Chủ tịch Fed Jerome Powell lên tiếng cảnh báo việc cắt giảm lãi suất vào tháng 12 là "không chắc chắn". Ảnh: Reuters.
Những phát biểu gần đây từ các thành viên Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cho thấy họ thật sự lo ngại về việc liệu có nên tiếp tục nới lỏng chính sách lãi suất lần thứ 3 tại cuộc họp ngày 9-10/12 sắp tới, theo CNBC.
Phe "diều hâu" cứng rắn
Krishna Guha, Trưởng bộ phận chính sách toàn cầu và chiến lược ngân hàng trung ương tại Evercore ISI, nhận định những diễn biến này làm suy yếu niềm tin của giới đầu tư rằng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong tháng 12.
Tuy nhiên, việc trì hoãn đợt cắt giảm sang tháng 1 năm sau cũng không phải lựa chọn tốt hơn. Vị chuyên gia vẫn nghiêng về khả năng điều chỉnh lãi suất qua đêm trong tháng 12, với xác suất chỉ khoảng 55-60%.
Động thái trên buộc thị trường phải điều chỉnh lại kỳ vọng. Theo công cụ CME Fedwatch, chỉ vài ngày trước, giới giao dịch còn định giá xác suất cắt giảm lãi suất 0,25% với tỷ lệ 2:1, tuy nhiên con số đã giảm còn 50%. Trong khi đó vào tháng trước, thị trường còn đặt xác suất cắt giảm ở mức 95%.
Đáng chú ý, bài phát biểu gần đây của Chủ tịch Fed Boston Susan Collins càng củng cố quan điểm giữ nguyên lãi suất cho tới khi triển vọng kinh tế trở nên rõ ràng hơn, đồng thời bà cũng bày tỏ sự dè dặt khi nhắc đến lạm phát.
Chủ tịch Fed Boston Susan Collins củng cố quan điểm giữ nguyên lãi suất. Ảnh: Fed Boston.
"Với dự báo cơ bản của tôi, việc giữ nguyên mức lãi suất hiện tại trong một thời gian nhằm cân bằng rủi ro về lạm phát và việc làm trong bối cảnh bất định này là điều hợp lý", bà Collins nói.
Bà Collins lý giải thêm việc tiếp tục cắt giảm lãi suất có thể đẩy lạm phát tăng trở lại, trong khi tác động từ thuế quan vẫn chưa rõ ràng.
Mặt khác, mức lãi suất hiện tại đang đặt chính sách của Fed vào "vị thế tốt" để ứng phó với một loạt kịch bản và cân bằng rủi ro đối với nhiệm vụ kép - tối đa hóa việc làm và ổn định giá cả.
Lập trường của Collins đặt bà vào nhóm "diều hâu" cùng với Chủ tịch Fed Kansas City Jeffrey Schmid, người bỏ phiếu phản đối đợt cắt giảm tháng 10; bà Beth Hammack chi nhánh Cleveland; cũng như Alberto Musalem chi nhánh St. Louis; và Lorie Logan chi nhánh Dallas.
Đáng chú ý, những thành viên thuộc nhóm "diều hâu" dựa vào 2 luận điểm chính để làm cơ sở cho thái độ hoài nghi về việc cắt giảm lãi suất.
Thứ nhất, tốc độ tăng trưởng việc làm chậm lại có thể phản ánh sự thay đổi trong chính sách nhập cư cũng như tiến bộ công nghệ. Nhu cầu lao động suy yếu ở thời điểm "chưa đến mức" làm tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh, theo Bloomberg.
Bên cạnh đó, họ cũng chỉ ra các rủi ro lạm phát không chỉ đến từ thuế quan, mà còn từ nhu cầu tiêu dùng của người dân. Các thành viên cũng lưu ý lạm phát vốn đã vượt mục tiêu trong nhiều năm qua và gây tổn hại tới uy tín của Fed.
"Tôi không nghĩ rằng việc cắt giảm lãi suất thêm sẽ giúp giải quyết những căng thẳng trên thị trường lao động, vốn bắt nguồn từ sự thay đổi cơ cấu về công nghệ và chính sách nhập cư. Các đợt cắt giảm cũng có thể để lại tác động kéo dài đối với lạm phát", ông Schmid nói.
