Tiến sĩ Đinh Thanh Hương: Việt Nam đang trong khoảnh khắc lịch sử để bứt phá

một giờ trướcBài gốc

Thưa TS. Đinh Thanh Hương, nhìn lại chặng đường 80 năm kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, theo bà, đâu là những thành tựu nổi bật nhất của Việt Nam về kinh tế – xã hội, đặc biệt trong quá trình hội nhập quốc tế?

TS. Đinh Thanh Hương:

Tôi vừa trải qua một mùa hè thật đáng nhớ, giống như nhiều mùa hè khác trong suốt 20 năm qua. Hầu như năm nào tôi cũng trở về Việt Nam và tranh thủ đi thêm một số nước để quan sát, cảm nhận và so sánh: Việt Nam đang ở đâu trong bối cảnh lịch sử, văn hóa và kinh tế toàn cầu.

Mùa hè năm nay, tôi đã đặt chân tới 9 tỉnh, thành phố Việt Nam, tham gia các chương trình báo cáo dự án tư vấn, hội thảo; đào tạo, báo cáo cải cách hành chính. Đây là thời điểm rất đặc biệt, khi nhiều tỉnh, thành vừa sáp nhập, bỏ cấp huyện, trực tiếp quản lý từ cấp tỉnh xuống cấp xã. Trong bối cảnh mới đó, tôi cảm nhận được khí thế hừng hực từ con người, từ chính quyền địa phương.

Tiến sĩ Đinh Thanh Hương hiện là Giám đốc Tài chính Pháp về Dịch vụ Tài chính Đầu tư tại BNP Paribas đồng thời giữ vai trò Giám đốc Tri thức và Dự án của Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global). Chị đặc biệt tâm huyết với các hoạt động kết nối chuyên gia, trí thức trong nhiều lĩnh vực khác nhau, nhằm đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam.

Tôi có dịp so sánh Việt Nam với một số quốc gia Đông Nam Á, quan sát cách họ quy hoạch và phát triển kinh tế. Từ châu Á, Đông Nam Á đến châu Âu, rồi các nước phát triển như Mỹ, Canada – tất cả những trải nghiệm ấy khiến tôi càng thêm ấn tượng về thành tựu Việt Nam đạt được trong 80 năm qua: thật sự đáng nể và rất ấn tượng.

Ấn tượng đầu tiên là về cơ sở hạ tầng. Nếu trước đây cha ông ta “mở mang bờ cõi”, thì nay tôi thấy một “sự kết nối bờ cõi”, kết nối giang sơn từ cầu cảng, đường sá đến sân bay. Những tuyến đường rộng thênh thang, kéo dài từ vùng ven biển Khánh Hòa, Đà Nẵng tới ngoại thành Hà Nội như Đông Anh, phát triển với tốc độ khó tin chỉ trong thời gian rất ngắn.

Tính từ khi giành độc lập, đất nước chỉ thực sự bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ khoảng 20-25 năm gần đây – sau khi thống nhất, vượt qua cấm vận, mở cửa giao thương, thiết lập quan hệ hợp tác, và hội nhập.

Về kinh tế, thành tựu nổi bật nhất là khả năng thu hút đầu tư nước ngoài. Từ một quốc gia bị cấm vận, Việt Nam đã trở thành điểm đến của nhiều tập đoàn lớn trên toàn cầu. FDI liên tục tăng trưởng, kể cả trong và sau dịch Covid-19, với các dự án trọng điểm. Xuất khẩu cũng tăng trưởng thần kỳ, đưa Việt Nam vào nhóm các nước xuất khẩu hàng đầu sang Mỹ. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu gần 700 tỷ USD trong năm 2024, trong đó xuất khẩu hơn 400 tỷ USD – con số ấn tượng với một quốc gia còn rất trẻ trong tiến trình phát triển.

Về văn hóa – xã hội, thành tựu lớn nhất là tiếp tục giữ vững và nuôi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc. 80 năm sau ngày khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, 50 năm sau ngày giành độc lập, tinh thần ấy vẫn vẹn nguyên. Lớp trẻ hôm nay quan tâm trở lại các giá trị lịch sử – từ việc nghe các ca khúc cách mạng với lượt nghe khổng lồ, đến tìm xem những bộ phim như Địa đạo, Mưa đỏ. Tôi từng dự đêm ca nhạc “Tự hào là người Việt Nam” và ngạc nhiên khi khán giả xung quanh mình rất nhiều các bạn trẻ – một thế hệ không trải qua chiến tranh nhưng vẫn có tình yêu nước cháy bỏng. Ngay cả cộng đồng người Việt ở nước ngoài cũng luôn hướng về Tổ quốc, mong muốn được đóng góp nhiều hơn mỗi ngày.

Nói về xã hội, tôi ấn tượng về sự phát triển của y tế, dù hệ thống bệnh viện vẫn chưa đông đúc và cần nâng cao dịch vụ, song các bác sĩ Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc. Các ca phẫu thuật chấn thương chỉnh hình tiên tiến khiến thế giới phải ngả mũ; điều trị ung thư, bệnh tim cũng đạt kết quả đáng nể.

