Tiếp tục phát huy danh hiệu Thành phố sáng tạo âm nhạc của UNESCO

11 giờ trướcBài gốc

Nhiều sự kiện âm nhạc truyền thống được tổ chức ở Thành phố sáng tạo âm nhạc của UNESCO thu hút cộng đồng tham gia

Sau quá trình sáp nhập, sắp xếp lại tổ chức hành chính, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Lâm Đồng được giao nhiệm vụ thực hiện các cam kết với UNESCO có phạm vi tập trung tại 5 phường trung tâm tỉnh - nơi được định vị phát triển không gian thành phố sáng tạo âm nhạc.

Giữ vững danh hiệu, lan tỏa giá trị

Theo bà Nguyễn Thị Bích Ngọc - Phó Giám đốc Sở VHTTDL Lâm Đồng, việc duy trì danh hiệu UNESCO không chỉ là vinh dự của tỉnh, mà còn là trách nhiệm đối với quốc gia. Để đạt được danh hiệu này rất khó, việc giữ vững danh hiệu còn khó hơn. Sở đang tham mưu thành lập Ban điều phối Thành phố sáng tạo âm nhạc UNESCO tỉnh Lâm Đồng, gồm lãnh đạo các cấp, nghệ sĩ, chuyên gia, doanh nghiệp, cộng đồng sáng tạo… để phối hợp triển khai các chương trình, dự án theo cam kết với UNESCO. Mục tiêu là bảo tồn và phát huy di sản âm nhạc truyền thống, khơi gợi cảm hứng sáng tạo trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.

Thời gian tới, sở sẽ tổ chức nhiều hoạt động như: lưu trữ, nghiên cứu hệ thống kiến thức và thực hành âm nhạc dân gian của các dân tộc tại Đà Lạt. Tạo ra các sản phẩm tiếp cận công chúng dễ dàng như: phim tài liệu, hình ảnh, truyện ngắn, sắp đặt nghệ thuật... Tổ chức các buổi thảo luận cộng đồng, nâng cao năng lực người dân về âm nhạc, du lịch bền vững, kể chuyện, chụp ảnh, diễn xướng truyền thống. Khuyến khích thử nghiệm sáng tạo với chất liệu âm nhạc bản địa, đưa âm nhạc truyền thống gần hơn với đời sống đương đại.

Một trong những trụ cột của Thành phố sáng tạo là giáo dục. Sở VHTTDL sẽ thúc đẩy thành lập khoa âm nhạc tại các cơ sở giáo dục chuyên nghiệp, kết nối với các chương trình quốc tế và tạo điều kiện để cộng đồng nghệ sĩ học hỏi thêm từ các nền âm nhạc khác. Song song đó, các trường trên địa bàn sẽ mở thêm lớp đào tạo ngắn hạn, linh hoạt hơn thay vì phải xây dựng hẳn một trường âm nhạc. Quan trọng là tạo cơ hội cho nhạc sĩ, nghệ sĩ tiếp cận công chúng, hỗ trợ họ từ hòa âm, phối khí cho đến biểu diễn để tác phẩm âm nhạc không chỉ nằm trên giấy.

Phát triển không gian sáng tạo và lễ hội âm nhạc

Trong tương lai, Lâm Đồng sẽ từng bước hình thành trục không gian sáng tạo âm nhạc tại các phường trung tâm, đồng thời xây dựng bản đồ nghệ thuật đa phương tiện, làm cơ sở cho quảng bá, kết nối các hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Một trung tâm nghệ thuật cũng sẽ được quy hoạch trên nền tảng không gian sáng tạo hiện có, trở thành tổ hợp sáng tạo trọng điểm với cơ sở vật chất hỗ trợ đa dạng các hoạt động thực hành, đào tạo và kết nối nghệ sĩ.

Đặc biệt, từ nay đến năm 2028, hàng loạt sự kiện lớn sẽ được tổ chức để lan tỏa tinh thần sáng tạo, trong đó có: chương trình “Hòa âm Cồng chiêng Đông Nam Á” năm 2025, Festival Âm nhạc Quốc tế LangBiang (2026 và 2028), chương trình Thanh âm đại ngàn, chuỗi hội thảo diễn đàn âm nhạc, các hoạt động giáo dục âm nhạc cộng đồng và phát triển không gian sáng tạo.

