Tiểu đường thai kỳ có thể phòng ngừa

8 giờ trướcBài gốc

Thai phụ được lấy máu xét nghiệm định kỳ tại Phòng khám Đa khoa Y Đức (phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Hạnh Dung

Bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.

Những biến chứng nguy hiểm

Chị Phạm Thị Nhàn (ngụ phường Tân Triều, tỉnh Đồng Nai) đang mang thai tháng thứ 7 và được các bác sĩ chẩn đoán bị TĐTK.

Chị Nhàn cho hay: Thời gian gần đây, chị cảm thấy mệt mỏi dù không phải làm việc nặng nhọc. Chị cũng thường xuyên khát nước, nên uống nhiều hơn bình thường, cân nặng đang từ 65kg tăng lên 70kg. Lo sợ ảnh hưởng đến con nên chị Nhàn đi khám, được làm xét nghiệm máu và chẩn đoán bị TĐTK.

“Đây là lần đầu tiên tôi mang thai sau 5 năm kết hôn. Từ khi mang thai, gia đình hai bên rất quan tâm và tẩm bổ rất nhiều. Tôi thường xuyên ăn khuya với những món yêu thích có vị ngọt vì nghĩ rằng mẹ ăn thì con sẽ khỏe. Khi nghe bác sĩ thông báo bị TĐTK, tôi rất lo lắng” - chị Nhàn tâm sự.

Bác sĩ Trần Đình Thùy, Khoa Sản, Bệnh viện Đồng Nai - 2 cho biết: Thực tế thăm khám sản khoa thời gian qua tại bệnh viện cho thấy, tỷ lệ thai phụ bị TĐTK khá cao, chiếm khoảng 11% tổng số thai phụ. Có nhiều nguyên nhân khiến thai phụ bị TĐTK. Trước tiên là do thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ. Nhau thai tiết ra một số loại hoóc-môn. Các hoóc-môn này làm tăng sức đề kháng insulin khiến cơ thể không sử dụng đường hiệu quả, dẫn đến tăng đường huyết. Tiếp đến là do tăng nhu cầu insulin trong thai kỳ. Nếu tuyến tụy của mẹ không tăng tiết đủ insulin thì glucose sẽ tích tụ trong máu và gây bệnh.

Bác sĩ Thùy nhấn mạnh: Những người có yếu tố nguy cơ cao bị TĐTK như: phụ nữ thừa cân, béo phì; tiền sử gia đình có người thân bị đái tháo đường type 2; ở lần mang thai trước đó cũng bị TĐTK, sinh con nặng trên 4kg, thai lưu không rõ nguyên nhân. Những thai phụ trên 35 tuổi có nguy cơ cao hơn so với phụ nữ trẻ; tiếp đến là người bị hội chứng buồng trứng đa nang; chế độ ăn nhiều đường, ít vận động.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thúy Hằng, Trưởng Khoa Nội tiết, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai khuyến cáo: TĐTK nguy hiểm cho cả mẹ và con. Những biến chứng có thể xảy ra như: sảy thai, thai chết lưu, thai chậm tăng trưởng hoặc quá to, thai bị dị tật bẩm sinh...

Những dấu hiệu của bệnh TĐTK như: thai phụ luôn cảm thấy khát nước và tiểu nhiều; khó lành các vết trầy xước hoặc vết thương; sụt cân hoặc tăng cân đột ngột mà không rõ nguyên nhân; thường xuyên thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, kiệt sức…

Phòng ngừa bằng cách nào?

Để phòng ngừa TĐTK, bác sĩ Hằng cho rằng: Thai phụ cần tầm soát tiểu đường trong 3 tháng đầu khi mang thai. Nếu không phát hiện thì từ tuần thứ 24-28, bác sĩ sẽ cho làm nghiệm pháp dung nạp glucose để chẩn đoán TĐTK.

Mặc dù bệnh TĐTK có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nhưng bác sĩ Trần Đình Thùy cho biết: Bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát được, đặc biệt là với những phụ nữ có yếu tố nguy cơ cao như: thừa cân, có tiền sử gia đình hoặc đã từng mắc TĐTK trước đó.

Những biện pháp phòng bệnh hiệu quả và an toàn gồm: duy trì cân nặng khỏe mạnh trước khi mang thai. Nếu thừa cân hoặc béo phì, hãy cố gắng giảm cân một cách khoa học trước khi mang thai. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Nên tăng cường ăn rau xanh, củ quả tươi, ngũ cốc nguyên cám, đạm nạc (cá, thịt gà, đậu), sữa không đường, ít béo. Tránh hoặc hạn chế ăn thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, gạo trắng, bún, bánh mì, nước ngọt, bánh kẹo, nước ép đóng chai, sữa đặc, sữa có đường. Phụ nữ mang thai có thể ăn thành nhiều bữa nhỏ, tránh để quá đói.

Ngoài ra, trước và trong thai kỳ, thai phụ nên vận động thường xuyên, duy trì các bài tập nhẹ nhàng như: đi bộ, yoga cho bà bầu, bơi lội. Thai phụ nên khám tầm soát TĐTK từ tuần 24-28 bằng nghiệm pháp dung nạp glucose hoặc tầm soát sớm hơn nếu có nguy cơ cao để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Nếu được chẩn đoán mắc TĐTK, thai phụ cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng, luyện tập và theo dõi đường huyết hằng ngày. Trong một số trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định tiêm insulin để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

Hạnh Dung

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/y-te/202509/tieu-duong-thai-ky-co-the-phong-ngua-e3b13e9/