Tính toán chiến lược để Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU)

5 giờ trướcBài gốc

Cờ của Liên minh châu Âu (EU) và Ukraine tại trụ sở EU ở Brussels, Bỉ, ngày 24/2/2025. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Tuy vậy, giữa cam kết chính trị mạnh mẽ và các điều kiện thực tế, vẫn tồn tại khoảng cách đáng kể, khiến mốc thời gian trên vừa mang tính hy vọng chiến lược, vừa được coi là phép thử lớn đối với chính EU.

Kịch bản Ukraine bước vào “ngôi nhà chung châu Âu” từ đầu năm 2027 đang nổi lên như một điểm nóng trên truyền thông phương Tây. Tờ Financial Times dẫn các nguồn thạo tin cho hay, Ukraine có thể gia nhập EU vào ngày 1/1/2027, theo một đề xuất hòa bình đang được thảo luận trong khuôn khổ các cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine. Cũng theo Financial Times, đề xuất này đang được các quan chức Mỹ và Ukraine thương thảo, với sự ủng hộ của Brussels.

Ý tưởng về việc Ukraine nhanh chóng gia nhập EU được đưa vào cập nhật của kế hoạch do Mỹ dẫn dắt nhằm chấm dứt xung đột, kèm những “điều kiện về lãnh thổ” vốn là “điểm nghẽn” nan giải nhất trong đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.

Đề xuất liên quan khả năng Ukraine nhượng đất cho Nga đã làm dấy lên làn sóng tranh luận rộng khắp châu Âu những tuần gần đây. Trước bối cảnh đó, Kiev nhấn mạnh chỉ sẵn sàng thảo luận vấn đề lãnh thổ khi Washington đưa ra “bảo đảm an ninh” đủ mạnh.

Theo đuổi mục tiêu gia nhập EU nhiều năm nay, Ukraine đã tiến hành cải cách quan trọng, song vẫn đối mặt thách thức lớn trong việc triệt tiêu nạn tham nhũng, một trong những điều kiện tiên quyết để gia nhập khối. Dù được hậu thuẫn chính trị mạnh mẽ, con đường gia nhập EU của Ukraine trên thực tế vẫn là “chặng đường dài”.

Ukraine vẫn phải đáp ứng hàng loạt yêu cầu khắt khe về cải cách, chống tham nhũng, quản trị kinh tế và năng lực thực thi luật pháp EU. Chưa kể, Ukraine có bước vào “mái nhà chung châu Âu” hay không đòi hỏi sự đồng thuận tuyệt đối của 27 thành viên của khối. Trong khi đó, sự phản đối liên tục từ một số quốc gia, nhất là Hungary, đang trở thành lực cản đáng kể đối với tiến trình này.

Dư luận tiếp tục chia rẽ trước mốc thời gian 2027 vừa được đề xuất cho Kiev. Với không ít ý kiến, việc đặt mục tiêu Ukraine gia nhập EU vào đầu năm 2027 không chỉ là sự ủng hộ mang tính biểu tượng, mà còn là quyết định chiến lược cần thiết đối với an ninh châu Âu. EU không muốn tiếp tục trì hoãn tiến trình mở rộng vì lo ngại những rủi ro cận kề. Việc Ukraine trở thành thành viên

EU được kỳ vọng sẽ củng cố vành đai ổn định ở sườn đông châu Âu, qua đó thu hẹp “vùng xám” chính trị- an ninh mà Brussels đã quan ngại suốt nhiều năm qua. Xử lý “hồ sơ Ukraine” là phép thử không thể né tránh nếu EU thật sự muốn khẳng định vị thế. Kết nạp Ukraine đúng thời điểm cũng khẳng định châu Âu đủ năng lực định hình tương lai an ninh lục địa. “Mốc 2027” vì thế không chỉ là mục tiêu cho Ukraine, mà còn là bài kiểm tra bản lĩnh chiến lược của EU.

Dù thể hiện quyết tâm chính trị rõ rệt, mục tiêu đưa Ukraine gia nhập EU ngay từ đầu năm 2027 vẫn làm dấy lên không ít hoài nghi, khi nhiều ý kiến cho rằng kỳ vọng này có thể vượt quá năng lực triển khai và bối cảnh thực tế hiện nay. Với Ukraine, hoàn tất bộ tiêu chuẩn gia nhập EU từ giờ đến đầu năm 2027, trong khi xung đột vẫn tiếp diễn, là thách thức vô cùng lớn.

Về phía EU, khi bản thân Liên minh còn đối mặt không ít khó khăn nội khối, việc kết nạp một quốc gia lớn có nhu cầu tái thiết khổng lồ như Ukraine sẽ đặt áp lực lên ngân sách, cũng như buộc Liên minh điều chỉnh chính sách sâu rộng. Quan trọng hơn, thúc đẩy Ukraine gia nhập EU trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraine chưa được giải quyết tận gốc rễ cũng tiềm ẩn rủi ro địa chính trị. Dù gia nhập EU không đồng nghĩa gia nhập NATO, song việc kết nạp một quốc gia đang hoặc vừa trải qua xung đột vũ trang sẽ tạo tiền lệ chưa từng có, buộc Liên minh Cờ xanh phải cân nhắc hết sức thận trọng.

Động lực ủng hộ Ukraine gia nhập EU chưa bao giờ mạnh như hiện nay. Việc đẩy nhanh tiến trình hội nhập là thông điệp địa chính trị rõ ràng cho thấy, EU sẵn sàng gắn tương lai của Kiev với cấu trúc chiến lược của châu Âu. Một số lãnh đạo EU xem mốc năm 2027 là mục tiêu khả thi nhằm duy trì động lực cải cách và củng cố niềm tin chiến lược của Ukraine.

Tuy nhiên, khả năng hiện thực hóa kịch bản này phụ thuộc vào các yếu tố then chốt: Diễn biến của xung đột, tốc độ và chiều sâu cải cách tại Ukraine, cùng mức độ sẵn sàng về thể chế của chính EU. Cách EU xử lý “hồ sơ Ukraine” được coi là thước đo quan trọng cho vai trò địa chính trị và năng lực chiến lược của khối trong trật tự châu Âu đang được tái định hình.

THANH THẾ

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/tinh-toan-chien-luoc-de-ukraine-gia-nhap-lien-minh-chau-au-eu-post930269.html