Tính toán giá điện gió ngoài khơi cần xét đến sức chịu của người dân

5 giờ trướcBài gốc

Bộ Công thương đang lấy ý kiến về khung giá điện gió ngoài khơi. Mức trần giá điện (không bao gồm thuế VAT) đề xuất của khung giá phát điện loại hình nhà máy điện gió ngoài khơi khu vực Bắc bộ là 3.975,1 đồng/kWh; với khu vực Nam Trung Bộ là 3.078,9 đồng/kWh và khu vực Nam bộ là 3.868,5 đồng/kWh.

Hiện Việt Nam chưa có kinh nghiệm phát triển loại hình nguồn điện này, song vẫn đặt tham vọng trong 5 năm tới sẽ đạt được công suất khoảng 6.000MW, nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Vậy, giá điện nào hợp lý? Việt Nam cần làm gì để đạt mục tiêu trên?

Ông Stuart Livesey, đại diện Copenhagen Infrastructure Partners.

Khung giá điện: cần xem xét tác động đến người dân

Trao đổi với Báo Xây dựng, ông Stuart Livesey, đại diện Copenhagen Infrastructure Partners (CIP – Đan Mạch) - là một trong những doanh nghiệp có kinh nghiệm phát triển năng lượng tái tạo cho rằng, việc xây dựng khung giá điện gió ngoài khơi theo từng khu vực là cần thiết do tốc độ gió ngoài khơi có sự chênh lệch đáng kể giữa các khu vực biển của Việt Nam.

Cụ thể, tốc độ gió trung bình ngoài khơi khu vực Bắc Bộ thấp nhất, tiếp đến là Nam Bộ, trong khi Nam Trung Bộ có tốc độ gió cao nhất.

Việc đề xuất mức trần giá điện khu vực được đánh giá là bước tiến quan trọng trong việc nhận diện sự khác biệt địa lý về nguồn tài nguyên gió.

Tuy nhiên, các mức giá này hiện vẫn chưa tương thích với các tiêu chuẩn quốc tế, có thể ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của các dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam.

Mức giá này cũng có thể làm giảm sức hút đối với các nhà đầu tư khi tham gia đấu thầu trong tương lai.

Ông Stuart Livesey giải thích: Các ví dụ tham chiếu được Bộ Công thương sử dụng trong quá trình tính toán biểu giá điện chủ yếu đến từ châu Âu, đặc biệt là Đan Mạch. Đây là thị trường có mức độ phát triển cao và điều kiện của chuỗi cung ứng cũng như rủi ro về môi trường hoàn toàn khác với bối cảnh của Việt Nam, một quốc gia thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang trong giai đoạn đầu phát triển ngành điện gió ngoài khơi.

Do đó, đại diện CIP đề xuất, nên xem xét các ví dụ gần gũi và phù hợp hơn, chẳng hạn như thị trường Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc hoặc Nhật Bản.

Việt Nam đặt mục tiêu trong 5 năm tới sẽ đạt được công suất nguồn điện gió ngoài khơi khoảng 6.000MW.

TS Nguyễn Huy Hoạch, chuyên gia, thành viên Hội đồng khoa học Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cũng cho rằng, hai nguyên tắc cần thiết để xây dựng khung giá điện hợp lý. Đó là, có thể học hỏi kinh nghiệm thực tế giá điện của các nước đã phát triển, ví dụ như Trung Quốc, bởi đây là nước tương đồng với Việt Nam. Hai là, tính toán dựa vào giá điện bình quân hiện hành để xem xét sự tác động của khung giá đó đến người dân ra sao?

Cũng theo ông Nguyễn Anh Tuấn, chuyên gia năng lượng, giá điện là mấu chốt chính để thu hút tư nhân đầu tư vào ngành điện. Vì vậy, việc đưa ra khung giá điện hợp lý là vấn đề cần tính toán kỹ lưỡng để cân đối hài hòa lợi ích giữa nhà nước và nhà đầu tư.

