Nhà báo Elena Nikulina.
Chia sẻ về hành trình hơn 30 năm gắn bó với công việc viết về Việt Nam, bà Nikulina cho biết kể từ những năm 1990, báo chí Nga từng chủ yếu tập trung vào mối quan hệ song phương đang ở giai đoạn đỉnh cao giữa Việt Nam và Nga. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, phạm vi quan tâm đã mở rộng đáng kể, bao phủ toàn diện các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa của Việt Nam.
Theo bà Nikulina, Việt Nam hiện là một trong những khu vực có nhiều chuyển động đáng chú ý, từ các cuộc đàm phán thuế đối ứng với Mỹ, chính sách giảm thuế quan, đến nỗ lực cân bằng trong quan hệ quốc tế và hợp tác sâu rộng Việt - Nga trong các lĩnh vực kinh tế, nhân văn và xã hội. Sputnik đặc biệt quan tâm đến các cải cách đang diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam, trong đó có cải cách hành chính toàn quốc và cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Những hoạt động quyết liệt và tích cực của Tổng Bí thư Tô Lâm nhằm đưa Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới là những chủ đề nhận được sự theo dõi sát sao từ báo chí Nga.
Bên cạnh đó, Sputnik thường xuyên thực hiện các cuộc phỏng vấn với chuyên gia Nga về Việt Nam, và ngược lại, đăng tải ý kiến của các học giả Việt Nam về Nga. Theo bà Nikulina, đó chính là nhiệm vụ cốt lõi của báo chí hiện đại - không chỉ đưa tin mà còn phải mang đến những góc nhìn đa chiều, có lập luận rõ ràng, giúp độc giả tự hình thành nhận thức. Bà nhấn mạnh trong mọi hoàn cảnh, báo chí chân chính không được đánh mất những giá trị nền tảng - đó là tính chân thực, khách quan và trung thực.
Với Sputnik, TTXVN là một trong những nguồn tin chính thức và tin cậy. Bà Nikulina khẳng định: “Bạn đọc tin tưởng TTXVN - hãng thông tấn sẽ tròn 80 năm tuổi - vì biết rằng thông tin từ đây luôn được kiểm chứng kỹ lưỡng. Đó là điều không thể đánh mất". Dẫn lại câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh rằng “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”, bà Nikulina khẳng định vai trò đặc biệt của báo chí chính thống trong việc bảo vệ sự thật và gìn giữ lòng tin công chúng.
Bàn về tác động của công nghệ, bà Nikulina cho rằng công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), là công cụ hỗ trợ hữu hiệu, giúp phân tích dữ liệu lớn và nhận diện xu hướng nội dung. Tuy nhiên, theo bà, “công nghệ chỉ là công cụ kỹ thuật. Nhà báo mới là người chịu trách nhiệm về thông tin. Không có hệ thống học máy nào có thể thay thế con người.” Việc ứng dụng công nghệ hiện đại là cần thiết, nhưng người làm báo phải luôn giữ được quyền kiểm soát và đạo đức nghề nghiệp.
Một trong những thách thức hiện nay, theo bà Nikulina, là báo chí chính thống phải cạnh tranh với mạng xã hội và các nền tảng thông tin không kiểm duyệt. Những kênh này có tốc độ lan truyền nhanh, hình thức hấp dẫn nhưng độ tin cậy lại thấp. “Báo chí chính thống không thể đứng ngoài xu thế. Phải đổi mới hình thức, đa dạng hóa nội dung, khai thác các nền tảng kỹ thuật số - nhưng tuyệt đối không được đánh đổi chất lượng đã kiểm chứng”, bà nhấn mạnh.
Tại các tòa soạn lớn như Sputnik, thế hệ nhà báo trẻ hiện nay rất thành thạo công nghệ, biết cách làm mới sản phẩm báo chí, nâng cao tốc độ sản xuất nội dung - điều này là cần thiết để thích nghi với môi trường truyền thông hiện đại. Theo bà Nikulina, báo chí ngày nay không còn giới hạn trong in ấn hay truyền hình mà đã mở rộng sang mạng xã hội, podcast, nền tảng số... Đây là những công cụ quan trọng để tiếp cận bạn đọc, nhất là giới trẻ - đối tượng mà báo chí chính thống cần giữ chân và kết nối bằng nhiều hình thức sáng tạo.
Khi được hỏi có thường xuyên theo dõi báo chí Việt Nam không, bà Nikulina chia sẻ: “Là nhà báo chuyên theo dõi Việt Nam, tôi đọc rất nhiều báo mỗi ngày. TTXVN là nguồn tin chính của tôi. Cách viết ngày càng hiện đại, phản ánh kịp thời, chính xác và có chiều sâu. Trình độ của đội ngũ phóng viên, biên tập viên đã được nâng cao rõ rệt.” Bà cho biết mình thường bắt đầu ngày làm việc bằng việc đọc Sputnik tiếng Việt, sau đó là các bản tin và bài phân tích của TTXVN - như một thói quen nghề nghiệp không thể thiếu.
Bài và ảnh: Tâm Hằng (TTXVN)