Tìm hiểu về Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX qua những bức ảnh quý

3 giờ trướcBài gốc

Nằm trong khuôn khổ Biennale nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi ’25, ngày 6-11, tại khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội), Viện Pháp tại Hà Nội phối hợp với Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức triển lãm “Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX”. Triển lãm nằm trong khuôn khổ Biennale nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi ’25.

Không gian đặc biệt của triển lãm. Ảnh: BTC

Thi Hương là phần cốt lõi trong hệ thống khoa cử Nho học. Khoa Đinh Dậu 1897 diễn ra trong bối cảnh nền Nho giáo nước nhà đang dần suy thoái và chữ Hán dần bị thay thế bởi chữ Quốc ngữ. Những bức ảnh trưng bày là tư liệu hiếm hoi còn lưu giữ được, truyền tải chân thực không khí trang nghiêm nhưng cũng đầy náo nhiệt của trường thi xưa.

Phát biểu khai mạc triển lãm, Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu cho biết, triển lãm “Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX” được tổ chức trong bối cảnh Văn Miếu - Quốc Tử Giám có các hoạt động kỷ niệm 950 năm khoa thi đầu tiên, Minh kinh bác học, dưới triều vua Lý Nhân Tông để chọn các bậc hiền tài cho đất nước. Thời gian triển lãm diễn ra trong Tháng di sản, kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam càng thêm ý nghĩa.

Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu phát biểu. Ảnh: BTC

Theo ông Lê Xuân Kiêu, triển lãm mang đến cho công chúng cơ hội chiêm ngưỡng những bức ảnh rất thú vị, một góc nhìn sống động về giáo dục khoa bảng Việt Nam cuối thế kỷ XIX, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám - Trường Quốc học đầu tiên, nơi hun đúc các giá trị của đạo học Việt Nam. Lần đầu tiên một triển lãm được đưa ra ngoài hàng rào của di tích, để mọi người được tiếp cận thuận lợi với các bức ảnh quý giá này.

“Hy vọng triển lãm là cảm hứng, nuôi dưỡng tinh thần về giá trị của sự học, sự kết nối những giá trị tiêu biểu của đạo học Việt Nam: Tinh thần hiếu học, tôn sư trọng đạo và trọng dụng nhân tài, với bốn trụ cột giáo dục của UNESCO là học để biết, học để làm, học để hoàn thiện bản thân mình, học để cùng chung sống”, ông Lê Xuân Kiêu nhấn mạnh.

Giám đốc Viện Pháp tại Việt Nam Eric Soulier phát biểu. Ảnh: BTC

Giám đốc Viện Pháp tại Việt Nam Eric Soulier chia sẻ, triển lãm ảnh của André Salles, được trưng bày quanh khuôn viên Văn Miếu – Quốc Tử Giám, là một biểu tượng mạnh mẽ của sự giao thoa giữa không gian di sản và các triển lãm của Photo Hanoi ’25. Các bức ảnh được giới thiệu trong một không gian kiến trúc tre, lấy cảm hứng từ những trường thi xưa, nằm dọc theo các bức tường của công trình biểu trưng cho Nho giáo và cũng là một di tích văn hóa – lịch sử tiêu biểu của kinh thành Thăng Long. Bên cạnh việc tôn vinh giá trị của bộ sưu tập ảnh quý hiếm này, triển lãm còn đặt ra câu hỏi về vai trò của nhiếp ảnh trong cách cảm nhận lịch sử, đồng thời làm sáng tỏ các thực hành thị giác và giáo dục trong xã hội phong kiến Việt Nam.

Giới thiệu về triển lãm. Ảnh: BTC

Phát biểu tại buổi lễ, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam Jonathan Wallace Baker cho rằng, những hình ảnh kỳ thi Hương cuối thế kỷ XIX này ghi lại một thế giới vừa nghiêm cẩn vừa sôi động: Hàng hàng lớp lớp sĩ tử bên mực, bút dưới mái tranh, một xã hội đang trên ngưỡng chuyển đổi. Chúng nhắc nhở về vai trò sâu sắc của giáo dục và tri thức trong việc hình thành bản sắc Việt. Việc mở triển lãm ngay tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, nơi từng là trung tâm học vấn của triều đình, thật là ý nghĩa. Nơi này vẫn giữ vai trò biểu tượng của việc học và giờ đây cũng là nơi giao thoa giữa di sản, nghệ thuật và suy tưởng.

Thưởng lãm ảnh quý trong không gian đặc biệt. Ảnh: BTC

Triển lãm không chỉ đem đến kho ảnh quý giá, mà còn khơi gợi đối thoại về vai trò nhiếp ảnh trong nhận thức lịch sử, đồng thời hy vọng mang đến kiến thức bổ ích về kỹ thuật chụp ảnh và hệ thống giáo dục – thi cử thời phong kiến cho công chúng.

Firmin-André Salles (1860–1929) là một nhà thám hiểm kiêm nhiếp ảnh gia người Pháp, từng làm việc tại Việt Nam, Lào và Campuchia trong giai đoạn 1896–1898. Với kỹ thuật nhiếp ảnh bảng khô tiên tiến thời bấy giờ, ông đã ghi lại những hình ảnh có độ sắc nét và chi tiết vượt trội, mang đến một góc nhìn sống động về đời sống, cảnh quan và các sự kiện văn hóa, giáo dục ở Việt Nam vào cuối thế kỷ XIX.

Thụy Du

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/tim-hieu-ve-khoa-thi-huong-cuoi-the-ky-xix-qua-nhung-buc-anh-quy-722379.html