Bối cảnh lịch sử
Năm 979, Đinh Tiên Hoàng bị Đỗ Thích giết hại. Triều đình đưa Đinh Toàn lên nối ngôi khi mới 6 tuổi. Năm 980, trước họa xâm lăng của nhà Tống, được sự ủng hộ và suy tôn của Dương Thái Hậu (mẹ của Đinh Toàn) và theo đề nghị của Phạm Cự Lạng, Lê Hoàn* lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Thiên Phúc, lập ra triều Tiền Lê, vẫn dùng quốc hiệu Đại Cồ Việt. Triều Tiền Lê tồn tại 29 năm, truyền được 3 đời vua là Lê Đại Hành, Lê Trung Tông và Lê Ngọa Triều. Lê Đại Hành ở ngôi được 25 năm (980-1005), đặt ba niên hiệu: Thiên Phúc (980 - 988); Hưng Thống (989 - 994) và Ứng Thiên (994 -1005). Năm Ứng Thiên thứ 12 (1005) Lê Hoàn mất, con trai thứ là Lê Long Việt nối ngôi, tức vua Lê Trung Tông, nhưng bị anh trai Lê Long Đĩnh giết. Lê Long Đĩnh lên ngôi vẫn sử dụng niên hiệu Ứng Thiên, sau đổi thành Cảnh Thụy (1008 - 1009).
* Lê Hoàn sinh năm Tân Sửu (941). Hiện nay còn có nhiều ý kiến về quê quán của Lê Hoàn. Xu hướng chung đều cho rằng quê gốc của Lê Hoàn ở Trường Châu (Ninh Bình). Đến đời ông nội là Lê Lộc dời đến ở Bảo Thái, Thanh Liêm (Hà Nam). Lê Hoàn sinh ra và lớn lên ở Ái Châu (Thanh Hóa)Thời Đinh Tiên Hoàng Đế, Lê Hoàn giữ chức Thập đạo tướng quân – đứng đầu lực lượng vũ trang.
Triều Tiền Lê vẫn duy trì chế độ sở hữu nhà nước về ruộng đất, ban hành nhiều chính sách để khuyến khích sản xuất nông nghiệp, đào vét kênh mương phục vụ việc lưu thông và sản xuất… Sự khuyến khích của nhà nước và sự nỗ lực của nhân dân, làm cho sản xuất nông nghiệp ngày càng ổn định và bước đầu phát triển. Các ngành nghề thủ công nghiệp cũng được mở rộng với trình độ kỹ thuật ngày càng nâng cao. Việc trao đổi buôn bán diễn ra thường xuyên hơn, kể cả việc giao thương với các nước láng giềng càng thúc đẩy cho việc lưu thông tiền tệ trên quy mô lớn hơn...
Đón đọc kỳ II: Tiền đời vua Lê Đại Hành (980-1005)
--
Nguồn: Tác phẩm: ''Lịch sử Đồng tiền Việt Nam'' của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Biên tập: Mạnh - Thắng | Đồ họa: Văn Lâm
#tranlam