Dưới góc nhìn của một trí thức Việt đang sinh sống và công tác tại nước ngoài, bà nhận thấy hình ảnh và vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu đã thay đổi như thế nào so với trước đây?

TS. Đinh Thanh Hương:

Vị thế kinh tế toàn cầu của Việt Nam đã thay đổi rất rõ rệt. Các nhà đầu tư quốc tế, các tập đoàn lớn hiện xem Việt Nam là điểm đến xứng đáng, đặc biệt quan tâm tới các lĩnh vực công nghệ cao như AI, bán dẫn và nhiều công nghệ tiên tiến khác. Việc lựa chọn đầu tư vào những lĩnh vực then chốt này chính là minh chứng sống động cho thấy vị thế kinh tế của Việt Nam đang được nâng cao và bản đồ kinh tế thế giới đã có những chuyển biến tích cực.

Việt Nam cũng đẩy mạnh hợp tác phát triển và liên kết đầu tư với nhiều quốc gia. Như tôi đã đề cập trước đó, việc xuất khẩu hàng hóa ra thị trường quốc tế với khối lượng lớn, hiện diện tại những thị trường trọng yếu như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc… cho thấy Việt Nam đang khẳng định vị thế đáng kể, với tốc độ tăng trưởng liên tục và bền bỉ.

Về tăng trưởng GDP, đúng là nhiều quốc gia – chẳng hạn như ở châu Âu – đang chuyển trọng tâm sang phát triển bền vững thay vì chỉ chú trọng vào chỉ số GDP. Tuy nhiên, đối với một đất nước đi lên từ khó khăn như Việt Nam, việc duy trì nền kinh tế vững chắc với tốc độ tăng trưởng cao và tiềm lực tài chính ổn định là vô cùng quan trọng để có nguồn lực tiếp tục xây dựng hạ tầng thiết yếu như đường sá, sân bay, cầu cảng – những nền tảng cơ bản cho các bước phát triển mạnh mẽ hơn, và tăng phúc lợi xã hội.

Việt Nam luôn được đánh giá cao về tốc độ tăng trưởng kinh tế, nhiều năm lọt top 10 thế giới và duy trì được đà tăng ổn định, ngay cả trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ, minh chứng rõ ràng về khả năng chống chịu của nền kinh tế.

Từ kinh nghiệm của mình trong việc kết nối trí thức Việt toàn cầu, bà đánh giá vai trò của cộng đồng chuyên gia, nhà khoa học Việt ở nước ngoài trong hành trình phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới ra sao?

TS. Đinh Thanh Hương:

Vai trò của tri thức, cũng như sự kết nối tri thức, đối với sự phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên mới là một chủ đề hết sức quan trọng.

Nhìn lại chặng đường lịch sử, trong thời chiến, người Việt ở nước ngoài – đặc biệt là đội ngũ trí thức – đã có đóng góp vô cùng to lớn. Tôi may mắn được học tập và sinh sống tại Pháp, nơi từng có rất nhiều nghĩa sĩ, nhân sĩ và trí thức cấp cao được Bác Hồ trực tiếp mời về tham gia chiến đấu và xây dựng đất nước. Nhiều người đã sáng chế ra những loại vũ khí tối tân để kháng chiến, thể hiện sự sáng tạo không giới hạn về khoa học – công nghệ và tri thức. Có người trực tiếp giữ cương vị Bộ trưởng Bộ Giáo dục; nhiều nhà văn hóa, nghệ thuật bậc cao cũng hoạt động sôi nổi tại Pháp.

Sau khi Việt Nam xóa bỏ cấm vận và bước vào giai đoạn phát triển kinh tế, Pháp cùng cộng đồng châu Âu tiếp tục đóng góp quan trọng trong việc giúp Việt Nam kết nối với tri thức thế giới. Pháp là nơi đào tạo và hỗ trợ đào tạo nhiều bác sĩ cho Việt Nam, đồng thời hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực y tế. Ở các ngành nghề mà Pháp có thế mạnh như kiến trúc, xây dựng, cầu đường… cũng có nhiều kỹ sư, giáo sư, trí thức bậc cao được đào tạo tại đây và sau đó trở về cống hiến cho đất nước.

Bước sang kỷ nguyên mới, vai trò của trí thức càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mùa hè năm nay, tôi đã có dịp gặp gỡ những trí thức lớn từ Thung lũng Silicon về Việt Nam để hỗ trợ các chủ đề liên quan đến dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và bán dẫn – những lĩnh vực mà thế giới đã đi trước Việt Nam nhiều năm và sở hữu kinh nghiệm, thành tựu đột phá.

Có thể khái quát vai trò của trí thức Việt toàn cầu trong kỷ nguyên mới qua bốn phương diện chính:

Kết nối: Đưa Việt Nam ra thế giới và đưa thế giới về với Việt Nam, xây dựng mạng lưới đối tác rộng khắp.

