Tín hiệu giảm lãi suất từ Jackson Hole hay trạng thái mong manh của kinh tế Mỹ?

8 giờ trướcBài gốc

Từ trái qua: Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) Andrew Bailey, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) Kazuo Ueda, và Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell tại hội nghị Jackson Hole ngày 22/8/2025 - Ảnh: Reuters.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell hôm thứ Sáu vừa rồi đã thận trọng đề cập đến việc cắt giảm lãi suất vào tháng tới, nhưng đồng thời cũng gửi một thông điệp tế nhị đến bất kỳ ai đang mong đợi một cuộc nới lỏng chính sách tiền tệ mạnh mẽ tại ngân hàng trung ương này. Thông điệp đó là: đừng mong một chuỗi những đợt hạ lãi suất ồ ạt.

Cuộc tranh luận giữa các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại khu nghỉ dưỡng Jackson Hole ở Wyoming trong hai ngày thứ Sáu và thứ Bảy cho thấy trọng tâm đang chuyển từ chủ đề giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9 sang một một chủ đề khác là Fed có nên giảm lãi suất một lần nữa tại một trong hai cuộc họp cuối cùng của năm, vào tháng 10 và tháng 12 hay không.

Theo nhận định của tờ báo Wall Street Journal, giọng điệu thận trọng của ông Powell phản ánh những động lực kinh tế phức tạp mà Fed đang phải đối mặt: một là thị trường lao động mà ông mô tả là có những dấu hiệu “kỳ lạ” cho thấy sự suy yếu mặc dù tỷ lệ thất nghiệp vẫn còn thấp, và hai là việc tăng giá do thuế quan chỉ mới bắt đầu tác động đến nền kinh tế, nhất là lạm phát.

NỖ LỰC TẠO SỰ ĐỒNG THUẬN TRONG FED

Lập trường của ông Powell trong bài phát biểu ở Jackson Hole dường như đánh dấu nỗ lực công khai đầu tiên trong năm nay của ông nhằm định hình một sự đồng thuận giữa các nhà hoạch định chính sách Fed vốn đang không có chung quan điểm về những việc cần làm. Một số ít quan chức Fed thời gian qua muốn cắt giảm lãi suất, trong khi những người khác nghi ngờ liệu Fed có nên cắt giảm lãi suất hay không khi lạm phát đang có chiều hướng tăng lên mức 3% thay vì giảm về mục tiêu 2% của Fed.

Trong một bài phát biểu được thị trường tài chính toàn cầu dõi theo, ông Powell đã bác bỏ hai lập luận về thị trường lao động. Đó là những lập luận được đưa ra gần đây nhằm giảm bớt lo ngại về thị trường lao động và nhằm xây dựng luận điểm chống lại việc cắt giảm lãi suất.

Thứ nhất, ông nói rằng sự ổn định bề ngoài của thị trường lao động đang che giấu sự suy yếu tiềm ẩn bất thường, trong đó cả nguồn cung lao động và nhu cầu lao động đang suy giảm đồng thời. Câu hỏi đặt ra là liệu sự suy giảm của số lượng việc làm mới chủ yếu phản ánh thực trạng có ít người tìm việc hơn hay không, chẳng hạn do các biện pháp hạn chế nhập cư chặt chẽ hơn - như lập luận của những thành viên Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) muốn tiếp tục giữ nguyên lãi suất đã lập luận.

Ông Powell cảnh báo rằng việc tập trung quá nhiều vào các hạn chế không chắc chắn về nguồn cung lao động có thể dẫn tới việc bỏ lỡ các dấu hiệu suy yếu nhu cầu - yếu tố có thể khiến thị trường lao động xấu đi nhanh chóng.

Triển vọng thị trường lao động như vậy rất quan trọng vì triển vọng đó tạo ra một lập luận thứ hai cho việc cắt giảm lãi suất. Ông Powell cho biết bất kỳ sự đi xuống nào của thị trường lao động đều có thể mang lại một cơ chế mạnh mẽ hơn nhằm ngăn chặn sự tăng giá một lần của hàng hóa và vật liệu nhập khẩu nuôi dưỡng các vòng xoáy tiền lương-giá cả tạo ra áp lực lạm phát kéo dài.

Những đánh giá này cho thấy ông Powell về cơ bản đã chấp nhận các lập luận cắt giảm lãi suất do Thống đốc Fed Christopher Waller đưa ra. Tháng trước, ông Waller đã phản đối quyết định giữ nguyên lãi suất của ông Powell, và ủng hộ việc cắt giảm lãi suất từ trước khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm ảm đạm của tháng 7. Có thể ông Powell đã chờ đợi để có trong tay dữ liệu dữ liệu việc làm tháng 7 để xác nhận quan điểm đó, bởi báo cáo việc làm đó có thể là thứ cần thiết để ông thuyết phục các đồng nghiệp hoài nghi về sự cần thiết của việc giảm lãi suất.

SỰ PHẢN ĐỐI TỪ NHIỀU PHÍA

Nỗ lực xây dựng sự đồng thuận của ông Powell vẫn phải đối mặt với sự phản kháng rõ ràng.

