Tình hình giao thương Mỹ - Trung trước khi cuộc chiến thương mại dưới thời Trump 2.0 diễn ra

4 giờ trướcBài gốc

Bộ Thương mại Trung Quốc lập tức đáp trả bằng cách khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đồng thời chuẩn bị thực hiện biện pháp tương ứng để bảo vệ lợi ích nước mình.

Loạt diễn biến mới nhất đe dọa đến thương mại song phương với tổng kim ngạch lên đến hơn 530 tỉ USD trong 11 tháng của năm 2024. Trong thời gian này kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ của Trung Quốc đạt hơn 400 tỉ USD – chỉ đứng sau Mexico. Viện Kinh tế quốc tế Peterson (PIIE) xác định Trung Quốc là quốc gia hàng đầu về cung cấp nhiều loại hàng hóa, từ thiết bị điện tử, máy móc đến hàng dệt may.

Tuy nhiên, tình trạng cán cân thương mại mất cân bằng ngày càng trầm trọng khiến Mỹ không thể bỏ qua. Washington cũng "không vui" trước chính sách trợ cấp doanh nghiệp nội địa cộng thêm việc đối xử bất công với doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc. Kinh tế Trung Quốc hiện vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu bất chấp giới chức nước này nỗ lực biến tiêu dùng trong nước thành động lực tăng trưởng mới.

Nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump

Khi nắm quyền vào năm 2016, Tổng thống Trump phát động cuộc chiến thương mại 1.0 bằng thuế quan nhằm vào hàng trăm tỉ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Thời điểm đó quốc gia châu Á đáp trả bằng thuế quan – chủ yếu với nông sản Mỹ.

Chính quyền Tổng thống Trump yêu cầu Trung Quốc mở cửa thị trường hơn nữa, đảm bảo cạnh tranh công bằng, nới lỏng hơn nữa quản lý nhà nước. Sau nhiều lần đàm phán căng thẳng kéo dài, cuối cùng hai nước đạt thỏa thuận giai đoạn một theo đó Trung Quốc đồng ý nhập 200 tỉ USD hàng hóa Mỹ.

Nhưng vì suy thoái kinh tế tại Mỹ cộng thêm đại dịch COVID-19, cam kết mua hàng không được thực hiện. PIIE xác định Trung Quốc chỉ nhập 58% lượng hàng mà họ cam kết.

Thay đổi dưới thời Tổng thống Joe Biden

Kế nhiệm Tổng thống Trump, Tổng thống Biden không rút lại thuế quan mà chọn lọc mục tiêu kỹ càng hơn. Ông thực thi chính sách hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến sang Trung Quốc nhằm ngăn đối thủ châu Á nắm được công nghệ nhạy cảm, đồng thời nhắm vào năng suất công nghiệp dư thừa ở các lĩnh vực năng lượng xanh, ô tô, pin.

Tháng 5.2024, Tổng thống Biden áp thuế với 18 tỉ USD hàng Trung Quốc với cáo buộc đối thủ châu Á “gian lận” thay vì cạnh tranh. Xe điện chịu thuế 100%, sản phẩm bán dẫn 25 - 50%; pin, sản phẩm y tế, khoáng sản quan trọng cũng không thoát. Hai nước tiến hành điều tra thương mại lẫn nhau với cáo buộc bán phá giá, trợ cấp.

Cuộc chiến thương mại thời Trump 2.0

Hiện toàn bộ hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ đều chịu thuế – một động thái khá nghiêm trọng và không giống nước cờ mở đầu cho đàm phán. Tổng thống Trump còn gắn thuế quan với số phận nền tảng chia sẻ phim ngắn TikTok, cảnh báo sẽ mạnh tay hơn nếu không đạt được thỏa thuận bán ứng dụng này.

Đến nay, Trung Quốc chỉ mới đáp trả bằng biện pháp nhẹ là khiếu nại lên WTO, nhưng Bộ Thương mại nước này tuyên bố sẵn sàng trả đũa tương xứng. Họ không thiếu biện pháp mạnh tay hơn như áp thuế lại, kiểm soát xuất khẩu nguyên liệu đầu vào, hạn chế thị trường một cách chọn lọc, tiến hành điều tra chống độc quyền.

Việc trả đũa qua lại phủ bóng lên nỗ lực cứu vãn mối quan hệ mà Tổng thống Biden thống nhất với Chủ tịch Tập Cận Bình vào năm 2023. Lúc đó, hai nước thành lập một nhóm chuyên trách tăng cường quản lý hoạt động mua bán 3 tiền chất fentanyl chính.

Cẩm Bình

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tinh-hinh-giao-thuong-my-trung-truoc-khi-cuoc-chien-thuong-mai-duoi-thoi-trump-2-0-dien-ra-228910.html