Tinh gọn bộ máy - Giải pháp cho sự phát triển đất nước

13 giờ trướcBài gốc

Nguồn ảnh: Chinhphu.vn

Tóm tắt:

Tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng là chủ trương của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Kiện toàn tổ chức bộ máy được thực hiện với tinh thần nhất quán, quyết tâm, quyết liệt áp dụng triển khai đồng bộ từ trung ương tới địa phương. Cải cách, sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, giảm bớt các thủ tục hành chính rườm rà, xây dựng bộ máy Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa theo hướng "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả" đã và đang đem lại những hiệu quả thiết thực trong quá trình phục vụ nhân dân.

Sắp xếp, tinh gọn bộ máy chính trị là xu hướng tất yếu, là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nhằm xây dựng hệ thống chính trị thực sự tinh gọn, mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Đây là cuộc cách mạng toàn diện, sâu sắc trên tất cả các phương diện. Với quyết tâm chính trị cao, với tinh thần đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, chúng ta tin tưởng rằng sẽ thực hiện thành công mục tiêu tinh gọn, góp phần xây dựng bộ máy của hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển và thịnh vượng.

Để tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị thành công, cần có các chính sách, giải pháp đồng bộ, toàn diện và thực tế, bảo đảm quyền lợi chính đáng của cán bộ, công chức và tạo điều kiện thuận lợi để họ thích ứng với sự thay đổi. Đồng thời, cần có sự quyết tâm chính trị cao từ các cấp lãnh đạo, xây dựng kế hoạch thực hiện chi tiết, cụ thể, khoa học, trên cơ sở phân tích kỹ lưỡng thực trạng, nhận diện rõ khó khăn, thách thức và đề ra các giải pháp phù hợp. Điều này không chỉ đòi hỏi sự quyết tâm mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị mà còn cần đến sự phối hợp nhịp nhàng giữa cải cách thể chế, phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ hiện đại và bảo đảm sự đồng thuận trong xã hội.

Bên cạnh đó, cần tập trung thay đổi tư duy, văn hóa làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức thực sự “trung thành, trách nhiệm, liêm chính, mẫu mực, tận tụy, phục vụ nhân dân”, khuyến khích tinh thần đổi mới, sáng tạo, khát vọng cống hiến và sẵn sàng thích ứng với yêu cầu của thời đại mới. Có như vậy, quá trình tinh gọn bộ máy chính trị mới thực sự đem lại kết quả bền vững và góp phần quan trọng vào việc xây dựng hệ thống chính trị hiện đại, hiệu quả và minh bạch.

Mỗi giải pháp đều đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một bộ máy chính trị tinh gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và minh bạch, góp phần phục vụ tốt đời sống xã hội hơn nữa, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Các giải pháp bao gồm:

1.1 Cải cách thể chế

Là giải pháp nền tảng để tạo ra cơ sở pháp lý và chính sách đồng bộ hỗ trợ cho việc tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị. Để thực hiện cải cách thể chế một cách hiệu quả, cần tập trung xây dựng và hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ tái cơ cấu tổ chức, bảo đảm sự rõ ràng, minh bạch, đồng bộ và khả thi.

Trước hết, cần rà soát, đánh giá tổng thể chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị nhằm loại bỏ tình trạng chồng chéo, trùng lặp và phân bổ lại nhiệm vụ một cách khoa học. Xác định rõ chức năng của từng cấp, từng ngành, tránh tình trạng nhiều cơ quan cùng đảm nhiệm một nhiệm vụ hoặc bỏ sót nhiệm vụ quan trọng.

Ngày 12/4/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 60-NQ/TW, trong đó thống nhất về phương án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã, xây dựng mô hình tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có những kết luận quan trọng về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính.

Với Nghị quyết được Quốc hội thông qua ngày 12/6/2025, từ 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, cả nước nay còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh – con số ít nhất kể từ ngày đất nước thống nhất. Đây cũng là lần điều chỉnh địa giới hành chính cấp tỉnh có quy mô lớn nhất trong lịch sử hiện đại, phản ánh quyết tâm cải cách tổ chức bộ máy nhà nước một cách căn bản, mạnh mẽ và chiến lược. Tiếp tục xây dựng các cơ chế khuyến khích, hỗ trợ đối với các tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng bởi quá trình tinh gọn, bao gồm các chính sách tái đào tạo, chuyển đổi vị trí việc làm và bảo đảm quyền lợi chính đáng của cán bộ, công chức. Việc cải cách thể chế cần được thực hiện một cách đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành để tạo ra môi trường thuận lợi cho quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị.

1.2 Phát triển nguồn nhân lực

Là giải pháp then chốt để bảo đảm chất lượng và hiệu quả của bộ máy sau khi tinh gọn. Trong bối cảnh mới, yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, công chức không chỉ dừng lại ở trình độ chuyên môn mà còn bao gồm khả năng thích ứng với môi trường làm việc hiện đại, ứng dụng chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Tập trung vào công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ theo hướng chuyên môn hóa cao, đáp ứng các yêu cầu công việc ngày càng phức tạp. Quá trình này cần gắn với việc sắp xếp lại đội ngũ cán bộ một cách hợp lý, bảo đảm mỗi cá nhân đều được bố trí công việc phù hợp với năng lực và sở trường của mình để phát huy tối đa tiềm năng, sức sáng tạo.

