Từ những buôn làng heo hút đến các khu phố nhộn nhịp, dấu chân của ma túy vẫn in hằn những nỗi đau và hành trình trở về của những người lầm lỡ trở thành cuộc chiến dai dẳng với chính bản thân mình.
Cám dỗ từ những lần hút đầu tiên
Sau nhiều năm cố quên đi quá khứ, anh N.T. (36 tuổi, xã Đăk Pék, tỉnh Quảng Ngãi) mới dám mở lòng, kể lại quãng thời gian dài chìm trong ma túy của mình. Giọng anh trầm xuống, đôi mắt đỏ hoe: “Ròng rã 7 năm trời tôi tiêm chích heroin, để lại bao buồn phiền cho gia đình”.
Công an xã Măng Đen (tỉnh Quảng Ngãi) bắt giữ nhóm đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy tại một homestay trên địa bàn
Năm 2005, anh N.T. bước vào tuổi 16, cái tuổi muốn chứng tỏ bản thân, muốn được bạn bè xem là “ngầu”, là “chịu chơi”. Anh bỏ học, bỏ ngoài tai mọi lời khuyên răn của thầy cô, người thân. Những cuộc vui kéo dài triền miên và ma túy xuất hiện như một thứ “gia vị” khiến anh thấy mình mạnh mẽ, trội hơn đám bạn. “Mỗi lần dùng thuốc, tôi cứ tưởng mình oách lắm”, anh T. kể.
Từ vài lần chơi thử cho biết, T. rơi vào nghiện lúc nào không hay. Từ hút chuyển sang chích. Ngày nào cũng vậy, T. mang tiền đi mua kim tiêm, nước cất. “Bao nhiêu tiền làm thuê tôi đổ hết vào ma túy. Người gầy trơ xương, thiếu sức sống, nhưng đã nghiện rồi thì không thể nào dứt ra được”, anh T. nói.
Bà Y.Đ. mong muốn con trai mình cai nghiện ma túy thành công
Năm 2012, T. sốc thuốc sau khi sử dụng quá liều. Người dân phát hiện tưởng anh đã chết, báo công an. Từ cột mốc ấy, anh được đưa đi cai nghiện bắt buộc, một cú dừng mà anh gọi là “cứu mạng”.
“Nếu lúc đó người ta không phát hiện kịp, chắc tôi đã nằm xuống rồi. Cú sốc thuốc đó như cho tôi thấy mình đã đi quá xa. Được đưa đi cai nghiện bắt buộc lúc ấy đúng nghĩa là cứu mạng tôi. Chậm thêm một chút chắc giờ tôi không còn đứng đây mà kể lại nữa”, anh T. nói, giọng lạc hẳn đi.
Anh T. kể tiếp, nhiều lần gia đình bất lực khi nhìn thấy kim tiêm trong túi quần. Dẫu biết gia đình rất phiền muộn, nhưng không cưỡng lại được những cơn nghiện, anh thậm chí đi ăn trộm, cướp giật để lấy tiền mua ma túy. Người mẹ khóc ròng. Hàng xóm xa lánh và cảnh giác. Ngày đó, anh là nỗi đau của cả gia đình.
Cũng giống N.T., cuộc đời của A.X (21 tuổi, trú phường Đăk Bla) rẽ sang con đường đen tối chỉ vì một lần nghe lời bạn. Là con thứ 7 trong gia đình nghèo 8 anh em, bố mất sớm, mẹ lam lũ lo từng bữa ăn cho cả gia đình. Học hết lớp 9, X. nghỉ học theo bạn vào TP.HCM làm công nhân.
Những lần tăng ca làm đêm, khiến X. mệt rã rời vì phải thức khuya. Lúc đó, X. bị bạn bè dụ dỗ sử dụng ma túy đá “cho khỏe để làm”. Thiếu hiểu biết, thiếu người định hướng, X. thử và nghiện nhanh đến mức không hiểu chuyện gì xảy ra.
“Ban đầu đám bạn cho sử dụng miễn phí. Dùng vào thì khỏe khoắn, tỉnh táo, làm cả đêm không thấy mệt. Mấy lần sau hết miễn phí, em phải tự bỏ tiền ra mua, bao nhiêu tiền làm được em dành gần hết vào việc mua ma túy … rồi đâm ra lún dần”, X. cúi đầu.
Cán bộ Công an phường Đăk Bla đến thăm, động viên A.X
Gần 2 năm chìm trong khói trắng, X. kiệt quệ cả thể chất lẫn tinh thần. Năm 2024, sau khi bị cơ quan chức năng phát hiện sử dụng ma túy đá, X. được đưa đi cai nghiện bắt buộc. “Nếu ngày đó không nghe lời bạn, chắc cuộc đời em đã rẽ sang trang khác”, X. nói đầy tiếc nuối.
