Ngày 5-12, sau khi nghị án kéo dài, HĐXX của TAND Khu vực 2 – Đồng Nai đã tuyên phạt mức án tù đối với 7 bị cáo là cựu cán bộ ở Đồng Nai về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo đó, HĐXX tuyên phạt các bị cáo: Nguyễn Văn Bế (cựu cán bộ địa chính xây dựng xã Bình Sơn) 4 năm tù, Trần Quốc Tuấn (cựu Chủ tịch UBND xã Bình Sơn) 3 năm 7 tháng 14 ngày tù (bằng thời hạn tạm giam), Nguyễn Quang Thảo (cựu cán bộ Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh Long Thành) 3 năm tù, Bùi Văn Hồng (cựu cán bộ đo đạc) 2 năm 6 tháng tù.
Bị cáo Trần Quốc Đạt (cựu Phó giám đốc Văn phòng ĐKĐĐ chi nhánh Long Thành) 2 năm 6 tháng tù, Dương Thị Duyên (cựu chuyên viên Phòng TN&MT huyện Long Thành cũ) 2 năm tù và Nguyễn Hoàng Nghĩa (cựu Trưởng phòng TN&MT huyện Long Thành cũ) 1 năm 6 tháng tù.
Các bị cáo tại phiên tòa xét xử sơ thẩm lần 2. Ảnh: VŨ HỘI.
Theo cáo trạng, 2,5 ha đất cấp sổ cho bà Lê Thị Tho và bà Nguyễn Thị Loan (ngụ huyện Long Thành cũ) nằm trong khu đất 34,8 ha do UBND xã Bình Sơn đã giao cho Trường Trung học Lâm nghiệp số 2 để trồng rừng vào năm 1990.
Đến năm 2004, UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi một phần diện tích để thực hiện các dự án tại Cụm KCN Bình Sơn, phần còn lại 2,5 ha quy hoạch là đất giao thông và đất cây xanh nhưng không giao cho cơ quan chức năng nào quản lý. Phần đất bà Tho và bà Loan thấy bỏ hoang nên canh tác trồng cây mì nhiều năm.
Đến năm 2017, bà Tho và bà Loan kê khai xin được cấp sổ. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, các bị cáo đã tham mưu UBND huyện Long Thành ký cấp giấy chứng nhận lần đầu cho bà Tho và bà Loan. Sau khi được cấp giấy chứng nhận, giữa năm 2017, bà Tho và bà Loan đã sang nhượng hai thửa đất này với số tiền hơn 10 tỉ đồng.
Hành vi sai phạm trên của các bị cáo đã làm cho Nhà nước bị mất quyền quản lý, sử dụng đối với 2 thửa đất có tổng giá trị hơn 18 tỉ đồng. Đến nay hậu quả của vụ án đã được khắc phục.
Tại phiên tòa, các bị cáo vẫn giữ quan điểm như những lần xét xử trước rằng nhiều tình tiết trong hồ sơ vụ án chưa rõ. Các bị cáo khẳng định, trong hồ sơ đến nay vẫn chưa có văn bản pháp lý nào khẳng định hai thửa đất trên là đất công.
“Kết quả giám định tư pháp là chứng cứ quan trọng để buộc tội nhưng lại không khách quan, không đầy đủ bởi chỉ căn cứ vào sổ mục kê 1999 rồi đưa ra kết luận đó là đất công. Các sổ mục kê 2007 và 2011 thể hiện không phải đất công, đất được xác định là đất hộ gia đình, không phải đất công. Theo luật Đất đai 2013 thì việc cấp sổ cho người dân là đúng quy định pháp luật”, các bị cáo nêu ý kiến tại tòa.
Đến năm 2014 trên các dữ liệu của Sở TN&MT và cơ quan chức năng thì hai thửa đất này thuộc loại đất nông nghiệp rồi sau đó được điều chỉnh đất ở. Khi Đoàn thanh tra tỉnh về kiểm tra đất công trên địa bàn thì hai thửa đất đã cấp cho dân không có trong danh sách là đất công. Trong 34 thửa đất công do UBND xã Bình Sơn quản lý đều không có hai thửa đất này.
Tại phiên tòa, các bị cáo cho rằng bản thân đã thực hiện theo thủ tục văn bản hành chính được giao, quá trình kiểm tra rà soát hồ sơ thấy hồ sơ đầy đủ, không phát hiện sai phạm. Các bị cáo đều khẳng định “không hề được hưởng lợi gì, chỉ làm đúng theo nhiệm vụ, đúng bổn phận và trách nhiệm của mình trước công việc được giao”.
Bị cáo Nghĩa cho rằng Phòng TN&MT không được giao quản lý sổ mục kê, không được cung cấp bất kỳ giấy tờ pháp lý nào liên quan cho rằng đó là đất công. Sổ mục kê cũng không có giá trị để làm căn cứ pháp lý truy tố bị cáo...
Trước đó, vào tháng 6-2023, TAND huyện Long Thành (cũ) đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và tuyên phạt các bị cáo: Nguyễn Văn Bế 4 năm tù; Trần Quốc Tuấn 3 năm 6 tháng tù; Nguyễn Quang Thảo 3 năm tù; Lê Quốc Đạt và Bùi Văn Hồng cùng 30 tháng tù; Dương Thị Duyên 2 năm tù cho hưởng án treo và Nguyễn Hoàng Nghĩa 2 năm cải tạo không giam giữ.
Tuy nhiên, sau đó các bị cáo kháng cáo bản án sơ thẩm. Đến tháng 11-2023, TAND tỉnh mở phiên tòa xét xử phúc thẩm và nhận thấy có nhiều tình tiết quan trọng trong vụ án mà cấp sơ thẩm chưa làm rõ. Vì vậy HĐXX ra quyết định tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Vũ Hội