Thực hiện Công điện số 128/CĐ-TTg của Thủ tướng Phạm Minh Chính về việc triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, phấn đấu GDP năm 2025 tăng 8,3%-8,5%, các bộ, ngành và địa phương đang tập trung triển khai nhiều giải pháp quan trọng để giữ vững các cân đối lớn của nền kinh tế.
Trong đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) được giao nhiệm vụ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo thêm dư địa giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp (DN) và người dân, đồng thời hướng dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên.
Đã bơm vốn ra nền kinh tế khoảng 1,56 triệu tỉ đồng
Theo số liệu từ NHNN, tính đến hết tháng 7, tín dụng toàn hệ thống đã tăng khoảng 10% so với cuối năm 2024, tương đương khoảng 1,56 triệu tỉ đồng đã được bơm ra nền kinh tế. Mức tăng này được đánh giá là cao so với cùng kỳ năm trước, khi tín dụng chỉ tăng khoảng 6%.
Nhiều lĩnh vực ghi nhận tăng trưởng tín dụng vượt trội. Cụ thể, đến cuối tháng 5, tín dụng cho ngành công nghiệp hỗ trợ tăng 15,69%, trong khi tín dụng dành cho DN ứng dụng công nghệ cao tăng tới 17,59%.
Đáng chú ý, các ngân hàng đang triển khai mạnh mẽ chương trình cho vay mua nhà ở xã hội, đặc biệt dành cho người trẻ dưới 35 tuổi. Nhiều khách hàng đã tiếp cận được các gói vay với lãi suất ưu đãi từ 5%-6%/năm (cố định trong 2-3 năm đầu), thời hạn vay kéo dài tới 40-50 năm. Đây được xem là tín hiệu tích cực trong bối cảnh nhu cầu an cư của người trẻ tăng cao.
Bên cạnh đó, các NH cũng tích cực mở rộng cho vay đối với khu vực DN tư nhân, một định hướng được thúc đẩy từ Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 về phát triển kinh tế tư nhân.
Lãi suất cho vay toàn thị trường đã giảm thêm 0,4 điểm % so với cuối năm 2024. Ảnh: LAM GIANG
Ở lĩnh vực đầu tư, tín dụng cũng đang chảy mạnh vào bất động sản và chứng khoán. Tính đến phiên giao dịch ngày 8-8, VN-Index tiếp tục lập đỉnh mới ở mức 1.584 điểm, nối dài chuỗi tăng kéo dài trong nhiều tháng. Dòng tiền vào thị trường chứng khoán dồi dào, trong đó có một phần đáng kể đến từ nguồn vốn tín dụng làm dấy lên một số lo ngại về rủi ro tiềm ẩn.
Phát biểu tại phiên họp Chính phủ tháng 7-2025, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng thừa nhận tốc độ tăng tín dụng vào bất động sản và chứng khoán cao hơn mức bình quân chung, song khẳng định điều này nằm trong định hướng tháo gỡ khó khăn cho thị trường.
Cụ thể, khi các dự án bất động sản được gỡ vướng pháp lý, nhu cầu vốn để triển khai là tất yếu. Với chứng khoán, mặc dù tăng trưởng tín dụng cao nhưng tỉ trọng dư nợ hiện chỉ chiếm 1,5% toàn hệ thống, chưa tạo rủi ro đáng kể.
Theo Thống đốc, NHNN đang theo dõi chặt các chỉ số an toàn tài chính và nhận thấy tỉ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung - dài hạn vẫn dưới ngưỡng 30%, bảo đảm an toàn hệ thống. "Lãi suất cho vay toàn thị trường đã giảm thêm 0,4 điểm % so với cuối năm 2024, cho thấy nỗ lực điều hành linh hoạt để hỗ trợ chi phí vốn cho nền kinh tế" - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Áp lực lạm phát và tỉ giá
Về nhiệm vụ tiếp tục giảm lãi suất cho vay, lãnh đạo ngành NH cho biết năm 2025, toàn ngành đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16%, tương ứng với mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% của Chính phủ. Đây là một thách thức lớn trong bối cảnh lãi suất huy động có xu hướng nhích lên, còn áp lực lạm phát ngày càng hiện hữu.
