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/tien-de-phat-trien-phuong-tien-xanh-695543.html