Vướng vòng lao lý
Vụ việc mới nhất liên quan ca sĩ Chi Dân (Nguyễn Trung Hiếu, 35 tuổi) và người mẫu Andrea Aybar (29 tuổi, tên tiếng Việt là Nguyễn Thị An) bị Công an TPHCM khởi tố, bắt khẩn cấp để điều tra các hành vi "tàng trữ, tổ chức sử dụng ma túy".
Đối với Chi Dân, đây không phải lần đầu tiên ca sĩ này vướng tin đồn liên quan đến ma túy. Hồi tháng 4/2023, Chi Dân cũng từng bị đồn phải làm việc với cơ quan chức năng vì nghi có sử dụng ma túy. Ngay sau đó, nam ca sĩ livestream xin lỗi khán giả. Mặc dù không đề cập đến tin đồn này, nhưng nam ca sĩ mong khán giả bỏ qua, thông cảm và hứa thay đổi để trở thành con người tốt đẹp hơn, sống nghiêm túc với nghề, với đời.
Nêu nguyên nhân vì sao sử dụng chất ma túy, Chi Dân thừa nhận phạm sai lầm sau cú sốc mất mẹ và tình yêu đổ vỡ. Đây không phải lần đầu tiên nghệ sĩ Việt dính đến ma túy. Trong những năm qua, nhiều nghệ sĩ Việt đã vướng vào bê bối sử dụng ma túy, khiến sự nghiệp của họ lao dốc. Cụ thể, ngày 25/6/2024, Công an Quận 1 (TPHCM) khởi tố, tạm giam người mẫu Đinh Nhi Ko Lai cùng nhiều đối tượng khác về hành vi "tàng trữ trái phép chất ma túy".
Bị cáo Châu Việt Cường
Cách đây chưa đầy một tháng, Chu Đăng Thanh (ca sĩ Chu Bin) bị tạm giữ để điều tra về hành vi "tổ chức, sử dụng trái phép chất ma túy". Ca sĩ này có sự nghiệp âm nhạc không nổi bật, từng tham gia cuộc thi Vietnam Idol và lọt top 30. Vào năm 2023, hai diễn viên Lệ Hằng và Hữu Tín cùng vướng vòng lao lý vì liên quan đến sử dụng và tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Riêng Trần Hữu Tín (diễn viên hài Hữu Tín) lãnh 7 năm 6 tháng tù về tội "tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy". Tại tòa, bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, tuy biết ma túy có tác hại lớn đến sức khỏe nhưng do có uống bia rượu không kiềm chế được nên đã sử dụng. Đó là chỉ vài cái tên liên quan đến ma túy xuất hiện gần đây.
Có nhiều ý kiến cho rằng, không riêng gì diễn viên hay ca sĩ mà bất kể ai hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đều có nguy cơ bị cám dỗ bởi ma túy. Điều này còn được lý giải bởi nghệ sĩ hay đi đây đi đó, quan hệ rộng, gặp gỡ nhiều người, trong đó có không ít "anh chị” giới giang hồ. Nhiều khi trong cuộc trò chuyện còn được mời thử thứ nọ thứ kia, vì nể hoặc chứng tỏ "cái tôi" nên cũng thử để rồi sau đó là thích và nghiện lúc nào không hay.
Ngoài ra, câu chuyện của ca sĩ Châu Việt Cường từng gây rúng động dư luận là một ví dụ điển hình, và hành động phạm tội của nam ca sĩ có thể xem là đỉnh điểm của hậu họa mà ma túy gây ra. Bản thân Cường trước khi gây ra tội ác tày đình đã không ít lần có biểu hiện "ngáo đá”.
Nghệ sĩ có tầm ảnh hưởng rất lớn đến người trẻ. Nhiều người trong số họ còn được giới trẻ tung hô, coi là thần tượng. Vì vậy, dư luận cho rằng việc họ dễ dãi trong sử dụng ma túy không thể chấp nhận. Trong một số trường hợp, chính họ là "gương" xấu cho người trẻ học theo và dễ dàng "sa chân" vào ma túy.
Người nghiện trẻ ngày càng tăng
Theo thống kê, hiện toàn quốc có khoảng 230.000 người nghiện và người sử dụng trái phép chất ma túy, trong đó khoảng trên 81.000 người ở độ tuổi 16-30. Điều đó đồng nghĩa việc hàng trăm nghìn gia đình đang phải chịu ảnh hưởng nghiêm trọng về kinh tế cũng như nỗi đau về tinh thần khi có con nghiện ngập.
