Đề nghị làm rõ cơ chế đặc thù để lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội
Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội đang được lấy ý kiến.
Góp ý cho dự thảo này, VCCI nêu một số điểm cần làm rõ, trong đó có quy định về nhà đầu tư được giao là chủ đầu tư dự án đầu tư
Theo quy định tại khoản 1 Điều 12 dự thảo, chủ đầu tư là nhà đầu tư đáp ứng điều kiện đối với tổ chức kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản. Quy định này đang được hiểu chủ đầu tư sẽ không tồn tại ở hình thức liên danh.
Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật đấu thầu, nhà đầu tư liên danh có thể tham gia dự thầu và trúng thầu. Có nghĩa, nhà đầu tư liên danh có thể là chủ đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất.
Do đó, việc dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không cho phép nhà đầu tư liên danh thực hiện dự án dường như chưa phù hợp và chưa tạo điều kiện thu hút các nhà đầu tư tham gia vào hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Pháp luật về nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng cũng quy định về chủ đầu tư nhà ở xã hội theo hướng: “Trường hợp có nhiều nhà đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân được chấp thuận chủ trương đầu tư theo pháp luật về đầu tư thì các nhà đầu tư này có thể ủy quyền cho một nhà đầu tư có đủ điều kiện hoặc thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã có đủ điều kiện làm chủ đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Việc ủy quyền làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân quy định tại khoản này được thực hiện thông qua Hợp đồng ủy quyền, trong đó quy định rõ quyền và trách nhiệm các bên”.
VCCI đề nghị sửa đổi quy định về chủ đầu tư quy định tại Điều 12 theo hướng là nhà đầu tư hoặc nhà đầu tư liên danh đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Về tiêu chí ưu tiên giao chủ đầu tư đối với trường hợp có từ 2 nhà đầu tư trở lên, đáp ứng điều kiện, dự thảo ưu tiên cho nhà đầu tư là doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ (Điểm d khoản 2 Điều 12).
Quy định này VCCI cho rằng có tính chất phân biệt đối với doanh nghiệp dựa vào nguồn gốc vốn, trong khi chưa có bằng chứng chứng minh doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ có năng lực và kinh nghiệm hơn các doanh nghiệp có vốn tư nhân.
Trong bối cảnh, Đảng, Nhà nước đang có chính sách khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, quy định này là chưa phù hợp với chính sách.
Tương tự, dự thảo cũng ưu tiên cho chủ đầu tư có thời gian nộp hồ sơ sớm nhất (Điểm e khoản 2 Điều 12). Điều này cũng được đánh giá là chưa chưa hợp lý, bởi vì trong thời gian đăng ký làm chủ đầu tư, nhà đầu tư có thể nộp bất kì thời gian nào, miễn là trong thời hạn quy định, đều được cho là hợp lệ.
Việc phân biệt thời gian nộp hồ sơ là chưa hợp lý, mặt khác việc nộp sớm hồ sơ cũng không chứng minh được năng lực của nhà đầu tư. Do đó, VCCI đề nghị bỏ 2 tiêu chí ưu tiên này.
Hà Linh