Tòa án Trọng tài Moscow đã chấp thuận thụ lý vụ kiện trị giá 230 tỉ USD do Ngân hàng Trung ương Nga khởi xướng nhằm vào trung tâm lưu ký Euroclear (Bỉ) liên quan các tài sản Nga bị phong tỏa, đài RT đưa tin.
Tuần trước, Ngân hàng Trung ương Nga đã tiến hành các thủ tục tố tụng chống lại trung tâm lưu ký này - nơi đang nắm giữ phần lớn tài sản bị đóng băng của Nga - sau khi Liên minh châu Âu (EU) có động thái tiếp tục phong tỏa tạm thời số tiền này bằng các quyền hạn khẩn cấp.
Moscow đã lên án lệnh phong tỏa này là bất hợp pháp và gọi bất kỳ hành vi nào sử dụng quỹ là hành động "trộm cắp".
Ngân hàng Trung ương Nga. Ảnh: CBR
Hồ sơ của Tòa án Trọng tài Moscow cho thấy vụ kiện đã được nộp vào ngày 12-12 vừa qua. Theo nhật báo kinh doanh RBK, giá trị khiếu nại vượt quá 18.000 tỉ rup Nga (tương đương 230 tỉ USD). Ngân hàng Trung ương Nga được cho là có kế hoạch yêu cầu một phiên xử kín.
Mọi phán quyết, nếu có, chỉ có hiệu lực trong phạm vi thẩm quyền của từng khu vực pháp lý; các thủ tục tại Nga sẽ tách biệt với những tranh chấp tiềm tàng tại Liên minh châu Âu (EU) hoặc tòa án các nước thứ ba, và việc thi hành phán quyết sẽ phụ thuộc vào nơi đặt tài sản cũng như các bên liên quan.
Một phán quyết bất lợi cho Euroclear mang theo rủi ro tổn hại nghiêm trọng về uy tín. Trung tâm lưu ký này cảnh báo điều đó có thể dẫn đến phá sản nếu các quốc gia khác đồng loạt rút vốn.
Về phía Euroclear, đơn vị này khẳng định họ tuân thủ các lệnh trừng phạt của EU và hành động phù hợp với các yêu cầu pháp lý bắt buộc tại các khu vực pháp lý nơi họ hoạt động.
Trước đó, EU đã tạm thời phong tỏa tài sản của Nga bằng cách viện dẫn Điều 122 - một điều khoản hiệp ước khẩn cấp cho phép thông qua bằng nguyên tắc "đa số đủ điều kiện" (qualified majority) thay vì sự nhất trí tuyệt đối. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã đề xuất sử dụng nguồn quỹ này để bảo lãnh cho một khoản vay cho Ukraine.
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý lập luận rằng điều khoản này chưa bao giờ nhằm mục đích tài trợ cho chiến tranh hay tịch thu tài sản nước ngoài, mà chỉ dành cho các trường hợp khẩn cấp về kinh tế trong nội bộ khối.
Giáo sư luật Cristina Vanberghen nhận định: "Về mặt định nghĩa, việc đóng băng tài sản quốc gia của một nước thứ ba là một biện pháp hạn chế chịu sự điều chỉnh của Điều 215, vốn đòi hỏi sự nhất trí tuyệt đối". Bà gọi đây là "một sai lầm về pháp lý và chính trị".
Các định chế tài chính quốc tế, bao gồm Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cũng đã đưa ra cảnh báo rằng việc sử dụng các tài sản quốc gia bị phong tỏa có thể làm suy giảm niềm tin vào đồng euro.
DƯƠNG KHANG