Một nhà máy lọc dầu ở Liên bang Nga. Ảnh: TASS/TTXVN
Báo The Kyiv Independent cho biết kể từ khi Liên bang Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt vào năm 2022, Ấn Độ đã mở rộng đáng kể nhập khẩu dầu từ nước này.
Hiện nay, Ấn Độ chiếm tới 37% tổng xuất khẩu dầu mỏ của Moskva (Moscow), tạo ra một nguồn doanh thu quan trọng giúp Liên bang Nga tài trợ cho các hoạt động quân sự ở Ukraine.
Dẫn các nguồn tin giấu tên trong ngành, hãng tin Bloomberg của Mỹ cho biết các nhà chế biến thuộc sở hữu nhà nước và tư nhân, bao gồm tập đoàn năng lượng khổng lồ Reliance Industries, có kế hoạch cắt giảm lượng mua hằng ngày từ mức hiện tại là 1,8 triệu thùng xuống còn 1,4 - 1,6 triệu thùng.
Trước đó, hãng tin Al Jazeera cho biết Reliance Industries (RIL) là nhà nhập khẩu dầu thô Nga bằng đường biển lớn nhất tại Ấn Độ . Tập đoàn này do tỷ phú giàu nhất châu Á Mukesh Ambani lãnh đạo.
Năm 2021, dầu Nga chỉ chiếm 3% tổng lượng dầu thô nhập khẩu của nhà máy lọc dầu Jamnagar thuộc RIL. Kể từ khi nổ ra chiến dịch quân sự đặc biệt, con số này tăng vọt lên trung bình 50% trong năm 2025.
Trong 7 tháng đầu năm 2025, nhà máy Jamnagar nhập 18,3 triệu tấn dầu thô từ Liên bang Nga, tăng 64% so với cùng kỳ năm ngoái, trị giá 8,7 tỷ USD.
Sau RIL, công ty Nayara Energy (phần lớn do các doanh nghiệp Liên bang Nga sở hữu) cũng là nhà nhập khẩu lớn dầu Nga. Nhà máy lọc dầu Vadinar của Nayara, lớn thứ hai trong khối tư nhân ở Ấn Độ, nhập trung bình 66% dầu thô năm nay từ Liên bang Nga. Tuy nhiên, về khối lượng, nhập khẩu của Nayara chỉ bằng 1/3 so với RIL
Hãng tin Bloomberg cho rằng mức cắt giảm khiêm tốn chủ yếu mang tính “biểu tượng” đối với Washington, cho thấy sự miễn cưỡng của Ấn Độ trong việc cắt đứt quan hệ kinh tế với Liên bang Nga
Động thái này diễn ra khi mức thuế bổ sung 25% của Mỹ có hiệu lực vào đêm 27/8, khiến tổng thuế suất đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ tăng gấp đôi lên 50%.
Các nguồn tin của Bloomberg nhận định rằng các biện pháp thuế quan này có thể chỉ mang tính tạm thời, bởi nếu Mỹ và Ấn Độ đạt được một thỏa thuận thương mại, áp lực có thể giảm bớt và mức thuế có thể trở về như trước.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump trước đó đã công khai chỉ trích New Delhi vì sự gia tăng đột biến trong nhập khẩu dầu từ Liên bang Nga kể từ năm 2022.
Các quan chức Mỹ đã nhắm tới lĩnh vực lọc dầu của Ấn Độ, cáo buộc nước này tài trợ cho sự mang tính gây hấn của Liên bang Nga thông qua các hợp đồng dầu mỏ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế 25% đối với Ấn Độ bắt đầu từ ngày 1/8, buộc các nhà máy lọc dầu nhà nước của Ấn Độ nhanh chóng ngừng mua dầu Liên bang Nga.
Đến ngày 6/8, Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp áp thêm mức thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa Ấn Độ, có hiệu lực từ ngày 27/8, nếu quốc gia này tiếp tục mua dầu từ Moskva.
Điều này buộc các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ phải tìm kiếm nguồn cung thay thế từ Mỹ, Brazil và các nhà sản xuất Trung Đông, trong bối cảnh lo ngại về các biện pháp trừng phạt bổ sung của Mỹ trước cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Liên bang Nga Vladimir Putin tại Alaska hôm 15/8.
Tuy nhiên, các nhà máy lọc dầu nhà nước của Ấn Độ được cho là đã nối lại việc mua dầu Liên bang Nga ngay sau hội nghị thượng đỉnh nêu trên.
Bất chấp cuộc chiến ở Ukraine vẫn tiếp diễn, Washington vẫn chưa áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại bổ sung đã hứa đối với xuất khẩu dầu của Liên bang Nga.
Trước đó, ngày 29/7, Tổng thống Trump từng ra “tối hậu thư” với Moskva, yêu cầu chấm dứt chiến tranh trong vòng 10 ngày, nếu không sẽ phải đối mặt với các mức thuế trừng phạt thứ cấp. Tuy nhiên, không có lệnh trừng phạt mới nào được ban hành sau khi thời hạn trôi qua.
Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc