Tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến đại biểu Quốc hội về dự án Luật Trí tuệ nhân tạo

một giờ trướcBài gốc

Bãi bỏ toàn bộ Chương IV của Luật Công nghiệp công nghệ số

Trình bày báo cáo của Chính phủ về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, về mối quan hệ với các luật khác, cơ quan soạn thảo đã tiến hành rà soát toàn diện để phân định ranh giới rõ ràng.

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo tập trung điều chỉnh các khía cạnh đặc thù về quản trị rủi ro, đạo đức và trách nhiệm giải trình, khác biệt với phạm vi điều chỉnh về công nghiệp của Luật Công nghiệp công nghệ số. Để đảm bảo tính thống nhất, dự thảo Luật đã quy định bãi bỏ toàn bộ Chương IV về trí tuệ nhân tạo của Luật Công nghiệp công nghệ số tại Điều 33.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp

Về AI phục vụ quốc phòng, an ninh, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật giữ nguyên tắc loại trừ AI phục vụ riêng cho mục đích quốc phòng, an ninh (tại khoản 2 Điều 1) do tính chất bảo mật đặc thù của lĩnh vực này. Tuy nhiên, để giải quyết lo ngại về “khoảng trống pháp lý” khi chuyển đổi mục đích sử dụng, dự thảo Luật đã bổ sung khoản 3 Điều 1 quy định rõ: trường hợp các hệ thống này được sử dụng cho mục đích khác (dân sự), thì phải tuân thủ đầy đủ quy định của Luật AI.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp

Về AI sử dụng nội bộ, cơ quan soạn thảo thống nhất quan điểm không tạo ra vùng miễn trừ rủi ro. Dự thảo Luật đã quy định AI sử dụng nội bộ (bao gồm cả nghiên cứu, đào tạo) thuộc nhóm rủi ro thấp (Điều 8). Điều này có nghĩa là các hệ thống này vẫn nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật, vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc an toàn cơ bản và các hành vi bị cấm, nhưng được giảm thiểu các thủ tục hành chính để khuyến khích hoạt động nghiên cứu, sáng tạo.

Các đại biểu tham dự phiên họp

Trình bày Báo cáo tóm tắt ý kiến về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải cho biết, qua rà soát (184 ý kiến ĐBQH chưa được tiếp thu trực tiếp) cho thấy, phần tiếp thu, giải trình theo nhóm vấn đề chưa tổng hợp đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ơ quan thẩm tra và các cơ quan hữu quan; một số ý kiến ĐBQH chưa được giải trình trực tiếp đầy đủ hoặc trả lời thẳng vào ý kiến mà đại biểu nêu như về quy định mức xử phạt hoặc bổ sung khái niệm “sản phẩm AI”, “dịch vụ AI”… Ngoài ra, một số nội dung cơ quan soạn thảo cũng chưa thể hiện rõ là tiếp thu hay giải trình các ý kiến.

Cân nhắc kéo dài thời hạn tối đa đối với các hệ thống AI đang triển khai trong lĩnh vực tài chính, giáo dục, y tế

Qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với các nội dung được tiếp thu và chỉnh lý.

Đánh giá cao nội dung tiếp thu của Bộ Khoa học và Công nghệ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị, đối với những vấn đề, ý kiến của ĐBQH về dự thảo Luật chưa được cơ quan soạn thảo tiếp thu thì cần được giải trình đầy đủ.

Về thời điểm có hiệu lực một số điều khoản đối với hệ thống AI có rủi ro cao đang triển khai, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ cân nhắc kéo dài thời hạn tối đa đối với các hệ thống AI đang triển khai trong các lĩnh vực tài chính, giáo dục, y tế, tránh ảnh hưởng đến người dân; cần có hướng dẫn để thực hiện.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải trình bày Báo cáo tóm tắt ý kiến về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo

Về nghĩa vụ công khai mã nguồn và dữ liệu huấn luyện, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, qua thảo luận, một số ĐBQH lo ngại về việc công khai mã nguồn và dữ liệu huấn luyện của các mô hình AI tạo sinh sẽ ảnh hưởng đến bí mật kinh doanh là rất đúng; do vậy, nên xem xét chỉ công khai một phần có chọn lọc thay vì công khai toàn bộ.

Về chế tài xử phạt, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, không nên đưa các con số cụ thể về mức phạt hành chính và các quy định xử phạt vào dự thảo Luật. Các quy định này nên được quy định chi tiết tại Nghị định của Chính phủ để bảo đảm tính linh hoạt trong xử lý tình huống sau này. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, mục tiêu của dự thảo Luật là nhằm bảo đảm quản lý được AI, không bó hẹp hay làm cản trở sự phát triển của AI.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trình bày báo cáo của Chính phủ về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải nhận thấy, qua rà soát vẫn còn hơn 180 ý kiến của ĐBQH chưa được tiếp thu, giải trình đầy đủ liên quan đến việc sử dụng AI trong nghiên cứu khoa học, giáo dục, y tế. Mặc dù cơ quan soạn thảo cho biết, những nội dung này đã được quy định trong các luật chuyên ngành. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng, các luật chuyên ngành hiện nay chưa cập nhật kịp và đề nghị cơ quan soạn thảo cần giải trình, làm rõ các ý kiến của đại biểu.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị, cơ quan soạn thảo rà soát kỹ lưỡng dự thảo Luật nhằm bảo đảm tính khả thi, đồng bộ, thống nhất của dự thảo Luật với hệ thống pháp luật, nhất là các Luật đang được sửa đổi, bổ sung tại kỳ hợp này; tiếp tục nghiên cứu tiếp thu tất cả ý kiến của ĐBQH chưa được giải trình đầy đủ.

Các đại biểu tham dự phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, cần bảo đảm tiến độ và chất lượng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật theo thời hiệu do Chính phủ trình; chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, bảo đảm thể chế hóa và cụ thể hóa đầy đủ, toàn diện quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng; rà soát kỹ thuật lập pháp nhằm hoàn thiện dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo, bảo đảm chất lượng và thời hạn gửi tài liệu trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ Mười. Chính phủ chịu trách nhiệm đến cùng về nội dung dự thảo Luật theo đúng Kết luận 119 của Bộ Chính trị về định hướng đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét thông qua dự án Luật Trí tuệ nhân tạo tại Kỳ họp thứ Mười, sau khi đã tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan thẩm tra, các đại biểu và các cơ quan có liên quan.

Thanh Chi; Ảnh Phạm Thắng

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/tiep-thu-giai-trinh-day-du-y-kien-dai-bieu-quoc-hoi-ve-du-an-luat-tri-tue-nhan-tao-10398275.html