Tội phạm buôn người được giảm án nhờ kết luận giám định tâm thần
Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao vừa ra kết luận điều tra, đề nghị truy tố 33 bị can về các tội “Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Môi giới hối lộ; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa (Bộ Y tế, đóng tại tỉnh Đồng Nai).
Trong vụ án, cơ quan truy tố xác định có các bị can móc nối nhau thực hiện hai hành vi “kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng tình trạng bệnh” và “làm hồ sơ bệnh án tâm thần”.
Đối với hành vi “kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng tình trạng bệnh”, Cơ quan điều tra xác định có 23 trường hợp phạm tội trong các vụ án khác nhau được nhóm bác sĩ "phù phép".
Như trường hợp của Phan Vũ Hải (trú tại Trảng Bàng, Tây Ninh), bị truy tố, xét xử tội “Mua bán người dưới 16 tuổi”. Trong thời gian tại ngoại, Hải chủ động nhập viện tại Viện pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa để khám, điều trị về tâm thần.
Quá trình này, Hải quen bị can Nguyễn Văn Trọng (là bác sỹ tại Viện). Hải nhờ Trọng sau khi có quyết định trưng cầu từ cơ quan chức năng thì giúp kết luận cho Hải ở mức "hạn chế khả năng nhận thức, điều khiển hành vi tại thời điểm gây án" và đưa cho Trọng số tiền 200 triệu đồng.
Sau đó, Phan Vũ Hải nộp đơn kèm các tài liệu bệnh án tâm thần gửi TAND tỉnh Đồng Nai đề nghị trưng cầu giám định pháp y tâm thần. Ngày 23/3/2023, TAND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định trưng cầu giám định số 24/2023/QĐ-TA.
Đến ngày 26/5/2023, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa ban hành quyết định phân công người giám định, gồm: Bị can Bùi Thế Hùng (Viện trưởng, chủ trì), Nguyễn Thành Công (thư ký), các giám định viên Nguyễn Thị Huyên, Nguyễn Văn Trọng, Trương Thị Xuân Uyên.
Trọng đã đưa tiền cho các bác sĩ, giám định viên Hội đồng giám định, gồm: Bùi Thế Hùng 60 triệu đồng; Nguyễn Thành Công 30 triệu đồng, Trương Thị Xuân Uyên và Nguyễn Thị Huyên mỗi người 5 triệu đồng, Trọng giữ 30 triệu đồng; Lê Văn Hùng (cựu Viện trưởng) nhận 70 triệu đồng để ký xác nhận kết luận giám định.
Ngày 18/7/2023, Hội đồng giám định ban hành kết luận xác định “tại thời điểm gây án đương sự bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi; hiện nay đương sự đủ khả năng nhận thức và điều khiển hành vi”.
Ngày 29/12/2023, TAND tỉnh Đồng Nai tuyên phạt Hải 7 năm tù về tội “Mua bán người dưới 16 tuổi” (có áp dụng điểm q, khoản 1 Điều 51 là tình tiết giảm nhẹ đối với Hải).
Theo cơ quan điều tra, Phan Vũ Hải phạm tội “Đưa hối lộ”. Các bị can Nguyễn Văn Trọng, Bùi Thế Hùng, Lê Văn Hùng, Nguyễn Thành Công, Trương Thị Xuân Uyên, Nguyễn Thị Huyên phạm tội “Nhận hối lộ”, để kết luận không đúng tình trạng bệnh cho Hải.
Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa.
Kẻ buôn ma túy, giết người 'biến' thành bệnh nhân tâm thần
Trường hợp khác là Tống Thị Bạch Lan (SN 1974, trú phường Tân Hưng, Quận 7 cũ) bị TAND TPHCM xử phạt 15 năm tù về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”.
Lan sau đó kháng cáo, được TAND Cấp cao tại TPHCM thụ lý giải quyết. Ngày 18/6/2019, TAND Cấp cao căn cứ đơn của bà Tống Thị Phước (mẹ của Lan), yêu cầu trưng cầu Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa giám định tâm thần đối với Lan.
Ngày 5/6/2020, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa phân công thành viên tham gia giám định, gồm: Bùi Thế Hùng (Chủ trì), Lê Văn Hùng (thư ký), Nguyễn Thành Quang, Trần Tấn Thuyết, Nguyễn Văn Trọng.
Cáo buộc cho rằng, em gái họ của Lan là Tống Mỹ Hằng đã đưa số tiền 20 triệu đồng cho Nguyễn Thành Quang (bác sĩ, giám định viên) để nhờ Quang giúp Lan có kết luận giám định tâm thần theo hướng có lợi trong quá trình xét xử.
Sau khi nhận tiền, Quang đưa cho Bùi Thế Hùng 5 triệu đồng, Lê Văn Hùng 5 triệu đồng, Nguyễn Văn Trọng và Trần Tấn Thuyết mỗi người 3 triệu đồng, Quang giữ lại 4 triệu đồng.
Ngày 22/7/2020, Viện Pháp y tâm thành Trung ương Biên Biên Hòa hành kết luận “Lan bị mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi tại thời điểm giám định”. Căn cứ kết luận nêu trên, TAND Cấp cao tại TPHCM áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh và quyết tạm đình chỉ vụ án đối với Lan.
Tương tự là Tiêu Duy Dũng (SN 1983, trú tại phường Yên Đỗ, TP Pleiku cũ, tỉnh Gia Lai) bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh này khởi tố về tội “Giết người” và “Sử dụng trái phép vũ khí quân dụng”.
Căn cứ vào đơn yêu cầu của gia đình và hồ sơ bệnh án của Dũng, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai ra quyết định trưng cầu Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa giám định tình trạng tâm thần của Dũng. Ngày 9/4/2020, Viện Pháp y ra quyết định phân công hội đồng giám định gồm các thành viên: Bùi Thế Hùng (chủ trì); Nguyễn Thanh Quang (thư ký); các giám định viên Lê Văn Hùng, Nguyễn Thành Công, Phạm Công Hòa.
Giám định viên Lê Văn Hùng đã nhận 30 triệu đồng từ người nhà để giúp Dũng có kết luận giám định tâm thần mức "mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi". Sau khi nhận tiền, Lê Văn Hùng phân chia tiền cho các thành viên trong hội đồng.
Ngày 15/5/2020, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa hành kết luận khiến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai sau đó ra quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can đối với Dũng.
Ngày 28/5/2020, Viện KSND tỉnh Gia Lai cũng ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với Dũng. Ngày 11/4/2024, thì Viện KSND tỉnh Gia Lai mới quyết định đình chỉ thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
Hoàng An