Ngọn lửa nhấn chìm giàn giáo tre trên nhiều tòa nhà tại khu nhà ở Wang Fuk Court, ở Tai Po, Hồng Kông vào ngày 26/11/2025. Nguồn: CNN.
Nguyên nhân gây ra ngọn lửa
Ngày 27/11, cảnh sát địa phương cho biết, vụ cháy có thể do sự “cẩu thả” của một công ty xây dựng khi sử dụng vật liệu không an toàn. Theo đó, các tòa nhà được che phủ bằng lưới bảo vệ và nhựa có thể không đáp ứng các tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy. Họ phát hiện một số cửa sổ tại một trong những tòa nhà được bịt kín bằng vật liệu xốp, do một công ty xây dựng đang thực hiện công việc bảo trì lắp đặt.
"Chúng tôi có lý do để tin rằng các bên liên quan của công ty đã cẩu thả, dẫn đến tai nạn này và khiến đám cháy lan rộng không kiểm soát, gây ra thương vong lớn", bà Eileen Chung, Giám đốc Cấp cao của Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông, cho biết.
Vụ cháy đã làm nổi bật việc sử dụng giàn giáo và lưới tre dễ cháy một cách nguy hiểm tại Hồng Kông, một truyền thống có từ nhiều thế kỷ trước ở Trung Quốc đại lục.
Tre - loại vật liệu rẻ, dồi dào, linh hoạt và thường được buộc bằng dây nylon - từ lâu đã là vật liệu được lựa chọn làm giàn giáo cho nhiều tòa nhà chọc trời và các công trình khác tại thuộc địa cũ của Anh.
Các lưới tre cũng thường được sử dụng cùng với lưới xây dựng xanh để ngăn mảnh vỡ gây thương tích cho người qua đường. Điều này đã được chứng minh tại các tòa nhà chung cư tại khu nhà ở Vương Phúc.
Các nhà xây dựng Trung Quốc đã sử dụng tre từ thời cổ đại và vật liệu này theo truyền thống được coi là biểu tượng của sự duyên dáng và đức hạnh. Theo một số tài liệu, tre đã được sử dụng làm giàn giáo và dụng cụ trong quá trình xây dựng Vạn Lý Trường Thành.
Hiện nay, tre đã phần lớn bị loại bỏ ở Trung Quốc và được thay thế bằng giàn giáo và kẹp kim loại chắc chắn hơn. Tuy nhiên, theo số liệu chính thức, Hồng Kông vẫn có khoảng 2.500 thợ làm giàn giáo tre đã được đăng ký hành nghề.
Nguyên nhân vụ cháy vẫn chưa rõ ràng, nhưng ngọn lửa lan nhanh qua lưới xanh và khiến các thanh tre đổ sập xuống đất.
Hình ảnh chụp sau vụ cháy cho thấy tàn tích của lưới xanh bị cháy phủ lên giàn giáo tre bao quanh các tòa tháp. Các tấm xốp nhựa trắng cũng được nhìn thấy đang chặn hầu hết các cửa sổ.
Bà Eileen Chung, Giám đốc Cấp cao của Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông, cho biết các sĩ quan điều tra một tòa nhà không bị ảnh hưởng tại hiện trường đã phát hiện ra rằng các cửa sổ ở sảnh thang máy trên mỗi tầng đều được bịt kín bằng vật liệu xốp. Cảnh sát không loại trừ khả năng vật liệu này góp phần khiến đám cháy lan nhanh.
Mặc dù các cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành, nhưng hình ảnh cho thấy một số tấm xốp trắng trên cửa sổ đã bắt lửa hoặc tan chảy trong đám cháy..
Chống chọi với đám cháy cả ngày lẫn đêm
Cho đến ngày 27/11, chính quyền Hồng Kông cho biết, họ đã kiểm soát được 4 tòa nhà, và các hoạt động chữa cháy vẫn tiếp tục ở 3 tòa nhà sau hơn 15 giờ. Video từ hiện trường cho thấy ngọn lửa vẫn bùng lên từ ít nhất hai trong số các tòa tháp 32 tầng và khói dày đặc bốc lên từ một số tòa.
Theo phân tích dữ liệu của chính phủ của Midland Realty, hơn 1/3 cư dân tại Tòa nhà Vương Phúc là người trên 65 tuổi và có thể gặp khó khăn hơn những người khác khi di chuyển lên các tầng trên.
Lực lượng cứu hộ vẫn đang vật lộn để tiếp cận các tầng trên cùng của ít nhất hai tòa nhà một ngày sau khi đám cháy bắt đầu do khói và nhiệt độ cao bên trong. Phó Giám đốc Sở Cứu hỏa Derek Armstrong Chan cho biết, những nguy hiểm và khó khăn tăng lên sau khi trời tối.
Vụ cháy gợi lại ký ức về vụ hỏa hoạn Tháp Grenfell khiến 72 người thiệt mạng ở London năm 2017. Vụ cháy đó được cho là do các công ty lắp đặt vật liệu ốp dễ cháy bên ngoài, cũng như do lỗi của chính quyền và ngành xây dựng.
"Chúng tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới tất cả những người bị ảnh hưởng bởi vụ hỏa hoạn kinh hoàng ở Hồng Kông. Gửi đến gia đình, bạn bè và cộng đồng, chúng tôi luôn sát cánh cùng các bạn. Các bạn không hề đơn độc", nhóm những người sống sót sau vụ cháy Grenfell United chia sẻ trên mạng xã hội.
Đây hiện là vụ hỏa hoạn chết người nhất ở Hồng Kông kể từ năm 1948, khi 176 người thiệt mạng trong một vụ cháy nhà kho.
Tòa nhà Vương Phúc là một trong nhiều khu phức hợp cao tầng tại Hồng Kông, một trong những khu vực đông dân cư nhất thế giới. Khoảng 300.000 người sống ở quận ngoại ô Đại Bộ, gần biên giới với Trung Quốc đại lục.
Hà Anh