Sở NN&MT TP.HCM vừa cho biết tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (BTHT-TĐC) của dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài đoạn qua TP.HCM hiện đang chậm so với kế hoạch.
Gấp rút giải phóng mặt bằng
Theo Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) huyện Củ Chi, dự án thành phần 3 (BTHT-TĐC cao tốc TP.HCM - Mộc Bài đoạn qua TP.HCM) có chiều dài khoảng 24,7 km đi qua địa bàn năm xã gồm: Phú Hòa Đông, Nhuận Đức, Thái Mỹ, Củ Chi, Tân An Hội với diện tích ảnh hưởng khoảng 220 ha, với tổng số trường hợp bị ảnh hưởng 2.189 trường hợp.
Về xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất, đến ngày 14-10, UBND xã Thái Mỹ, Tân An Hội đã hoàn thành công tác xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất.
Dự án thành phần 3 cao tốc TP.HCM - Mộc Bài đoạn qua TP.HCM đi qua địa bàn năm xã gồm: Phú Hòa Đông, Nhuận Đức, Thái Mỹ, Củ Chi, Tân An Hội.
Ngày 14-10, UBND xã Phú Hòa Đông cũng đã ký xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất được 1.103/1.156 trường hợp, đạt tỉ lệ 95,42%. UBND xã Nhuận Đức đã ký xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất được 667/669 trường hợp, đạt tỉ lệ 99,70%.
Về việc thực hiện công tác xác định giá đất cụ thể để tính BTHT-TĐC, hiện nay UBND năm xã đã lập tờ trình thông qua HĐND xã về việc sử dụng nguồn chi thường xuyên của ngân sách các xã cho công tác ký hợp đồng thuê đơn vị tư vấn xác định giá đất cụ thể. Đồng thời, đã có ba xã liên hệ công ty tư vấn để dự thảo chứng thư thẩm định giá đất cụ thể tính BTHT-TĐC.
Theo UBND xã Củ Chi, dự kiến đến ngày 23-10, Chủ tịch UBND xã Củ Chi sẽ ban hành quyết định phê duyệt phương án giá đất để tính BTHT-TĐC và phương án BTHT-TĐC dự án.
Xã Thái Mỹ và xã Tân An Hội dự kiến đến ngày 26-10, Chủ tịch UBND xã Thái Mỹ và Tân An Hội sẽ ban hành quyết định phê duyệt phương án giá đất để tính BTHT-TĐC và phương án BTHT-TĐC dự án.
Xã Nhuận Đức, dự kiến đến ngày 11-11 sẽ ban hành quyết định phê duyệt phương án giá đất để tính BTHT-TĐC và phương án BTHT-TĐC.
Đối với xã Phú Hòa Đông, dự kiến đến ngày 16-10, Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể xã Phú Hòa Đông thông qua dự thảo chứng thư thẩm định giá đất cụ thể để tính BTHT-TĐC dự án trên địa bàn xã.
Trên cở sở thông báo của hội đồng thẩm định giá đất cụ thể xã, Ban Bồi thường, GPMB huyện Củ Chi lập dự thảo phương án BTHT-TĐC, dự kiến tổ chức niêm yết công khai vào ngày 17-10 tại trụ sở Ủy UBND xã Phú Hòa Đông, xã Nhuận Đức và các địa điểm sinh hoạt dân cư nơi có đất ảnh bị hưởng bởi dự án trên địa bàn xã.
Dự kiến đến ngày 18-11, Chủ tịch UBND xã Phú Hòa Đông sẽ ban hành quyết định phê duyệt phương án giá đất để BTHT-TĐC và phương án BTHT-TĐC dự án.
Chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân
Theo Sở NN&MT TP.HCM, có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài so với kế hoạch.
Cụ thể, trong công tác xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất còn thiếu nhân sự thực hiện.