Hiện lạm phát bình quân đang được kiểm soát ở mức 3,6%, thấp hơn ngưỡng mục tiêu 4,5%-5% của Quốc hội. Tuy nhiên, các yếu tố như điều chỉnh giá điện, giá dịch vụ y tế, tiền thuê nhà… đang làm tăng chi phí đầu vào và đẩy lạm phát cơ bản tăng đều qua các tháng.
Tại NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), ông Phạm Toàn Vượng, Tổng giám đốc, cho biết nhu cầu vốn tín dụng ngay từ đầu đã ở mức cao, buộc NH phải giữ thanh khoản thị trường ổn định. Dù vậy, Agribank vẫn không tăng lãi suất huy động, thậm chí giảm lãi suất tiền gửi ngắn hạn từ tháng 4.
Nhờ kiểm soát tốt chi phí vốn, lãi suất cho vay bình quân của Agribank đến ngày 31-7 đã giảm 0,37 điểm % so với đầu năm. Trong 7 tháng, doanh số giải ngân cho các chương trình tín dụng ưu đãi đạt hơn 300.000 tỉ đồng, với lãi suất thấp hơn thông thường từ 2-3 điểm %.
Tương tự, ông Nguyễn Việt Anh, Phó Tổng giám đốc NH Tiên Phong (TPBank), thông tin NH cũng đang triển khai nhiều gói tín dụng quy mô lớn nhằm hỗ trợ phục hồi sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi xanh và tăng trưởng bền vững. Theo ông Nguyễn Việt Anh, NH này đang tham gia các gói như 120.000 tỉ đồng cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cải tạo chung cư cũ; gói 500.000 tỉ đồng dành cho DN đầu tư hạ tầng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.
Ngoài ra, TPBank còn thiết kế các gói vay riêng cho từng nhóm đối tượng như hộ kinh doanh, DN tư nhân với lãi suất từ 5,7%/năm; duy trì các sản phẩm tín dụng lãi suất cố định từ 5,5%-8,8%/năm cho mục tiêu mua nhà, tiêu dùng. "Chúng tôi tiếp tục triển khai chính sách cơ cấu nợ, miễn - giảm lãi suất và phí theo hướng dẫn của NHNN để bảo đảm quyền lợi và năng lực phục hồi của khách hàng" - ông Việt Anh cho hay.
Để tiếp tục có điều kiện giảm lãi vay, đại diện Agribank đề xuất cần có sự phối hợp chính sách đồng bộ hơn nữa, đặc biệt giữa chính sách tiền tệ và tài khóa, điển hình là việc đẩy nhanh giải ngân đầu tư công để kích cầu và hỗ trợ thanh khoản hệ thống.
Tuy nhiên, Thống đốc NHNN thừa nhận những thách thức từ cả yếu tố trong nước và quốc tế vẫn còn lớn. Tỉ giá USD/VNĐ hiện đã tăng 2,9% so với cuối năm 2024, do ảnh hưởng từ biến động kinh tế và tâm lý thị trường. Nếu áp lực tỉ giá tiếp tục leo thang, NHNN sẽ cân nhắc không tiếp tục hạ lãi suất, nhằm bảo đảm ổn định tỉ giá và tránh gây rủi ro vĩ mô.
Xây dựng thị trường vốn để giảm tải cho ngân hàng
Theo chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch, điểm yếu lớn nhất của thị trường vốn Việt Nam hiện nay là chưa phát triển được kênh huy động vốn trung - dài hạn trực tiếp cho DN. Hầu hết các khoản vay dài hạn vẫn phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng thương mại, vốn có chức năng chủ yếu là cung ứng vốn ngắn hạn.
Ông Lịch cho rằng Việt Nam cần sớm xây dựng thị trường chứng khoán thành kênh huy động vốn trung - dài hạn hiệu quả hơn cho DN, nhằm hướng đến một nền tài chính phát triển bền vững.
Quan điểm này cũng được Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh trong Công điện 128, trong đó yêu cầu các bộ ngành đẩy mạnh các giải pháp phát triển thị trường vốn, chứng khoán và trái phiếu DN theo hướng ổn định, lành mạnh, an toàn, từ đó giảm sự phụ thuộc vào hệ thống tín dụng ngân hàng và đáp ứng nhu cầu vốn dài hạn của nền kinh tế.
THÁI PHƯƠNG