Tìm giải pháp xuất khẩu đồ gỗ bền vững

4 giờ trướcBài gốc

Khách tham quan, tìm hiểu những sản phẩm đồ gỗ và nội thất xuất khẩu tại một hội chợ tổ chức ở thành phố trong năm 2025. (Ảnh CTV).

Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia trong ngành gỗ ở Thành phố Hồ Chí Minh. Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ thành phố (HAWA) Phùng Quốc Mẫn cho biết: Thành phố hiện chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của cả nước.

Không chỉ là trung tâm sản xuất, thành phố còn là đầu não về xúc tiến thương mại, thiết kế và kết nối quốc tế; vai trò này giúp ngành gỗ Việt Nam tiến xa hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo các chuyên gia, nếu tận dụng được thị trường xuất khẩu và nội địa đang khởi sắc, thành phố có thể trở thành “thủ phủ đồ gỗ” của khu vực Đông Nam Á, khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu đồ gỗ quốc tế.

Ông Trần Ngọc Liêm, Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)-Chi nhánh Thành phố cho biết: Trong 9 tháng đầu năm nay, ngành gỗ và đồ nội thất tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của xuất khẩu Việt Nam khi đạt 15,2 tỷ USD, tăng 7,48% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, các nhóm sản phẩm như gỗ nội thất, ghế ngồi, dăm gỗ, gỗ dán và viên nén gỗ đều ghi nhận mức tăng trưởng khả quan.

Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành, với kim ngạch 6,97 tỷ USD, chiếm 46% tổng kim ngạch và tăng 7,2% so với cùng kỳ năm 2024. Còn theo Cục Chuyển đổi số (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tổng giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ 10 tháng đầu năm 2025 của nước đạt gần 14 tỷ USD, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm 2024. Mỹ là thị trường tiêu thụ gỗ và sản phẩm gỗ lớn nhất của Việt Nam, chiếm 55,8% thị phần, Nhật Bản và Trung Quốc là hai thị trường lớn tiếp theo với thị phần tương ứng là 12,5% và 11,3%.

Sản xuất đồ gỗ xuất khẩu tại một doanh nghiệp ở thành phố. (Ảnh CTV).

Tuy vậy, ngành chế biến gỗ cũng gặp không ít trở ngại. Ông Thomas Luk, đại diện của Công ty Starwood Furniture Mfg VN Corp (phường Tân Uyên, Thành phố Hồ Chí Minh, doanh nghiệp sản xuất đồ nội thất từ gỗ và cung cấp cho các nhà bán lẻ lớn ở Mỹ) cho biết: Vấn đề công ty gặp phải là khi áp dụng điều kiện xuất khẩu FOB (free on board).

Lúc đó, nhà nhập khẩu phải thanh toán chi phí địa phương (như thuê dịch vụ vận chuyển) bằng USD, nhưng lại không thể yêu cầu hoàn thuế VAT. Điều này khiến chi phí hàng hóa đội lên 5%. Từ đó, ông Thomas Luk kiến nghị Bộ Tài chính nên xem xét lại chính sách thuế VAT đối với các dịch vụ liên quan đơn hàng xuất khẩu.

Ông Nguyễn Liêm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ Bình Dương (BIFA) cho rằng, thị trường thế giới đang thay đổi rất nhanh. Khách hàng không chỉ quan tâm giá cả sản phẩm mà còn hay thắc mắc nguồn gốc, xuất xứ của nguyên liệu; quá trình sản xuất như thế nào, có thân thiện môi trường, và có trách nhiệm xã hội hay không.

Do vậy, theo ông Nguyễn Liêm, để khai thác hết tiềm năng và phát triển bền vững, ngành gỗ Việt Nam buộc phải thực hiện chuyển đổi kép: Xanh và số hóa. Trong đó, Thành phố cần nhanh chóng hình thành một trung tâm hỗ trợ chuyển đổi xanh và số hóa ngành gỗ, triển khai mô hình “nhà máy phát thải thấp”, thí điểm việc đo đạc và giảm phát thải khí CO2, hướng tới chứng nhận carbon thấp (low-carbon).

Cùng với đó, phát triển cụm công nghiệp gỗ xanh với hạ tầng dùng chung (xử lý nước thải, không khí, bụi, năng lượng tái tạo, logistics…), nhằm giúp doanh nghiệp nhỏ có điều kiện “xanh hóa” với chi phí hợp lý và chấp nhận được. Còn đại diện một doanh nghiệp đồ gỗ có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài kiến nghị nên áp dụng cơ chế “first sale”, cho phép tính thuế nhập khẩu dựa trên giá bán lần đầu giữa nhà sản xuất và trung gian thay vì giá cuối cùng. Giải pháp này nhằm giảm chi phí thuế quan và tăng lợi thế cạnh tranh cho đồ gỗ Việt Nam tại thị trường Mỹ. Đồng thời, đề xuất Việt Nam sớm có chính sách về cải tạo nhà máy cũ và bảo hiểm công nợ xuất khẩu, giúp doanh nghiệp yên tâm mở rộng quy mô sản xuất.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Nguyễn Văn Được phát biểu ý kiến trong một buổi làm việc mới đây với các doanh nghiệp ngành gỗ thành phố. (Ảnh CTV).

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Nguyễn Văn Được cho rằng: Ngành gỗ thành phố cần tập trung vào bốn hướng trọng tâm để vươn tầm quốc tế, phát triển bền vững.

Trước hết, chuyển sang mô hình cụm công nghiệp xanh và thông minh, hình thành chuỗi sản xuất-chế biến-logistics-thương mại hoàn chỉnh gắn với vùng kinh tế trọng điểm phía nam.

Thứ hai, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển chuỗi cung ứng tuần hoàn và phát thải các-bon thấp, góp phần thực hiện cam kết Net Zero của Việt Nam.

Thứ ba, xây dựng thương hiệu gỗ thành phố mang bản sắc sáng tạo, giá trị thiết kế cao và hướng đến xuất khẩu hướng đến “Made by Vietnam”-sản phẩm do người Việt làm chủ...

Cuối cùng, tăng cường liên kết vùng và hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao. Để làm được những điều này, bên cạnh sự hỗ trợ từ Nhà nước, mỗi doanh nghiệp cần chủ động thành lập bộ phận nghiên cứu và phát triển, đưa bản sắc văn hóa Việt vào sản phẩm; nâng cao vai trò mối liên kết và hợp tác giữa các bên liên quan.

HOÀNG LIÊM

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/tim-giai-phap-xuat-khau-do-go-ben-vung-post921107.html