Tiên phong đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số ở khu vực phía nam

2 giờ trướcBài gốc

Ngay từ những ngày đầu năm 2025, Đại học Quốc gia TP.HCM (ĐHQG-HCM) đã chủ động đóng vai trò đầu tàu kết nối, dẫn dắt hệ sinh thái đổi mới sáng tạo khu vực phía nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác sâu rộng với địa phương và doanh nghiệp, đưa khoa học - công nghệ vào thực tiễn.

ĐHQG-HCM đã phối hợp với các tỉnh, thành phố phía am tổ chức hơn 12 hội nghị và hội thảo chuyên đề, quy tụ hàng trăm chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà quản lý. Các sự kiện không chỉ truyền tải tinh thần Nghị quyết 57 mà còn chuyển hóa thành chương trình, dự án cụ thể.

Nổi bật là Đề án phát triển Khu đô thị ĐHQG thông minh, do nhà trường phối hợp với TP.HCM triển khai. Khu đô thị được thiết kế theo mô hình tích hợp giáo dục -nghiên cứu - đổi mới sáng tạo, hướng tới hình thành một “thung lũng tri thức” của khu vực.

Phối cảnh Trung tâm Nghiên cứu tiên tiến và Đổi mới sáng tạo - ĐHQG-HCM

Cùng với đó, TP.HCM đã giao ĐHQG-HCM nghiên cứu chiến lược phát triển khoa học - công nghệ, xây dựng chính sách thu hút nhân tài, cơ chế chi thu nhập tăng thêm cho giảng viên, nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trí thức. Mô hình hợp tác “Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp” cũng được mở rộng với các dự án tiêu biểu cùng Công ty TNHH MTV Công nghệ cao Điện Quang, hướng tới khu đô thị thông minh, xanh và bền vững.

Dấu ấn tại các địa phương

Đồng Tháp: Khởi động chương trình “Bình dân học vụ số”, phổ cập kiến thức số cho người lao động; hợp tác với Công ty CP Vĩnh Hoàn trong nghiên cứu giống thủy sản, quản lý sản xuất và số hóa dữ liệu nuôi trồng.

Đồng Nai: Triển khai nhiệm vụ khoa học - công nghệ “Chuyển đổi xanh các khu công nghiệp gắn với chuyển đổi số”, xây dựng khung hợp tác phục vụ phát triển công nghiệp xanh.

Tây Ninh, Cà Mau và các tỉnh lân cận: Tổ chức các hội thảo khoa học chuyên sâu, tham vấn chính sách đổi mới sáng tạo về nông nghiệp công nghệ cao, du lịch thông minh, số hóa quản lý y tế và dịch vụ công.

Từ nghiên cứu cơ bản đến công nghiệp mũi nhọn

Không chỉ dừng ở học thuật, ĐHQG-HCM còn dẫn dắt ngành công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, robot và cơ khí chính xác. Hợp tác chiến lược với các tập đoàn Becamex, CT Group, VinUni, Vĩnh Hoàn đang góp phần đào tạo đội ngũ kỹ sư và chuyên gia chất lượng cao.

Nhiều dự án ứng dụng thực tiễn đã hình thành: số hóa dữ liệu nuôi trồng thủy sản, xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn vùng trữ nước ngọt, chương trình trao đổi giảng viên - sinh viên quốc tế… Những hoạt động này cho thấy định hướng gắn kết nghiên cứu với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

ĐHQG-HCM xác định con người là trung tâm của đổi mới sáng tạo. Nhiều chương trình trọng điểm đã được triển khai, như: Thu hút, giữ chân và phát triển nhà khoa học trẻ xuất sắc, nhà khoa học đầu ngành. Giáo sư thỉnh giảng quốc tế - đã mời được 22 nhà khoa học hàng đầu thế giới và 28 giáo sư, chuyên gia quốc tế tham gia giảng dạy, nghiên cứu.

Nhà trường cũng đã kiến nghị Chính phủ triển khai chương trình “Nâng cao năng lực đào tạo và nghiên cứu khoa học cơ bản tích hợp với công nghệ chiến lược” giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn 2045, với mục tiêu biến khoa học cơ bản thành nền tảng vững chắc cho phát triển công nghệ, hình thành hệ sinh thái nghiên cứu - ứng dụng đạt chuẩn quốc tế.

Tuy nhiên, theo Ban Khoa học - Công nghệ ĐHQG-HCM, việc triển khai vẫn gặp khó khăn về cơ chế tài chính, quyền tự chủ trong thu hút nhân sự và đối tác quốc tế. Nhiều chương trình có tiềm năng lớn nhưng chưa thể triển khai đồng bộ do hạn chế nguồn lực và thiếu chính sách đặc thù. Nhà trường đề xuất Trung ương sớm phân bổ ngân sách và áp dụng cơ chế riêng để gia tăng tính chủ động trong đầu tư và phát triển nhân lực khoa học - công nghệ.

Quyết tâm tiên phong

PGS-TS Vũ Hải Quân, Giám đốc ĐHQG-HCM, cho biết Chính phủ đã đồng ý bổ sung ngân sách để triển khai các nhiệm vụ trọng điểm: nghiên cứu cơ bản, công bố quốc tế, xây dựng phòng thí nghiệm hiện đại, chương trình giáo sư thỉnh giảng… Nhiều dự án hợp tác đã cho kết quả khả quan, trong đó có các đề tài robot, trí tuệ nhân tạo do doanh nghiệp tài trợ với tổng kinh phí hơn 1 tỉ đồng.

Ông nhấn mạnh: “Muốn tiên phong, chủ động triển khai Nghị quyết 57 phải dựa trên sự phối hợp thực chất giữa địa phương và doanh nghiệp. Mô hình ‘Ba nhà’ cần được áp dụng đồng bộ, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững. Đây là những hành động cụ thể để đưa Nghị quyết vào đời sống, đồng thời khẳng định vị thế của ĐHQG-HCM là trung tâm tri thức, đổi mới sáng tạo hàng đầu phía nam”.

Nguyễn Tuyết

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tien-phong-doi-moi-sang-tao-thuc-day-chuyen-doi-so-o-khu-vuc-phia-nam-236159.html