Câu chuyện của A.L. (19 tuổi, xã Đăk Mar) cũng buồn chẳng kém. Bị bạn bè lôi kéo, L. nhanh chóng trượt dài vào ma túy. Đêm la cà, ngày ngủ vùi. Không khí trong nhà lúc nào cũng nặng nề.
Khi L. bị đưa đi cai nghiện, mẹ em bà Y.Đ. mất ngủ hàng tháng vì lo và thương con. “Nhà đã nghèo, giờ lại thiếu người đỡ đần. Tôi chỉ mong nó cai được để về làm lại cuộc đời”, bà Đ. nghẹn giọng.
Những cuộc trở về từ vòng xoáy tăm tối
Hơn 10 năm sau khi cai nghiện thành công, mỗi khi nhớ lại những ngày đầu trong trại, anh N.T. vẫn rùng mình. “Hai tuần đầu tôi chỉ muốn trốn về. Cơ thể run rẩy, mất ngủ, buồn nôn… kinh hoàng lắm! Có lúc tôi đập đầu vào tường, chỉ muốn chết đi vì không thể nào chịu nổi”, anh kể.
Nhờ sự hỗ trợ tận tâm của cán bộ trại, anh từng bước vượt qua cơn vật vã. Cuộc chiến chống lại chính bản thân kéo dài 24 tháng. Ngày trở về, tưởng đã thoát được “bóng ma” ma túy, nhưng anh T. phải đối mặt với một thực tế khác, đó là sự xa lánh của hàng xóm, cái nhìn dè chừng của mọi người, những lời từ chối khi đi xin việc.
“Lúc đó đám bạn nghiện vẫn rủ rê quay lại sử dụng ma túy. Tôi chông chênh lắm. Nhưng nghĩ đến mẹ, nghĩ đến những ngày vật vã cắt cơn, tôi tự nhắc mình phải sống khác”, anh T. nói.
Từ chỗ bị từ chối, anh kiên trì tìm việc, làm thuê đủ nghề. Nhờ sự cay nghiệt của quá khứ và lòng quyết tâm, hôm nay anh đã là tài xế container, thu nhập ổn định, sống đàng hoàng. “Tôi có ông bạn đi cai nhiều lần mà không dứt được, cuối cùng chọn cái chết để thoát khỏi ma túy. Nghĩ đến nó, tôi càng sợ ma túy hơn. Đừng thử dù chỉ một lần…”, anh T. nhắn nhủ.
Giống anh N.T., A.X. cũng trải qua những ngày đầu cai nghiện đầy giằng xé. Vừa thèm thuốc, vừa nhớ nhà. Mỗi đêm sau giờ lao động trị liệu, X. nằm nghĩ đến người mẹ gầy gò trong căn nhà xiêu vẹo, đến những giọt mồ hôi mẹ đổ ra trong khi mình chìm vào nghiện ngập.
“Có lúc em muốn bỏ trốn khỏi trung tâm, chỉ để được về ôm mẹ. Vì ma túy, em tự hủy hoại sức khỏe của chính mình và làm mẹ phiền lòng, em hối hận lắm. Nhiều đêm thức trắng, em tự hứa phải cố gắng cai nghiện, làm lại cuộc đời”, X. trải lòng.
Ngày trở về, X. chủ động cắt đứt liên lạc với bạn nghiện. Trong căn nhà chật hẹp, thỉnh thoảng cán bộ Công an phường Đăk Bla lại ghé thăm, động viên, kiểm tra định kỳ để kịp thời hỗ trợ X. vượt qua cám dỗ. Mỗi lần như vậy, X. thấy mình có thêm động lực.
Phía sau mỗi người nghiện là một gia đình tan nát. Những người mẹ mất ngủ, những đứa em tủi thân, những bữa cơm thiếu vắng tiếng cười. Nhưng phía trước nếu đủ quyết tâm họ vẫn có thể bước tiếp, làm lại cuộc đời. Những người như T., X. đã từng “lạc lối”, từng gục ngã, nhưng họ đã đứng dậy, tự bước ra khỏi bóng tối. Phía sau họ là những bài học cay đắng, phía trước là cơ hội, dù nhỏ nhoi để đổi đời.
Trung tá Nguyễn Phú - Phó Trưởng Công an phường Đăk Bla chia sẻ, Công an phường cũng thường xuyên đến thăm hỏi, động viên và nhắc nhở các đối tượng liên quan đến ma túy trên địa bàn. Cùng với công tác tuyên truyền, động viên, hằng tháng, chúng tôi mời các đối tượng lên xét nghiệm về chất ma túy trong cơ thể, quản lý để đánh giá đúng thực trạng, tình hình, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống ma túy.
NGUYỄN NGỌC