Sau khi sáp nhập, thời gian đầu, công tác BTHT-TĐC, cụ thể là công tác xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất chưa được đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Nguyên nhân do các địa phương sau khi sáp nhập thiếu nhân sự, cán bộ có chuyên môn, am hiểu công việc hoặc đã từng làm việc trong lĩnh vực này.
Công tác xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất của các trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài còn chậm. Ảnh: NC
Việc chậm hoàn thành công tác xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất làm ảnh hưởng đến việc lập dự thảo phương án BTHT-TĐC của dự án và dự thảo phương án BTHT-TĐC của từng trường hợp cụ thể, gây ảnh hưởng chung đến đến tiến độ thực hiện dự án.
Công tác xây dựng khu tái định cư cũng đang chậm. Cụ thể, theo tiến độ thực hiện dự án của UBND các xã thì thời điểm các xã phê duyệt phương án BTHT-TĐC trong tháng 10, 11-2025. Như vậy, thời điểm bồi thường, hỗ trợ từ tháng 11, 12 - 2025 nhưng phải chờ đến ngày 31-5-2026 mới được bố trí nền tái định cư và thực hiện thu hồi đất tại thời điểm này.
Một nguyên nhân gây chậm tiến độ dự án nữa là ranh thiết kế dự án có thay đổi so với ranh GPMB đã ảnh hưởng đến các trường hợp có thu hồi đất trong dự án trên địa bàn các xã.
Cụ thể, xã Phú Hòa Đông có bốn trường hợp tăng diện tích đất thu hồi, 18 trường hợp giảm diện tích đất thu hồi, một trường hợp không còn ảnh hưởng trong dự án. Số trường hợp hiện nay bị ảnh hưởng trong dự án là 1.155 trường hợp.
Xã Nhuận Đức có 19 trường hợp giảm diện tích đất thu hồi, 76 trường hợp không còn ảnh hưởng trong dự án. Số trường hợp hiện nay bị ảnh hưởng trong dự án là 593 trường hợp.
Xã Tân An Hội có năm trường hợp giảm diện tích đất thu hồi, 14 trường hợp không còn ảnh hưởng trong dự án. Số trường hợp hiện nay bị ảnh hưởng trong dự án là 18 trường hợp.
Đẩy nhanh tiến độ thực hiện khu tái định cư
Từ những nguyên nhân trên, Sở NN&MT TP.HCM kiến nghị đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án cao tốc TP.HCM- Mộc Bài.
Cụ thể, Sở NN&MT kiến nghị UBND TP giao Sở Xây dựng, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực huyện Củ Chi có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án khu tái định cư để bố trí cho các trường hợp đủ điều kiện trước khi ban hành Quyết định thu hồi đất theo Khoản 3 Điều 80 Luật Đất đai 2024.
Ngoài ra, Sở kiến nghị UBND TP giao Hội đồng thẩm định chương trình, dự án đầu tư công (Sở Tài chính là cơ quan thường trực) khẩn trương chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thẩm định nội dung điều chỉnh để trình UBND TP sớm phê duyệt.
"Công tác kiểm đếm hiện trạng đã hoàn tất, công tác xác nhận nguồn gốc đất, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn các xã cơ bản đã hoàn thành. Nay ranh thiết kế dự án đã có thay đổi so với ranh GPMB sẽ làm ảnh hưởng đến tâm lý của các trường hợp có thay đổi, khả năng sẽ phát sinh khiếu nại, khiếu kiện hoặc làm chậm tiến độ thực hiện dự án.
Sau khi Quyết định số 1339/QĐ-UBND ngày 5-4-2025 được điều chỉnh, Sở giao Trung tâm Đo đạc bản đồ điều chỉnh Bản đồ ranh thu hồi đất toàn dự án và Bản đồ hiện trạng vị trí phục vụ công tác thu hồi đất, BTHT-TĐC đối với từng trường hợp có thay đổi tăng hoặc giảm diện tích nhà, đất"- Sở NN&MT thông tin.
NGUYỄN CHÂU