Trong khi đó, khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu ở độ tuổi từ 15 đến 25, nhiều thiếu niên mới 13-15 tuổi. Tình trạng trẻ hóa người sử dụng ma túy chất gây nghiện liên tục được cảnh báo. Tuy nhiên, cho đến nay xu hướng này vẫn gia tăng, cùng với đó là sự xuất hiện của nhiều loại ma túy mới đang là mối nguy lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng, đến tương lai của thế hệ trẻ cũng như của đất nước.
Ma túy đang hủy hoại giới trẻ
Nguyên nhân dẫn đến hành vi sử dụng ma túy của các bạn trẻ thường là để giải quyết nỗi buồn chán, những khủng hoảng hoặc căng thẳng trong cuộc sống. Ban đầu, nhiều bạn trẻ nghĩ đơn giản chỉ hút một vài hơi để tìm cảm giác mới lạ, giải tỏa nỗi buồn nhưng sau đó hoàn toàn lệ thuộc vào "cái chết trắng".
Trước thực trạng trên, ông Phí Anh Hoàng (Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy số 6 Hà Nội) khẳng định, việc những người trẻ, trong đó có những ca sĩ, diễn viên giải thích cho hành động sử dụng ma túy là do những cú sốc tâm lý trong cuộc sống khiến họ mất phương hướng nên tìm đến ma túy để cân bằng cuộc sống; cần hưng phấn, thăng hoa hơn trong cảm xúc để tạo ra những tác phẩm, những ca khúc để đời... chỉ là những giải thích ngụy biện để biện minh cho suy nghĩ, hành vi sai trái của mình. Thực tế chứng minh rằng, sử dụng ma túy chỉ mang lại hưng phấn, thăng hoa, hạnh phúc giả tạo nhưng tai tiếng, tai họa, bất hạnh là có thật. Việc người trẻ dễ dãi trong sinh hoạt, sẵn sàng sử dụng ma túy gửi đến chúng ta rất nhiều thông điệp khác nhau, nhưng nhìn chung người trẻ luôn muốn sĩ diện, thể hiện bản thân, đẳng cấp dân chơi nổi loạn...
Theo ông Phí Anh Hoàng, ma túy tác động rất lớn đến hệ thần kinh. Đặc biệt, các loại ma túy tổng hợp hiện nay có sức hủy hoại khủng khiếp bởi làm não bộ người sử dụng bị tổn thương nặng nề, không ít người trở nên hoang tưởng, điên dại rồi mất trí nhớ, thành bệnh nhân tâm thần, loạn thần, hoang tưởng dẫn đến giết người.
Người sử dụng ma túy tổng hợp lâu ngày sẽ thay đổi hành vi tâm tính, bồn chồn, hiếu động, cảm giác khó chịu, hung bạo. Sử dụng liều cao thì trầm cảm thường rất nặng, có thể có ý tưởng và hành vi tự sát. Nghiện ma túy tổng hợp rất khó điều trị và loại ma túy này làm cho các tế bào não bị tổn thương và dần dần sẽ chết não. Những tổn thương này có thể không phục hồi hoặc rất khó hồi phục và mất nhiều thời gian sau khi người nghiện ngừng sử dụng ma túy.
"Theo Bộ Y tế, ma túy tổng hợp được sử dụng phổ biến là methamphetamine, ecstasy, ketamine với các tên lóng như: đá, thuốc lắc, viên nữ hoàng, ngọc điên, yaba... Nghiên cứu bệnh nhân sử dụng methamphetamine cho thấy hầu hết có triệu chứng trầm cảm và lo âu (chiếm 48 - 58%). Khoảng 28 - 36,8% số người nghiện có biểu hiện loạn thần, bao gồm hoang tưởng bị truy hại (77,4%), ảo thính - nghe thấy những giọng nói không có thật (44,6%). Khi dùng phối hợp với chất dạng thuốc phiện, methamphetamine có thể tăng ý định hoặc kế hoạch tự sát lên 2 - 11%. Lúc say thuốc người nghiện không làm chủ được bản thân có thể gây ra những tội ác đặc biệt nghiêm trọng", ông Phí Anh Hoàng liệt kê.
Từ những nhận định trên, ông Hoàng cho rằng nếu người trẻ chưa bao giờ sử dụng ma túy thì "không nên sử dụng ma túy dù chỉ một lần". Nếu đã, đang sử dụng ma túy thì "hãy dừng lại ngay trước khi quá muộn - ma túy sẽ cướp đi tương lai của bạn". Nếu đã nghiện ma túy thì "hãy tự nguyện, tự giác đi cai nghiện ma túy càng sớm càng tốt".
Nguyên Ngọc