Tiếp cận vốn vay nhà ở xã hội: Người dân gian nan, ngân hàng trăn trở

6 giờ trướcBài gốc

Người dân khó tiếp cận nguồn vốn

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tính đến ngày 28/2/2025, doanh số giải ngân của chương trình 145.000 tỷ đồng mới đạt được 3.400 tỷ đồng (gồm 2.944,4 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 21 dự án và 458,1 tỷ đồng cho người mua nhà tại 19 dự án).

Công trường thi công nhà ở xã hội trong khu vực Hà Nội.

Lý do việc doanh nghiệp khó tiếp cận được nguồn vốn bởi thủ tục thẩm định và quy trình tương đối gian nan, người dân mua nhà khó khăn trong việc chứng minh thu nhập. Đại diện Tổng công ty Đầu tư Phát triển Hạ tầng Đô thị (UDIC) kiến nghị cần hỗ trợ tiếp cận vốn vay với thời gian ưu đãi và thời gian vay dài hơn để đảm bảo nguồn vốn cho nhà đầu tư.

Anh Nguyễn Duy Long (34 tuổi, quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết, khi đăng ký hồ sơ mua nhà ở xã hội, chủ đầu tư yêu cầu bản xác nhận thu nhập tại nơi cư trú hoặc nơi công tác phù hợp với đối tượng thu nhập thấp; nhưng khi làm hồ sơ vay vốn ưu đãi để mua nhà, ngân hàng lại yêu cầu chứng minh thu nhập đủ khả năng trả nợ.

“Mức thu nhập này vượt xa thu nhập của người lao động, khiến quá trình mua nhà ở xã hội càng thêm khó khăn…”, anh Long chia sẻ.

TS Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế nhận định, các chương trình ưu đãi tín dụng và một số chính sách đang phát huy tác dụng. Tuy nhiên, để tạo được đột phá trong phát triển nhà ở xã hội, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, đảm bảo nguồn vốn bền vững và có sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và địa phương.

"Tháo gỡ được điểm nghẽn về vốn sẽ góp phần bảo đảm an sinh xã hội, giữ chân người lao động, ổn định thị trường bất động sản và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững", TS Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh.

Ngân hàng cần đơn giản hóa quy trình vay vốn

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh hai nhóm giải pháp để phát triển nhà ở xã hội thực chất và bền vững.

Nhóm giải pháp đầu tiên là tăng cường vốn đầu tư công và tài chính công đoàn. TS Phong đề xuất bổ sung vốn ngân sách nhà nước để triển khai các dự án nhà ở xã hội cho thuê; cho phép Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tiếp tục đầu tư nhà ở công nhân từ nguồn tài chính công đoàn; đồng thời hỗ trợ bảo lãnh tín dụng và miễn giảm thuế cho các dự án được chỉ định. Đồng thời, rút ngắn thủ tục và mở rộng điều kiện vay vốn, trong đó cần đơn giản hóa quy trình giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, giảm lãi suất ưu đãi cho người mua nhà ở xã hội xuống dưới 5%.

Thứ hai, tăng cường vốn đầu tư công và tài chính công đoàn. TS Phong đề xuất bổ sung vốn ngân sách nhà nước để triển khai các dự án nhà ở xã hội cho thuê; cho phép Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tiếp tục đầu tư nhà ở công nhân từ nguồn tài chính công đoàn; đồng thời hỗ trợ bảo lãnh tín dụng và miễn giảm thuế cho các dự án được chỉ định.

Đối với ngành ngân hàng, các giải pháp triển khai nguồn vốn còn một số điểm nghẽn, ông Trần Anh Thắng, Phó Tổng giám đốc Eximbank đánh giá, ngoài nghị quyết 33 của Chính phủ điều chỉnh về nhà ở xã hội, đây chỉ là điều chỉnh cơ chế chính sách dành cho đối tượng và cơ chế dành cho chủ đầu tư. Tuy nhiên, nếu không giải quyết hai vấn đề song song về thủ tục và chính sách thì sẽ tắc về nguồn vốn.

Có hai đối tượng có nhu cầu cấp vốn là chủ đầu tư và người mua nhà. Về chủ đầu tư, ngân hàng đang tắc nghẽn thủ tục, các chủ đầu tư không chứng minh được đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến vấn đề giao đất, chủ trương đầu tư, khiến thời gian tắc khá lâu

Tại Eximbank, ông Trần Anh Thắng cho biết, thậm chí có doanh nghiệp đã đề nghị cấp vốn từ năm 2023 nhưng đến giờ chưa xong. Bên cạnh đó, ngân hàng gặp khó trong xác định giá bán của chủ đầu tư, mất thời gian rất lâu để thu hồi vốn.

Đối với cho vay người mua nhà ở xã hội, hiện có gói 145.000 tỷ đồng của các ngân hàng, Eximbank không đăng ký gói này nhưng hiện tại đang triển khai cấp hạn mức tín dụng cho các dự án trên 5.000 tỷ và đã giải ngân khoảng gần 1.100 tỷ đồng cho các dự án nhà ở xã hội.

Hiện nay các ngân hàng thương mại đang tham gia các chủ trương của Chính phủ trong việc hỗ trợ lãi suất, cho vay. Người mua nhà muốn vay mua nhà với lãi suất 2-3%, mức lãi suất này về cơ bản ngân hàng đáp ứng được nhưng không cho vay được nhiều vì chúng tôi huy động nguồn vốn trung và dài hạn với lãi suất 5,5-6%, còn lãi suất huy động ngắn hạn khoảng 4-5%, tùy ngân hàng và dự án cho vay đối với dự án nhà ở xã hội phải cho vay tầm 20-25 năm, nhưng với kỳ hạn của ngân hàng sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn thì các ngân hàng gặp khó khăn, không đủ nguồn lực.

Ngoài khung pháp lý, đại diện ngân hàng Eximbank đề xuất, Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế tín dụng riêng khi các ngân hàng tham gia vào cho vay dự án nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế tính riêng về thời hạn cho vay, hạn gốc lãi trong bao nhiêu lâu đối với các dự án nhà ở xã hội. Ngân hàng Nhà nước quy định chỉ những ngân hàng đăng ký tham gia vào gói 145.000 tỷ sẽ không tính room tăng trưởng tín dụng của ngân hàng.

Ông Thắng đề xuất Ngân hàng Nhà nước nên có cơ chế xem xét những ngân hàng thương mại đồng hành vào dự án xã hội, room tín dụng đó nên tách riêng ra.

Nguyễn Linh

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/tiep-can-von-vay-nha-o-xa-hoi-nguoi-dan-gian-nan-ngan-hang-tran-tro-192250608131118997.htm