Tín hiệu từ việc Ấn Độ phát triển thị trường cho tên lửa BrahMos ở Đông Nam Á

3 giờ trướcBài gốc

Tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos được trưng bày tại một sự kiện ở New Delhi, Ấn Độ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Thỏa thuận được thảo luận tại Đối thoại Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ - Indonesia lần thứ ba hôm 27/11 tại New Delhi, đồng chủ trì bởi Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh và người đồng cấp Sjafrie Sjamsoeddin. Đàm phán giữa hai bên đã hoàn tất và chỉ còn chờ Moskva phê chuẩn, do Nga nắm 49,5% cổ phần trong liên doanh BrahMos.

Giới phân tích nhận định thương vụ này đánh dấu tham vọng xuất khẩu quốc phòng ngày càng lớn của Ấn Độ. Nhà nghiên cứu Gaurav Kumar của Viện United Service Ấn Độ cho rằng đây không chỉ là một hợp đồng vũ khí, mà thể hiện sự hiện diện chiến lược của New Delhi trong môi trường an ninh khu vực vốn lâu nay định hình bởi Mỹ và chịu tác động từ sức ép của Trung Quốc.

Thỏa thuận với Indonesia nối tiếp hợp đồng 375 triệu USD mà Philippines ký năm 2022, trong khi Việt Nam được cho là đang tiến hành đàm phán các gói mua sắm trị giá khoảng 700 triệu USD. Theo ông Kumar, những diễn biến này cho thấy Ấn Độ đang dần trở thành một đối trọng quốc phòng đáng tin cậy tại Đông Nam Á.

Trong khi đó, các chuyên gia đánh giá việc xuất khẩu BrahMos phản ánh cả mục tiêu chiến lược lẫn kinh tế của New Delhi. Ông Ivan Lidarev từ Đại học Quốc gia Singapore cho rằng Ấn Độ muốn tăng cường vai trò địa chính trị ở khu vực, đồng thời thúc đẩy chương trình “Make in India” nhằm mở rộng năng lực sản xuất quốc phòng. Về phía Indonesia, động lực không chỉ là cân bằng ảnh hưởng giữa các cường quốc mà còn nhằm bảo vệ toàn bộ không gian hàng hải.

Nhiều nước Đông Nam Á ngày càng muốn tránh bị cuốn vào áp lực phải đứng về một trong hai phía Washington hoặc Bắc Kinh. Theo ông Kumar, Ấn Độ mang đến một lựa chọn thứ ba, không đi kèm rủi ro trừng phạt và cũng không đặt ra các điều kiện can thiệp. Việc BrahMos hiện diện trên các tuyến hàng hải then chốt, từ eo biển Luzon tới biển Natuna và trục Sunda - Malacca, có thể hình thành thế trận phòng thủ giữa Philippines và Indonesia, tạo đối trọng trước sự hiện diện gia tăng của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Trong bối cảnh Mỹ bị đánh giá là ngày càng khó dự đoán, các nước trong khu vực có xu hướng đa dạng hóa quan hệ quốc phòng để tránh rơi vào thế đối đầu giữa các cường quốc. Bên cạnh đó, việc mua sắm từ Nga hoặc Trung Quốc có thể kéo theo rủi ro trừng phạt của Mỹ, khiến Ấn Độ trở thành đối tác hấp dẫn hơn nhờ vị thế đa liên kết và ngành công nghiệp quốc phòng đang mở rộng.

Năm 2024-25, xuất khẩu quốc phòng của Ấn Độ đạt mức kỷ lục 236,2 tỷ rupee, tăng 12% so với năm trước. Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh cho biết nước này đã ký hơn 40 tỷ rupee hợp đồng vũ khí chỉ trong một tháng gần đây.

Ông Robinder Sachdev từ Viện Imagindia nhận định mỗi hợp đồng BrahMos mới đều củng cố uy tín của Ấn Độ như một đối tác an ninh tin cậy đối với ASEAN. New Delhi trước đây chủ yếu đóng vai trò ngoại giao và phát triển, nhưng những hợp đồng gần đây với Philippines và Indonesia cho thấy các nước khu vực ngày càng xem Ấn Độ là nguồn cung năng lực răn đe đáng kể dọc theo vành đai hàng hải Biển Đông.

Theo ông Sachdev, sức hấp dẫn của Ấn Độ còn đến từ sự độc lập chiến lược khi nước này không phải đồng minh hiệp ước của Mỹ và cũng không phải bên tranh chấp tại Biển Đông. Điều đó giúp các nước tầm trung trong khu vực có thêm lựa chọn mà không gây ra hệ quả đối đầu trực tiếp.

Bà Nilanthi Samaranayake từ Trung tâm Đông - Tây tại Washington đánh giá các thương vụ BrahMos mang cả ý nghĩa biểu tượng và chiến lược. Ấn Độ muốn xây dựng quan hệ an ninh sâu rộng hơn với khu vực, đặc biệt là Indonesia và coi xuất khẩu quốc phòng là trụ cột của “ngoại giao quốc phòng”. Trong khi hành vi quyết đoán của Trung Quốc là một phần động lực, các nước ASEAN chủ yếu muốn mở rộng biên độ hành động. Việc hợp tác với Ấn Độ giúp họ phân tán rủi ro và củng cố thế cân bằng trong môi trường an ninh biến động.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/quan-su/tin-hieu-tu-viec-an-do-phat-trien-thi-truong-cho-ten-lua-brahmos-o-dong-nam-a-20251201142214240.htm