Chuyển giao và phát triển khoa học – công nghệ: Nói đến chuyển giao công nghệ, có thể nghĩ ngay đến mua công nghệ hiện đại. Nhưng quan trọng hơn là khả năng hấp thụ, cải tiến và phát triển công nghệ bằng chính tri thức của mình. Chuyển giao qua con người vì thế là mấu chốt cho sự phát triển thực sự.

Huy động nguồn lực: Tận dụng mạng lưới quan hệ từ cấp lãnh đạo tới chuyên gia và nhà đầu tư, mang nguồn lực trực tiếp và đo đếm được về Việt Nam, đóng góp thiết thực cho sự phát triển.

Sứ giả quảng bá hình ảnh quốc gia: Trí thức có thể trở thành đại diện cho văn hóa, khoa học – kỹ thuật và hình ảnh Việt Nam ở tầm cao quốc tế. Một nhà khoa học có vị thế và xếp hạng cao, mang trên mình danh xưng “người Việt Nam”, sẽ góp phần quảng bá đất nước mạnh mẽ, giúp bạn bè quốc tế thấy rằng Việt Nam đang vươn lên mạnh mẽ về tri thức và khoa học - công nghệ.

Theo bà, thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay cần chuẩn bị những hành trang gì để vừa tiếp nối truyền thống, vừa tạo ra đột phá trong 20 năm tiếp theo của đất nước?

TS. Đinh Thanh Hương:

Nhìn vào những ngày lễ kỷ niệm hùng tráng 80 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, tôi cảm nhận rõ niềm tự hào dân tộc. Hành trang đầu tiên mà lớp trẻ hôm nay cần mang theo chính là tiếp nối truyền thống cha ông – tiếp tục tinh thần phụng sự Tổ quốc và nuôi dưỡng niềm tự hào là người Việt Nam. Niềm tự hào ấy phải được chuyển hóa thành hành động cụ thể để đóng góp và phát triển đất nước.

Hành trang thứ hai là niềm tin và sự tự tin vào chính mình. Điều đó không chỉ là tin rằng bản thân có thể làm được, mà còn là tin vào sức mạnh tập thể, vào khả năng đất nước vươn lên và vào giá trị của những đóng góp mình mang lại.

Thứ ba, để biến niềm tin thành kết quả thực tế, thế hệ trẻ cần được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng. Kỹ năng ở đây bao gồm cả năng lực chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể – phải hiểu sâu, làm giỏi và không ngừng nâng cao. Kỹ năng bao gồm cả “năng lực mềm”. Trong một thế giới đầy biến động, lớp trẻ cần sở hữu sự linh hoạt và khả năng thích ứng. Thay vì bỏ cuộc trước khó khăn, phải kiên trì, sẵn sàng thay đổi để đáp ứng những điều kiện mới, cũng như những yêu cầu mới từ quốc gia, xã hội và từ chính bản thân mình.

Nhân dịp 80 năm Quốc khánh, bà muốn gửi thông điệp gì tới thế hệ trẻ Việt Nam trong và ngoài nước về tinh thần đoàn kết, sáng tạo và khát vọng phát triển?

TS. Đinh Thanh Hương:

Tôi trở về Việt Nam 5-6 lần một năm, tham gia nhiều chương trình dành cho quê hương. Mỗi lần như vậy, tôi lại cảm nhận rõ hơn một khát vọng mãnh liệt: mong muốn Việt Nam phát triển thật mạnh mẽ. Khát vọng ấy không chỉ đến từ cá nhân tôi, từ tổ chức hay cộng đồng chuyên gia Việt Nam toàn cầu, mà tôi tin đó cũng là ước vọng chung của lớp trẻ Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới.

Điều quan trọng là khát vọng đó phải được giữ vững và biến thành hành động, để cùng nhau làm nên những điều lớn lao. Việt Nam đã đến lúc vươn ra biển lớn, với một sức mạnh nội tại đặc biệt, và nhất định cần sự chung tay của mỗi bạn trẻ, mỗi người, mỗi thế hệ để chinh phục những chân trời mới.

Tôi thường nói rằng, mỗi người chỉ có một cuộc đời để sống, và mỗi quốc gia cũng chỉ có những khoảnh khắc lịch sử nhất định. Việt Nam đang ở đúng thời khắc lịch sử của một sự bứt phá – thời khắc hội tụ niềm tin sâu sắc và sức mạnh to lớn. Tôi mong mỗi cá nhân, mỗi bạn trẻ hãy sống một cuộc đời thật đáng sống trong giai đoạn vận mệnh này; hãy cùng nhau tạo nên những thành tựu lớn lao, kiến tạo một cuộc sống hạnh phúc và bền vững cho hiện tại và cả mai sau.

Trân trọng cảm ơn Tiến sĩ!

Ảnh: NVCC

Nguồn SVVN : https://svvn.tienphong.vn/tien-si-dinh-thanh-huong-viet-nam-dang-trong-khoanh-khac-lich-su-de-but-pha-post1774758.tpo