Josh Hirt, nhà kinh tế trưởng Mỹ tại Vanguard, cảnh báo việc các hộ gia đình và doanh nghiệp đang nghi ngờ quyết tâm đưa lạm phát về 2% của Fed là có cơ sở.
Tuy nhiên, các lập luận cứng rắn từ phe "diều hâu" không có nghĩa phe "bồ câu" đã chấp nhận thua.
Ở thời điểm hiện tại, các thành viên thuộc phe này đều chưa có động thái rõ ràng, nhưng nhiều khả năng vẫn chiếm đa số trong những người có quyền bỏ phiếu của ủy ban hoạch định chính sách.
Thống đốc Fed Stephen Miran, người tạm rời chức vụ tại Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng thống Donald Trump để đảm nhiệm vai trò Thống đốc Fed và thuộc phe "bồ câu", đã phản đối mức giảm 0,25% trong tháng trước.
Trong bài phát biểu mới nhất, ông cho rằng chi phí vay đang gây áp lực lớn hơn so với nhận định của nhiều người, đồng thời lạm phát sẽ chậm lại "đáng kể" dù Fed có hành động hay không.
Ở phe này, Miran lại cùng chung quan điểm với 2 Thống đốc Michelle Bowman và Christopher Waller, những thành viên đều do ông Trump bổ nhiệm.
Cả 2 người đều kêu gọi cắt giảm lãi suất từ tháng 7. Họ cho rằng Fed nên chuyển mối quan tâm sang thị trường lao động suy yếu bởi lạm phát đã gần đạt mục tiêu 2%.
"Nếu chính sách tiếp tục bị thắt chặt, nguy cơ chính sách tiền tệ tự gây ra tình trạng suy thoái là rất lớn", ông Miran nói trong một cuộc phỏng vấn với New York Times ngày 1/11.
Mối chia rẽ ngày càng lớn?
Sự chia rẽ về quan điểm cắt giảm lãi suất cho thấy Chủ tịch Jerome Powell có thể đối mặt với nhiều lá phiếu bất đồng hơn khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5 tới. Điều này khiến Phố Wall khó dự đoán hơn xác suất Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 12.
Trong vài thập niên qua, Chủ tịch Fed đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt quá trình ra quyết định thông qua sự đồng thuận giữa các thành viên, theo CNN.
Theo chuyên gia Jon Hilsenrath của StoneX Group, vai trò tìm kiếm sự nhất trí bắt đầu từ thời Chủ tịch Ben Bernanke, quá trình bao gồm các cuộc họp thường xuyên với 7 thành viên Hội đồng Thống đốc và 12 chủ tịch Fed khu vực.
Chính sách của Fed nay cũng trở nên phức tạp hơn trong những năm gần đây. Ảnh: Reuters.
"Powell kế thừa và tiếp tục những gì Bernanke và cựu Chủ tịch Janet Yellen đã làm. Tuy nhiên, sự rạn nứt của các thành viên lần này vượt quá khả năng của Powell cũng như phong cách lãnh đạo của ông", Hilsenrath nói.
Tại họp báo sau cuộc họp quyết định chính sách lãi suất, ông Powell thừa nhận giữa các quan chức có "những quan điểm khác biệt mạnh mẽ" về hướng đi sắp tới.
Trước đó, ông chỉ mô tả sự chia rẽ là một "cuộc tranh luận lành mạnh". Mặt khác, chính sách của Fed cũng trở nên phức tạp hơn trong những năm gần đây.
Trong bối cảnh đại dịch năm 2020, Fed đã nhanh chóng hạ mạnh chi phí vay và duy trì lãi suất siêu thấp để vực dậy nền kinh tế. Tương tự, năm 2022, cơ quan này buộc phải tăng mạnh lãi suất nhằm "dập tắt" lạm phát cao nhất trong 4 thập niên.
"Thị trường có thể kết luận rằng Fed sẽ không đưa ra những lựa chọn cực đoan hay tự trói mình vào các quyết định có thể đẩy nền kinh tế hoặc hệ thống tài chính đi lệch hướng", Hilsenrath nói.
Anh Nguyễn