Tình yêu quê hương, đất nước qua giai điệu 'Nhớ ơn Hồ Chí Minh'

3 giờ trướcBài gốc

Nhạc sĩ Tô Vũ sinh năm 1923 ở Phủ Lạng Thương (Bắc Giang) nhưng sớm theo cha mẹ về cư trú ở Hải Phòng. Tên thật của ông là Hoàng Phú, ông là em trai nhạc sĩ Hoàng Quý – tác giả bài hát "Cô láng giềng". Sinh trưởng trong một gia đình trí thức, sẵn thông minh, chịu khó, Tô Vũ đậu tú tài triết học và sử dụng được nhiều ngoại ngữ như: tiếng La-tinh, Anh, Pháp, Hoa và tiếng Nga. Năm 1938, Tô Vũ gia nhập nhóm Đồng Vọng – nhóm nhạc tập hợp những thanh niên yêu âm nhạc ở Hải Phòng do nhạc sĩ Hoàng Quý phụ trách. Năm 1947, người yêu nhạc đã biết đến nhạc sĩ Tô Vũ qua ca khúc "Em đến thăm anh một chiều mưa" và "Tạ từ".

Nhạc sĩ Tô Vũ và ca sĩ Ánh Tuyết - Ảnh: ATB

"Em đến thăm anh một chiều đông/ Em đến thăm anh một chiều mưa/ Mưa dầm dề, đường trơn ướt tiêu điều/ Em đến thăm anh, người em gái…" Có lần ông kể: "Các cô chỉ là em kết nghĩa, không phải là em ruột, cũng chưa phải là đã có chuyện yêu đương gì. Nhưng tôi đã rất rung động và thực lòng thấy tâm hồn mình xao xuyến".

Còn với bài "Tạ từ": "Rồi đây khi mùa dứt chiến chinh/ Gió dâng khúc nhạc thanh bình/ Ta đi tìm thơ muôn phương hót bên núi rừng thâm u và lướt trên muôn trùng sóng/ Lời anh thầm ước khi nào dưới trăng giữa mùa hoa đào…" – bài hát đã được một ca sĩ hát lần đầu tiên ở nhà thờ Phát Diệm.

Năm 1948, nhạc sĩ Tô Vũ là đại biểu duy nhất được đi dự Đại hội Văn nghệ toàn quốc lần thứ nhất của khu 3.

Sau hòa bình lập lại, Tô Vũ là Hiệu trưởng Trường Sư phạm Nhạc họa Trung ương và Phó Viện trưởng Viện Âm nhạc Việt Nam – cơ sở 2 ở thành phố Hồ Chí Minh. Thời kỳ này, ông cũng sáng tác những tác phẩm như: "Cấy chiêm", "Tiếng hát thanh xuân", "Hoàng hôn trên xóm nhỏ"… Năm 1956, nhạc sĩ Tô Vũ là một trong những thầy dạy sáng tác đầu tiên ở Trường Âm nhạc Việt Nam – nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Nhiều nhạc sĩ đã là những học trò đầu tiên của ông như: Hoàng Việt, Ngô Huỳnh, Huy Thục…

Những năm tiếp theo, hòa mình vào cuộc kháng chiến của dân tộc, Tô Vũ viết "Nhớ ơn Hồ Chí Minh" và "Như hoa hướng dương", cả hai bài đều có giai điệu trữ tình và ca từ mộc mạc. "Nhớ ơn Hồ Chí Minh" là một trong những bài hát ra đời ca ngợi Bác Hồ: "Hồ Chí Minh suốt đời vì nhân dân đấu tranh/ Người xót xa đời đau thương dân nghèo không áo cơm/ Cờ đỏ sao vàng cách mạng tháng Tám thắng lợi/ Bàn tay Người lái con thuyền kháng chiến…"; bài "Như hoa hướng dương" là một bài hát ca ngợi Đảng được người nghe yêu thích: "Như hoa hướng dương hướng về mặt trời/ Chúng ta nhờ công ơn Đảng/ Đời đời là đi theo Đảng…".

Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu

Năm 2001, ca nhạc theo yêu cầu đã chọn ca khúc "Nhớ ơn Hồ Chí Minh" (của nhạc sĩ Tô Vũ) để thính giả viết cảm nhận trong chuyên mục "Bạn yêu nhạc bình nhạc". Thính giả Vũ Duy Thao ở thị trấn Vôi – Lạng Giang – Bắc Giang viết: "Những bài hát ca ngợi Hồ Chí Minh là những bài gợi lại trong lòng chúng ta tình cảm xúc động, biết ơn sâu sắc nhất, ca khúc ‘Nhớ ơn Hồ Chí Minh’ của nhạc sĩ Tô Vũ nằm trong hàng ngàn bài hát ca ngợi Bác Hồ mà mỗi khi nghe ta như thấy hình ảnh vĩ đại của Bác đang dẫn lối chỉ đường: Bảo vệ và xây dựng Tổ quốc ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn…

Phẩm chất cao đẹp của Bác càng sáng ngời khi nỗi đau mất nước luôn ám ảnh trong ký ức tuổi thơ của Bác, để rồi mùa thu năm 1911 từ bến cảng Nhà Rồng Bác đã bôn ba khắp bốn biển, năm châu đi tìm đường cứu nước, giành lại nền độc lập tự do cho Tổ quốc: Hồ Chí Minh suốt đời vì nhân dân đấu tranh/ Người xót xa đời đau thương dân nghèo không áo cơm/ Cờ đỏ sao vàng cách mạng tháng Tám thắng lợi/ Bàn tay Người lái con thuyền kháng chiến…

Bác không chỉ là một lãnh tụ cách mạng Việt Nam mà còn là một trong những người lãnh đạo đầu tiên của phong trào cộng sản quốc tế. Hoài bão lớn mà suốt đời Bác theo đuổi là: Tổ quốc ta được độc lập, tự do; đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành: Hồ Chí Minh – Người nêu gương trọn đời hy sinh/ Cho nhân dân, cho thế giới hòa bình. Tình yêu của Bác với Tổ quốc, nhân dân ta cũng như lòng kính trọng, biết ơn của chúng ta với Bác thật giản dị nhưng sao thật thiết tha, xúc động như nhà thơ Tố Hữu đã viết: Bác sống như trời đất của ta/ Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa/ Tự do cho mỗi đời nô lệ/ Sữa để em thơ, lụa tặng già!..".

"Nhớ ơn Hồ Chí Minh" - ca sĩ Xuân Hảo

Bạn Vũ Duy Thao viết tiếp: "Hôm nay, trên quê hương tươi đẹp của mình, qua làn sóng điện Đài TNVN, một lần nữa tôi lại được nghe trọn vẹn bài hát ‘Nhớ ơn Hồ Chí Minh’, tôi tự nhủ lòng mình: Trong lẽ sống bình dị, Bác càng vĩ đại, giống như nguồn ánh sáng trong lành soi đường cho chúng ta đi…"

Vâng, không biết từ bao giờ hình ảnh Bác đã in đậm trong tâm trí những người con đất Việt, thành hình tượng tuyệt vời trong những ca khúc ngọt ngào. Bằng trái tim yêu thương của mình, nhạc sĩ Tô Vũ đã viết lên ca khúc "Nhớ ơn Hồ Chí Minh": "Hồ Chí Minh suốt đời vì nhân dân đấu tranh/ Người xót xa đời đau thương dân nghèo không áo cơm…" Người chính là sự kết tinh vẻ đẹp suốt bốn ngàn năm lịch sử, Người đã đi vào lịch sử của dân tộc ta với vẻ đẹp diệu kỳ. Hơn lúc nào hết, hình ảnh Bác muôn vàn kính yêu luôn là hình ảnh tập trung nhất của bản sắc Việt Nam. Dù Bác đã vĩnh biệt chúng ta nhưng trong tiềm thức mỗi người, Bác còn sống mãi. Cảm ơn nhạc sĩ Tô Vũ đã cho chúng ta rõ hơn vẻ đẹp vĩ đại của Bác.

Ánh Quyên/VOV Cựu BTV chương trình Ca nhạc theo yêu cầu thính giả

Nguồn VOV : https://vov.vn/van-hoa/am-nhac/tinh-yeu-que-huong-dat-nuoc-qua-giai-dieu-nho-on-ho-chi-minh-post1222780.vov