Giới trẻ trải nghiệm các hoạt động âm nhạc cộng đồng

Riêng chương trình “Hòa âm Cồng chiêng Đông Nam Á” sẽ diễn ra vào 2 tháng cuối năm 2025, có quy mô quốc tế với sự tham gia của các thành phố sáng tạo âm nhạc và các quốc gia có văn hóa cồng chiêng như: Lào, Malaysia, Indonesia, Thái Lan… Bên cạnh các cộng đồng các dân tộc cư trú trên dải Trường Sơn - Tây Nguyên, các CLB cồng chiêng của dân tộc Mạ, K’ho, Churu, Ê đê, M’nông trong tỉnh.

Chương trình sẽ tái hiện các lễ hội truyền thống như: Lễ cầu mùa của người M’nông, Lễ mừng lúa mới của người K’ho trong không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Các nghệ nhân sẽ diễn xướng cồng chiêng, chỉnh chiêng, trưng bày không gian làng truyền thống, giới thiệu văn hóa, ẩm thực của từng dân tộc. Cao điểm là đêm hội hòa âm cồng chiêng với hàng trăm nghệ nhân trong và ngoài nước cùng diễn tấu.

Đưa âm nhạc truyền thống vào đời sống hiện đại

Theo bà Trần Thị Vũ Loan - Chủ tịch UBND phường Lâm Viên - Đà Lạt, kết quả đạt được 3 năm qua là sự chung tay của chính quyền và doanh nghiệp. Từ tháng 3/2025 đến nay, do sắp xếp, sáp nhập hành chính nên nhiều hoạt động tạm ngưng. Đến tháng 5/2025 là tròn 2 năm Đà Lạt nhận danh hiệu, cần tổng kết sơ bộ, đánh giá lại quá trình thực hiện cam kết với UNESCO. Bà cũng nhấn mạnh: UNESCO không đòi hỏi các sự kiện quy mô lớn, mà ưu tiên tính cộng đồng, chất lượng, khả năng thu hút người dân, quan tâm đến văn hóa bản địa, âm nhạc truyền thống dân tộc, đồng bào dân tộc thiểu số và tạo dựng môi trường, hỗ trợ nghệ sĩ trẻ, giúp nghệ sĩ khó khăn đưa âm nhạc đến công chúng.

Các thế hệ nghệ nhân Churu trình diễn âm nhạc truyền thống tại Thành phố sáng tạo âm nhạc của UNESCO

Nhạc sĩ Cao Nguyên cho rằng, cần thay đổi cách tiếp cận với di sản cồng chiêng: “Không gian của cồng chiêng là núi rừng, buôn làng, nhưng không nhất thiết phải đánh cồng chiêng trong rừng. Cồng chiêng hoàn toàn có thể trở thành một loại hình âm nhạc đường phố, được biểu diễn ở khu nghỉ dưỡng, khách sạn 5 sao, hay giữa lòng thành phố”. Ngoài ra, ông cũng phản ánh thực trạng đáng lưu ý: nhiều nhạc sĩ, nghệ sĩ không thể giảng dạy vì không có bằng sư phạm, trong khi giáo viên dạy nhạc lại thiếu kinh nghiệm biểu diễn thực tế và không có khả năng sáng tạo. Cần có chính sách linh hoạt hơn để tận dụng kiến thức và kinh nghiệm của các nghệ sĩ trong đào tạo âm nhạc cho cộng đồng.

Việc tiếp tục giữ vững và phát huy danh hiệu Thành phố sáng tạo âm nhạc của UNESCO không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là cơ hội để khẳng định vị thế văn hóa nghệ thuật của địa phương. Hơn hết, đó là hành trình đưa âm nhạc truyền thống hòa vào nhịp sống hiện đại, kết nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai bằng sức sáng tạo của cộng đồng.

Quỳnh Uyển .

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/tiep-tuc-phat-huy-danh-hieu-thanh-pho-sang-tao-am-nhac-cua-unesco-397204.html