Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất mô hình quản lý phù hợp về an toàn thực phẩm

3 giờ trướcBài gốc

Sản phẩm trứng gia cầm tham gia chuỗi thực phẩm an toàn của Thành phố Hồ Chí Minh với logo của chuỗi. (Ảnh: Hương Giang/TTXVN)

Chiều 23/9, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm.

Đề xuất thống nhất 1 đầu mối quản lý an toàn thực phẩm

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tiếp tục được các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương quan tâm chỉ đạo đồng bộ ngay từ đầu năm.

Nhìn chung, tình hình đạt kết quả tích cực: Nhận thức xã hội về an toàn thực phẩm ngày càng được nâng cao; các hoạt động chuyên môn, thanh tra, kiểm tra, truyền thông được duy trì thường xuyên và phát huy hiệu quả; công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được tập trung, quyết liệt hơn... Trong đó, vướng mắc trong quá trình triển khai Luật An toàn thực phẩm được tập trung nghiên cứu, tháo gỡ bằng việc xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về công bố, đăng ký sản phẩm thực phẩm và xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, đặc biệt là xây dựng Luật An toàn thực phẩm sửa đổi, bổ sung, Dự thảo luật quy định về cơ chế quản lý sản phẩm thực phẩm.

Các bộ, ngành, địa phương xử lý các vướng mắc trong công tác hậu kiểm, dẫn đến chất lượng thực phẩm không đạt như công bố nhưng chưa được phát hiện, xử lý kịp thời; định hướng tổ chức quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, quản lý an toàn thực phẩm trong bối cảnh tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Đáng chú ý, việc tổ chức quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm tại dự thảo Luật đang được xây dựng theo hướng Bộ Y tế là đầu mối chịu trách nhiệm giúp Chính phủ thống nhất quản lý trên phạm vi cả nước.

Lực lượng chức năng kiểm tra 3 kho lạnh tại huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội. (Ảnh: TTXVN phát)

Tại cuộc họp, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh về việc tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước liên quan an toàn thực phẩm; từ thực tiễn có đề nghị cần sự nhất quán của 3 Bộ Y tế, Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương trong việc phân cấp, phân quyền quản lý cho địa phương. Đồng thời, các địa phương cũng đề nghị quy định rõ về phân cấp thẩm quyền đối với cấp xã.

Bộ Công Thương thống nhất việc tăng cường công tác hậu kiểm, nhưng cần quan tâm, có giải pháp về vấn đề nguồn lực. Bởi mặc dù có những quy định chi tiết nhưng thời gian qua, các bộ, ngành, địa phương vẫn vướng mắc về nguồn lực, nhất là người đi lấy mẫu, thuê các cơ sở kiểm nghiệm,...Từ đó khiến việc triển khai các quy định về kiểm tra, hậu kiểm gặp vướng mắc kéo dài.

Bên cạnh đó, Bộ đề nghị đẩy nhanh tiến độ, hoàn thiện các cơ sở dữ liệu và có liên thông giữa các ngành trong đảm bảo an toàn thực phẩm, vì đây là giải pháp hiệu quả trong quản lý.

Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình, kỳ họp Quốc hội vừa qua đã thông qua Luật Quảng cáo sửa đổi, bổ sung. Bộ đã hoàn thiện dự thảo nghị định, trong đó quy định chi tiết liên quan đến quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng,... Thứ trưởng đánh giá vừa qua, nhận thức xã hội về an toàn thực phẩm đã tốt hơn, khi có sự phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an thì tình hình quảng cáo sai sự thật đã giảm nhiều.

Đại tá Thân Văn Hải (Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an) cho biết, 9 tháng năm 2025, các đơn vị Công an đã phát hiện, đấu tranh, xử lý 4.752 vụ vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, xử phạt vi phạm hành chính 4.411 vụ, tổng tiền phạt vi phạm hành chính hơn 32 tỷ đồng, tăng tương ứng 21,2%, 58,3% và 319% so với cùng kỳ năm 2024.

Theo Đại tá Thân Văn Hải, hầu hết các vụ việc có dấu hiệu sản xuất, buôn bán thực phẩm giả đều phát hiện thông qua công tác giám định, kiểm nghiệm sản phẩm. Tuy nhiên, hiện nay năng lực kiểm nghiệm ở nước ta còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu.

Do đó, Bộ Y tế cần đầu tư nâng cao năng lực kiểm nghiệm của Viện kiểm nghiệm thuốc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, đảm bảo từng bước đáp ứng được yêu cầu kiểm nghiệm các dược chất, chất cấm, các chỉ tiêu chất lượng sản phẩm thực phẩm phục vụ công tác quản lý nhà nước và đấu tranh chống tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết Bộ cùng các bộ ngành đã rà soát, đánh giá các văn bản hiện hành, trong đó có Nghị định 15 và Luật An toàn thực phẩm sửa đổi.

Theo chương trình xây dựng pháp luật, Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) sẽ được trình vào năm 2026. Trong khi chờ Luật sửa đổi, Bộ sẽ tiếp tục kiến nghị Chính phủ cho phép xử lý trước một số nội dung cấp bách thông qua Nghị định.

Việc triển khai mô hình chính quyền 2 cấp có một số vướng mắc, đặc biệt ở cấp xã do thiếu cán bộ chuyên môn về y tế và an toàn thực phẩm. Bộ Y tế đã có văn bản đề nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố quan tâm, bổ sung nhân lực để đảm bảo công tác quản lý tại cơ sở.

Phân định thẩm quyền một cách nhất quán giữa các cơ quan chức năng

Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra các tổ chức, cá nhân, cơ sở sản xuất, kinh doanh về an ninh, an toàn thực phẩm. (Ảnh: Nhật Bình/TTXVN)

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đánh giá thời gian qua, công tác an toàn thực phẩm tiếp tục được các cấp, ngành và toàn xã hội quan tâm. Nhận thức về xây dựng, hoàn thiện thể chế được nâng cao.

Các bộ, ngành và địa phương cũng triển khai theo chức năng, nhiệm vụ, tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế: Tiến độ xây dựng thể chế còn chậm so với yêu cầu; vẫn xảy ra nhiều vụ vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm gây bức xúc xã hội, thậm chí phải khởi tố; trong cơ quan tham mưu cũng có cán bộ vi phạm... Thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần tìm ra được giải pháp khả thi nhất trong điều kiện thực tế hiện nay.

Về hoàn thiện thể chế, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế tập trung cao độ để hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) và nghị định thay thế Nghị định 15 và Nghị quyết của Chính phủ quy định về đăng ký, công bố sản phẩm thực phẩm.

Khi xây dựng cơ chế mới phải đánh giá tác động giữa tiền kiểm-hậu kiểm, tránh phát sinh thêm thủ tục hành chính bất hợp lý.

Các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao, ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn về an toàn thực phẩm để làm căn cứ so sánh, công khai cho xã hội giám sát; tập trung xây dựng Cơ sở dữ liệu chuyên ngành an toàn thực phẩm; phân định thẩm quyền một cách nhất quán giữa các cơ quan chức năng trong quản lý an toàn thực phẩm.

Khi phân cấp, phân quyền, phải tính thời gian chuyển tiếp, nhân lực, nguồn lực để các địa phương có thể triển khai.

Yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, đề xuất mô hình quản lý phù hợp, Phó Thủ tướng cho rằng cần phải “giải mã” vấn đề chỉ một đầu mối thực hiện nhiệm vụ về an toàn thực phẩm./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/tiep-tuc-nghien-cuu-de-xuat-mo-hinh-quan-ly-phu-hop-ve-an-toan-thuc-pham-post1063571.vnp