Một số nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Fed cho rằng lý do để cắt giảm vẫn còn yếu vì lạm phát còn quá cao và những rủi ro về thị trường lao động mà ông Powell nhấn mạnh là phóng đại. Áp lực giá cả “đang tăng lên và đi sai hướng” và thị trường lao động “hiện tại vẫn khá tốt”, Chủ tịch Fed chi nhánh Cleveland Beth Hammack cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm. Do những thay đổi lớn trong chính sách nhập cư, “tôi không ngạc nhiên khi chúng ta thấy sự thay đổi trong nhu cầu lao động” - bà nói.

Bà Hammack cũng đặt câu hỏi liệu việc tăng giá do thuế quan có duy trì tính tạm thời hay không. Bà tỏ ra “hoài nghi rằng lý thuyết kinh tế sẽ phù hợp với thực tế mà chúng ta đã thấy” - một thực tế mà các doanh nghiệp có thể sẽ thử nghiệm khả năng tăng giá bán hàng hóa trong những tháng tới.

“Doanh nghiệp đang không chắc chắn về đường đi của nhu cầu. Vì vậy, họ đang kiểm thử nhu cầu, bằng cách thử tăng giá để xem giá có thể tăng được tới đâu” - Chủ tịch Fed St. Louis Alberto Musalem nhận định trong một cuộc trả lời phỏng vấn tuần trước.

Các nhà kinh tế bên ngoài bày tỏ mối lo ngại tương tự. “Tôi đã ngạc nhiên bởi giọng điệu ôn hòa của bài phát biểu của ông Powell. Bài phát biểu đã đánh giá thấp áp lực lạm phát trong nền kinh tế và đánh giá quá cao rủi ro suy yếu của thị trường lao động” - chuyên gia Michael Strain thuộc Viện Doanh nghiệp Mỹ, một tổ chức tư vấn ở Washington, D.C. - nói với Wall Street Journal. Ông Strain cảnh báo rằng việc cắt giảm lãi suất ngay bây giờ có thể buộc Fed phải đảo ngược lộ trình vào năm tới, và điều này có thể còn khó khăn hơn về mặt chính trị nếu nhiệm vụ này thuộc về người kế nhiệm của ông Powell.

“Rủi ro ở đây là Fed cắt giảm lãi suất vào năm 2025 chỉ để phải tăng lãi suất trở lại vào năm 2026”, ông Strainnois, giải thích rằng một động thái giảm lãi suất vào tháng 9 có nguy cơ thúc đẩy nhận thức rằng Fed sẵn sàng chấp nhận lạm phát cao hơn một chút so với mục tiêu 2% của mình.

Tuy nhiên, những mối lo ngại như vậy về lạm phát cũng đã được phản ánh trong bài phát biểu của ông Powell, cho thấy ngân hàng trung ương này đang cân nhắc một chu kỳ cắt giảm lãi suất hạn chế hơn so với những gì đã triển khai vào năm ngoái, miễn là thị trường lao động không xấu đi nhanh chóng. Giọng điệu dè dặt của ông Powell trong bài phát biểu lần này đánh dấu một sự thay đổi đáng chú ý so với bài phát biểu của ông tại kỳ hội nghị vào năm ngoái. Tại Jackson Hole năm 2024, ông tuyên bố mạnh mẽ rằng “đã đến lúc chính sách phải điều chỉnh” và nói rằng “hướng đi đã rõ ràng”.

Sự khác biệt này phản ánh vị thế bấp bênh hơn của Fed: lãi suất thấp quỹ liên bang hiện đang hơn 1 điểm phần trăm so với một năm trước, trong khi lạm phát lại đang tăng cao hơn. Cách tiếp cận thận trọng của Chủ tịch Fed cho thấy lãi suất cho vay thế chấp nhà và các chi phí đi vay khác ở Mỹ khó có thể giảm mạnh trừ khi thị trường lao động suy yếu đáng kể.

Fed đã cắt giảm lãi suất tròn 1 điểm phần trăm trong 3 đợt giảm liên tiếp từ tháng 9 đến tháng 12 năm ngoái. Những đợt cắt giảm lãi suất đó diễn ra sau khi lạm phát ở Mỹ hạ nhiệt nhanh và tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ tăng chậm nhưng đều từ giữa năm 2023.

Giới phân tích kết luận rằng, bài phát biểu vừa rồi của ông Powell cho thấy ông vẫn đang cố gắng đưa nền kinh tế Mỹ hạ cánh mềm - mục tiêu mà ông đã phấn đấu từ lâu, nhưng bối cảnh hiện nay khiến việc điều hướng chính sách tiền tệ trở nên khó khăn hơn. Câu hỏi đặt ra là liệu cách tiếp cận mới này có thể đưa nền kinh tế hạ cánh suôn sẻ mà không tăng trưởng không rơi vào trì trệ hay lạm phát có tăng nóng trở lại hay không.

An Huy

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/tin-hieu-giam-lai-suat-tu-jackson-hole-hay-trang-thai-mong-manh-cua-kinh-te-my.htm