Theo quy định hiện hành "khi giá bán lẻ điện bình quân giảm từ 1% trở lên so với giá bán lẻ điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh giảm tương ứng"; và "khi giá bán lẻ điện bình quân tăng từ 2% trở lên so với giá bán lẻ điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh tăng"…

Một quy định khác về khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân nêu rõ: giá bình quân tối thiểu là 1.826,22 đồng/kWh, giá bình quân tối đa là 2.444,09 đồng/kWh.

Ông Tuấn cho rằng, nếu hai nguyên tắc trên được thực hiện nghiêm túc sẽ là yếu tố quan trọng để huy động nguồn vốn đầu tư.

CIP đề xuất, nên xem xét tham chiếu giá điện từ các nước châu Á phù hợp với Việt Nam.

Cần tăng trách nhiệm và giảm thiểu các nguy cơ "xin cho", "bôi trơn"

Với số lượng rất lớn các dự án năng lượng tái tạo (NLTT ) nói chung và nguồn điện gió ngoài khơi nói riêng, trong khi thời gian chỉ có 5 năm để đưa vào vận hành theo quy hoạch, theo ông Nguyễn Anh Tuấn: các bộ, ngành liên quan, cũng như các địa phương cần phải nhận diện rõ các thách thức, bắt tay ngay vào chuẩn bị lực lượng quản lý - giám sát dự án.

Đặc biệt, tăng tính trách nhiệm và giảm thiểu các nguy cơ "xin cho", "bôi trơn" và tránh xảy ra các hệ lụy như nhiều dự án NLTT sai phạm mấy năm qua.

EVN cũng cần bố trí đủ nguồn lực để rà soát và thương thảo hợp đồng mua bán điện với rất nhiều chủ đầu tư NLTT để rút ngắn thời gian thủ tục.

Với kinh nghiệm đã triển khai nhiều dự án điện gió ngoài khơi trên thế giới, ông Stuart Livesey, đại diện CIP nhấn mạnh, để đảm bảo tiến độ phát triển điện gió ngoài khơi theo lộ trình thực hiện Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh, Việt Nam cần có sự chuẩn bị toàn diện trên nhiều mặt.

Trước hết, việc xây dựng một khung pháp lý rõ ràng, nhất quán là yêu cầu cấp thiết, nhằm tạo sự ổn định lâu dài cho các nhà đầu tư và các đơn vị phát triển dự án, giảm thiểu rủi ro và hỗ trợ ra quyết định.

Thứ hai, Việt Nam cần đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng truyền tải, các cảng biển và năng lực của chuỗi cung ứng để hỗ trợ được các dự án điện gió ngoài khơi với quy mô lớn.

Một yếu tố quan trọng khác là khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp trong nước thông qua đào tạo nhân lực và cơ chế ưu đãi cho sản xuất nội địa sẽ góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững.

Cuối cùng, việc tiếp cận nguồn tài chính với chi phí hợp lý thông qua hợp tác quốc tế và cơ chế đấu thầu minh bạch cũng đóng vai trò then chốt.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho hay, mức giá đề xuất được EVN dựa theo tính toán suất đầu tư để làm điện gió ở các khu vực là 93,565 triệu đồng cho 1kW (với tỷ giá ngoại tệ là 25.450 VND đổi 1 USD), tương đương 93 tỷ đồng cho 1MW.

Tuy nhiên, hệ số công suất các khu vực có sự khác nhau như tại Bắc bộ là 38,4%; tại Nam Trung bộ là 49,6% và Nam bộ là 39,5%.

EVN cũng cho biết, hiện nay chưa có các báo cáo nghiên cứu khả thi được thực hiện cho các dự án điện gió ngoài khơi ở Việt Nam. Các kết quả tính toán sơ bộ bộ thông số đầu điện gió ngoài khơi do Viện Năng lượng thực hiện được cập nhật suất đầu tư nhà máy điện gió ngoài khơi theo tài liệu Cẩm nang công nghệ Việt Nam và Đan Mạch.

Hồng Hạnh

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/tinh-toan-gia-dien-gio-ngoai-khoi-can-xet-den-suc-chiu-cua-nguoi-dan-192250617171610509.htm