Tối hậu thư cứng rắn từ Mỹ có ý nghĩa gì với Ukraine?

4 giờ trướcBài gốc

Yêu cầu từ Mỹ khiến Ukraine đối mặt áp lực chưa từng có, trong bối cảnh thời hạn trả lời được đặt ra vô cùng gấp rút (trong ảnh: Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc gặp ở Nhà Trắng, Washington, D.C., ngày 17/10/2025). Ảnh: THX/TTXVN

Theo Wall Street Journal và Financial Times, chính quyền Trump đang gây sức ép mạnh mẽ buộc Ukraine chấp nhận kế hoạch hòa bình 28 điểm để chấm dứt xung đột với Nga, với cảnh báo sẽ cắt nguồn hỗ trợ quân sự và tình báo nếu Kiev từ chối. Đề xuất này, được nhiều nhà quan sát coi là "tối hậu thư", đang đặt Ukraine vào thế khó giữa việc bảo vệ chủ quyền và duy trì sự ủng hộ của đối tác quan trọng nhất.

Thời hạn gấp rút

Theo kế hoạch được truyền thông đăng tải ngày 21/11, Ukraine sẽ phải cắt giảm quân số từ 900.000 xuống còn 600.000 người, đồng thời trao toàn bộ vùng Donbass cho Nga - bao gồm cả phần lãnh thổ mà Ukraine vẫn đang kiểm soát. Kế hoạch cũng yêu cầu Ukraine từ bỏ quyền gia nhập NATO và công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với Crimea - bán đảo mà Moskva đã sáp từ năm 2014.

Tổng thống Trump phát biểu trên chương trình Brian Kilmeade Show của Fox News Radio rằng ông muốn người đồng cấp Ukraine Zelensky trả lời về kế hoạch này vào ngày 27/11, trước lễ Tạ ơn của Mỹ. "Tôi đã có rất nhiều hạn chót, nhưng nếu mọi việc suôn sẻ, bạn có xu hướng gia hạn hạn chót. Nhưng thứ Năm (27/11) là hạn chót - chúng tôi nghĩ là thời điểm thích hợp", ông Trump cho biết.

Cuộc họp khẩn cấp tại Kiev

Theo Financial Times, các quan chức Mỹ và châu Âu đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp vào cuối ngày 21/11 tại tư dinh của Đại biện Lâm thời Mỹ Julie Davis ở Kiev. Bộ trưởng Lục quân Mỹ Daniel Driscoll phát biểu tại cuộc họp rằng ông "lạc quan" và tin "bây giờ là thời điểm cho hòa bình", nhưng cảnh báo Washington sẽ không tỏ ra linh hoạt nhiều.

Bà Davis cho biết dù Mỹ có ủng hộ việc tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine đến đâu thì "vẫn có giới hạn". Bà nhấn mạnh: "Có nhiều dấu hiệu rõ ràng cho thấy Nga có nền tảng công nghiệp vững mạnh và chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi Ukraine phải đạt được thỏa thuận".

Về phần mình, ông Driscoll sử dụng ngôn ngữ thẳng thắn khi tuyên bố: "Chúng ta cần chấm dứt tình trạng này. Quân đội Mỹ yêu mến và ủng hộ Ukraine, nhưng đánh giá trung thực của quân đội Mỹ là Ukraine đang ở trong tình trạng tồi tệ, và bây giờ là thời điểm thuận lợi nhất cho hòa bình".

Các đại sứ và quan chức EU gọi thông điệp của Mỹ là "gây sốc". Một quan chức cấp cao châu Âu mô tả giọng điệu trên là "kinh khủng" và cho biết "hóa ra mọi thứ còn tồi tệ hơn chúng ta nghĩ".

Đe dọa cắt hỗ trợ quân sự

Hãng tin Reuters dẫn lời hai nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán cho biết Nhà Trắng đã đưa ra lời cảnh báo cắt đứt nguồn cung cấp vũ khí và tình báo cho Ukraine nếu Kiev bác bỏ kế hoạch. Các nguồn tin nhấn mạnh áp lực từ Washington "lớn hơn bất kỳ cuộc thảo luận hòa bình nào trước đây".

Ukraine hoàn toàn phụ thuộc vào thông tin tình báo vệ tinh của Mỹ để theo dõi vị trí quân Nga trên chiến trường. Mặc dù Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine hiện tự cung cấp 60% lượng đạn dược, Lực lượng vũ trang Ukraine vẫn gần như hoàn toàn phụ thuộc vào Mỹ về đạn phóng từ trên không và tên lửa tầm xa.

Phản ứng của Nga và Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu ngày 22/11 rằng kế hoạch của Mỹ "có thể tạo thành cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng". Ông gọi đây là "phiên bản mới" và "kế hoạch hiện đại hóa", đồng thời cho biết Moska đã nhận được đề xuất này.

Ông Putin giải thích: "Cho đến nay, chính quyền Mỹ vẫn chưa thể có được sự đồng thuận từ phía Ukraine. Ukraine phản đối điều này. Rõ ràng, Ukraine và các đồng minh châu Âu vẫn còn ảo tưởng giáng cho Nga một thất bại chiến lược trên chiến trường".

Về phần mình Zelensky phát biểu với người vào ngày 22/11: "Đây là một trong những thời điểm khó khăn nhất trong lịch sử của chúng ta". Ông nhấn mạnh Ukraine phải lựa chọn giữa "phẩm giá, hoặc nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng".

Tổng thống Ukraine nhấn mạnh: "Hiện tại, áp lực lên Ukraine là một trong những áp lực nặng nề nhất".

Châu Âu cam kết tiếp tục hỗ trợ

Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã có cuộc điện đàm với ông Zelensky vào ngày 22/11, đảm bảo sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine "trên con đường hướng tới một nền hòa bình lâu dài và công bằng".

Các nhà lãnh đạo châu Âu hoan nghênh nỗ lực của Washington nhưng nhấn mạnh giới tuyến phải là điểm khởi đầu cho thỏa thuận và "lực lượng vũ trang Ukraine phải duy trì vị thế có thể bảo vệ chủ quyền của Ukraine một cách hiệu quả".

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/toi-hau-thu-cung-ran-tu-my-co-y-nghia-gi-voi-ukraine-20251123184439361.htm