Tòa án Tối cao Mỹ tại Washington. Ảnh AP
Quyết định này cho phép vụ kiện của thành phố Honolulu chống lại các công ty dầu khí tiếp tục được tiến hành, AP đưa tin. Ben Sullivan, Trưởng Văn phòng Biến đổi khí hậu và tình huống khẩn cấp của thành phố, nhận định đây là một quyết định quan trọng nhằm bảo vệ "người nộp thuế và cộng đồng khỏi những chi phí và hậu quả to lớn của cuộc khủng hoảng khí hậu gây ra bởi hành vi sai trái của các bị cáo".
Ngành công nghiệp dầu khí đã phải đối mặt với hàng loạt vụ kiện cáo buộc họ đã đánh lừa công chúng về cách nhiên liệu hóa thạch góp phần vào biến đổi khí hậu. Chính quyền tại các bang như California, Colorado và New Jersey đang tìm kiếm hàng tỷ USD bồi thường cho các thiệt hại từ cháy rừng, nước biển dâng và các cơn bão nghiêm trọng. Các vụ kiện này diễn ra trong bối cảnh một làn sóng hành động pháp lý ở Mỹ và trên toàn thế giới nhằm thúc đẩy biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu thông qua hệ thống tòa án.
Các công ty dầu khí đã kháng cáo lên Tòa án Tối cao sau khi tòa án tối cao của Hawaii. Những công ty này bao gồm Sunoco, Shell, Chevron, Exxon Mobil và BP, nhiều trong số đó có trụ sở tại Texas.
Các công ty lập luận rằng khí thải là một vấn đề quốc gia và nên được tranh luận tại tòa án liên bang, nơi họ đã thành công trong việc bác bỏ các vụ kiện trước đó.
“Vụ kiện này có ảnh hưởng lớn, không thể đánh giá thấp”, các luật sư ghi trong tài liệu tòa án. Các vụ kiện này “gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến một trong những ngành công nghiệp quan trọng nhất của quốc gia”.
Viện Doanh nghiệp Mỹ, một tổ chức nghiên cứu bảo thủ, cho rằng việc từ chối nghe vụ kiện của Honolulu hiện tại có thể khiến các công ty đối mặt với nhiều vụ kiện hơn từ các nhà hoạt động muốn "trở thành nhà quản lý năng lượng của quốc gia".
“Tôi hy vọng rằng Tòa án sẽ xem xét vấn đề này một ngày nào đó, vì trách nhiệm hiến pháp và lợi ích công cộng”, Adam White, thành viên cao cấp của Viện, cho biết.
Chính quyền Đảng Dân chủ của Tổng thống Biden đã có ý kiến theo yêu cầu của các thẩm phán, thúc giục tòa từ chối yêu cầu của bên bị, cho rằng công bằng khi để vụ kiện được tiếp tục tại tòa án bang ở giai đoạn này — mặc dù chính quyền cũng thừa nhận rằng các công ty có thể cuối cùng giành chiến thắng.
Chính quyền Đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump sắp tới dự kiến sẽ có quan điểm rất khác biệt về luật môi trường và khai thác năng lượng.
Honolulu lập luận rằng họ đã đưa ra một vụ kiện mạnh mẽ dựa trên luật bang về quảng cáo sai sự thật và vụ kiện nên được giải quyết tại đây. “Các hành vi thương mại lừa dối thuộc về quyền lợi cốt lõi và quyền lực lịch sử của các bang”, các luật sư cho biết.
Trong khi đó, theo CNN, các quy định về môi trường không phải lúc nào cũng đạt kết quả tốt trước Tòa án Tối cao với đa số bảo thủ. Vào năm 2022, các thẩm phán đã hạn chế quyền của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) trong việc quản lý lượng khí thải CO2 từ các nhà máy điện. Vào tháng 6, tòa án đã chặn quy định “good neighbor” của EPA nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí.
Thẩm phán Samuel Alito đã rút khỏi việc xem xét kháng cáo. Ông không nêu lý do cụ thể, nhưng theo báo cáo tài chính gần đây nhất, ông sở hữu cổ phiếu trong các công ty bị ảnh hưởng bởi các vụ kiện này.
Nh.Thạch
AFP