Tiếp tục đổi mới hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy

14 giờ trướcBài gốc

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban có thể thành lập Nhóm nghiên cứu

Trước đó, trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết ban hành Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu rõ, việc xây dựng dự thảo Nghị quyết nhằm phù hợp với định hướng đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Đồng thời, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng; thể chế hóa kịp thời chủ trương đổi mới hoạt động của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội, khắc phục hạn chế, bất cập.

Đặc biệt là đề cao trách nhiệm của Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, vai trò điều hành của Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, xác định rõ vai trò của Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách và Ủy viên là đại biểu hoạt động kiêm nhiệm của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Hồ Long

Dự thảo Quy chế gồm 4 chương và 34 điều, quy định các nhiệm vụ, quyền hạn; phương thức của Hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban; hoạt động của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban, các Tiểu ban; việc đi công tác; chế độ thông tin, báo cáo; việc quản lý và sử dụng kinh phí; thẩm quyền ký văn bản; chế độ sử dụng chuyên gia, nhà khoa học, cộng tác viên và trách nhiệm tham mưu, giúp việc của vụ chuyên môn…

Tại văn bản số 1236/UBTVQH15-PLTP giao Ủy ban Công tác đại biểu xây dựng “dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 283/2021/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội”. Tuy nhiên, nội dung sửa đổi liên quan đến 27/37 điều của Quy chế mẫu (chiếm 72,9%) là vượt quá ½ tổng số điều của Quy chế hiện hành.

Qua ý kiến của các cơ quan của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội, căn cứ quy định tại điểm b khoản 4 Điều 8 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Ủy ban Công tác đại biểu đề xuất ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 283/2021/NQ-UBTVQH15 với tên gọi là “Nghị quyết ban hành Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội”.

Từ thực tiễn hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban hiện nay, tại Điều 6 dự thảo Quy chế quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Tiểu ban, bổ sung quy định về việc trong trường hợp cần thiết, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban có thể thành lập Nhóm nghiên cứu.

Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày, nêu rõ Ủy ban tán thành việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết này; tán thành tên gọi và phạm vi, đối tượng điều chỉnh như thể hiện trong dự thảo Quy chế.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Hồ Long

Về Tiểu ban và Nhóm nghiên cứu, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị, chỉ quy định nội dung này tại Chương III về phương thức hoạt động; đồng thời chỉnh lý các quy định theo hướng khái quát, không quy định quá chi tiết về các phương thức tổ chức công việc này để Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban có thể chủ động lựa chọn và linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ, phù hợp với đặc điểm của cơ quan mình.

Quy định theo hướng nêu trên vừa bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Tổ chức Quốc hội (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2025) và Nghị quyết số 71/2025/NQ-UBTVQH15, vừa thể hiện đúng tinh thần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật và phát huy tính chủ động, sáng tạo của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban trong việc đổi mới phương thức hoạt động, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Bảo đảm linh hoạt, không cứng nhắc trong hoạt động của các Ủy ban

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc xây dựng dự thảo Nghị quyết đã bám sát định hướng của Luật Tổ chức Quốc hội, Nghị quyết số 71/2025/NQ-UBTVQH15, Nghị quyết số 178/2025/QH15 của Quốc hội về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội; tiếp thu có chọn lọc ý kiến đóng góp từ thực tiễn hoạt động của các cơ quan của Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ đến nay.

Về Tiểu ban và Nhóm nghiên cứu, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh tán thành với việc quy định theo hướng hình thành linh hoạt các Tiểu ban và Nhóm nghiên cứu trong Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Từ thực tế hoạt động của Ủy ban Kinh tế và Tài chính (được hình thành từ việc sáp nhập Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính - Ngân sách), Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thành viên các Tiểu ban không cần cố định cũng như một việc không nhất thiết chỉ giao “cứng” cho một Tiểu ban thực hiện.

Ví dụ, với dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đã trình Quốc hội xem xét, thông qua, do có nhiều nội dung liên quan đến các Tiểu ban khác nên Thường trực Ủy ban đã điều phối, tăng cường nhóm đại biểu Quốc hội chuyên trách, chuyên viên của Vụ giúp việc tham gia.

“Trong quá trình phân công, phối hợp thực hiện công việc của các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội có thể trao đổi với Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban để điều hòa, phối hợp hoạt động của các Tiểu ban, đáp ứng được yêu cầu công việc, bảo đảm linh hoạt, không cứng nhắc...”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đánh giá cao sự nỗ lực, tích cực của Ủy ban Công tác đại biểu cũng như các cơ quan có liên quan trong xây dựng, chuẩn bị hồ sơ dự thảo Nghị quyết. Hồ sơ dự thảo Nghị quyết được chuẩn bị công phu, đầy đủ và bảo đảm đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đã thể hiện rõ chính kiến, sự thống nhất với nội dung, bố cục, đưa kiến nghị để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết Nghị quyết số 283/2021/NQUBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội với tên gọi Nghị quyết ban hành Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội.

Về việc thành lập các Tiểu ban, Nhóm nghiên cứu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận, Ủy ban Công tác đại biểu đã cơ bản tiếp thu ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Tuy nhiên, đề nghị Ủy ban Công tác đại biểu tiếp tục phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, rà soát, diễn đạt, quy định khái quát hơn nội dung này, bảo đảm tính linh hoạt.

Theo đó, tùy trường hợp cụ thể Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban có thể quyết định thành lập Tiểu ban hay Nhóm nghiên cứu để thực hiện linh hoạt nhiệm vụ chuyên môn, phù hợp với yêu cầu đổi mới cách thức hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Về nhiệm vụ, quyền hạn của Vụ chuyên môn, Phó Chủ tịch Quốc hội nhận thấy, quy định này là rất cần thiết nhằm xác định rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đơn vị tham mưu giúp việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban.

Do đó, đề nghị, cần tiếp tục hoàn thiện theo hướng quy định cụ thể hóa quy chế làm việc nội bộ; tiêu chí đánh giá hiệu quả, trách nhiệm cá nhân; cơ chế phối hợp các Vụ, đơn vị thuộc Văn phòng Quốc hội và các đơn vị liên quan, bảo đảm phù hợp với thực tiễn, nâng cao chất lượng hoạt động.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, sau khi Quy chế làm việc mẫu của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội được ban hành, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban cần nhanh chóng triển khai xây dựng quy chế làm việc của từng cơ quan, tạo cơ sở thuận lợi cho quá trình thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Tiếp đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, với 100% thành viên có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Hướng dẫn về tổ chức của Đoàn ĐBQH, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Thanh Hải

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/tiep-tuc-doi-moi-hoat-dong-cua-hoi-dong-dan-toc-cac-uy-ban-cua-quoc-hoi-sau-sap-xep-tinh-gon-bo-may-10375112.html