Bên cạnh đó, thường xuyên kiểm tra, đánh giá, phân loại cán bộ một cách khách quan, công khai, dựa trên kết quả làm việc và đóng góp thực tế. Sàng lọc những cán bộ năng lực yếu kém cần được đào tạo lại hoặc chuyển đổi công việc phù hợp hơn, kiên quyết đào thải những cán bộ không đáp ứng được yêu cầu trong công việc. Kịp thời phát hiện, bổ nhiệm những cán bộ có đức, có tài vào các vị trí quan trọng trong bộ máy. Xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý, khuyến khích tinh thần học hỏi, đổi mới sáng tạo của cán bộ cũng là yếu tố quan trọng giúp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của bộ máy tinh gọn và hiệu quả.

1.3 Đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số

Là giải pháp mang tính đột phá giúp tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước. Việc đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số vào hoạt động quản lý, điều hành là giải pháp quan trọng để giảm tải công việc hành chính, tiết kiệm được công sức lao động đem lại hiệu quả cao trong công việc.

Các giải pháp công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây... và hệ thống quản lý hành chính điện tử cần được nghiên cứu, ứng dụng rộng rãi trong các cơ quan của bộ máy, từ đó tự động hóa nhiều khâu trong quy trình làm việc, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn lực.

Việc xây dựng các mô hình quản trị thông minh, như chính phủ điện tử và thành phố thông minh, tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ công một cách thuận lợi, đồng thời nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của bộ máy chính trị.

Ứng dụng chuyển đổi số còn giúp cải tiến phương thức làm việc, từ đó nâng cao năng suất lao động và chất lượng dịch vụ công. Tuy nhiên, để giải pháp này đạt hiệu quả cao, cần đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin, đồng thời nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cho đội ngũ cán bộ, công chức để họ có thể thích ứng với môi trường làm việc mới.

1.4 Bảo đảm sự đồng thuận xã hội

Để có sự đồng thuận và ủng hộ của toàn xã hội, cần đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền để người dân, cán bộ, công chức hiểu rõ mục tiêu, ý nghĩa, lợi ích của quá trình tinh gọn, giúp quá trình tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị diễn ra thuận lợi và đạt được kết quả bền vững.

Việc minh bạch thông tin, công khai kết quả thực hiện tinh gọn bộ máy là yếu tố quan trọng tạo niềm tin cho nhân dân trong công cuộc triển khai tinh gọn bộ máy hành chính Nhà nước. Truyền thông và giải thích rõ cho nhân dân hiểu được: “Tinh gọn bộ máy không phải là cắt giảm một cách cơ học, mà là nhằm xây dựng một bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn”. Khi mọi người đã hiểu rõ, tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tinh gọn bộ máy, họ sẽ sẵn sàng ủng hộ, hợp tác và tham gia vào quá trình này.

Bên cạnh đó, cần xây dựng các cơ chế tiếp nhận và giải quyết kịp thời những phản hồi, ý kiến đóng góp của người dân, đồng thời bảo đảm quyền lợi chính đáng cho các cán bộ, công chức bị ảnh hưởng trong quá trình tinh gọn. Sự đồng thuận từ xã hội, hệ thống chính trị sẽ tạo ra động lực mạnh mẽ để quá trình tinh gọn bộ máy diễn ra thuận lợi, bảo đảm sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước.

1.5 Hội nhập quốc tế

Là cơ hội lớn để học hỏi kinh nghiệm trên thế giới, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính trị và cải thiện hình ảnh đất nước trên trường quốc tế. Hội nhập quốc tế tạo ra áp lực tích cực, buộc các cơ quan nhà nước phải không ngừng cải tiến để bắt kịp các chuẩn mực quốc tế về quản lý. Một hệ thống chính trị minh bạch, hiệu quả không chỉ tạo ra niềm tin cho người dân trong nước mà còn thu hút sự quan tâm, tin tưởng của các đối tác quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hợp tác và phát triển, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Việc triển khai đồng bộ các giải pháp như cải cách thể chế, phát triển nguồn nhân lực, và ứng dụng chuyển đổi số, đảm bảo sự đồng thuận của xã hội và hội nhâp quốc tế sẽ giúp cho đất nước ta không chỉ nâng cao hiệu quả của bộ máy chính trị theo hướng sự tinh gọn, mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả mà còn tạo ra một môi trường công tác minh bạch, chuyên nghiệp, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Nguồn trích dẫn:

(1) Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2017 về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả;

(2) Nghị quyết 56/2017/QH14 về tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả

(3) Công văn 8543/VPCP-TCCV ngày 20/11/2024 rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy;

(4) Thông báo 134/TB-BCĐTKNQ18 ngày 03/12/2024 kết luận của Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả" tại Phiên họp thứ nhất ngày 30/11/2024;

(5) Kế hoạch 141/KH-BCĐTKNQ18 ngày 06/12/2024 sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ do Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW ban hành;

Nguyễn Việt Long - Nguyễn Văn Luyện - Nguyễn Minh Tuấn

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/tinh-gon-bo-may-giai-phap-cho-su-phat-trien-dat-nuoc-a30657.html