Tôn vinh bậc minh quân bỏ ngai vàng đi tu bằng nghệ thuật xiếc và cải lương

3 giờ trướcBài gốc

Ê-kíp thực hiện gồm: tác giả kịch bản Tiến sĩ Bùi Hữu Dược - nguyên Vụ trưởng Vụ Phật giáo (Ban Tôn giáo Chính phủ), người am hiểu sâu sắc về lịch sử và tư tưởng Phật học, chuyển thể cải lương do NSƯT Phan Ngọc Chi đảm nhiệm, chỉ đạo nghệ thuật bởi 2 đạo diễn - NSND Tống Toàn Thắng và NSƯT Trần Quang Khải, biên đạo múa Tuyết Minh, âm nhạc do NSND Huỳnh Anh Tú sáng tác và dàn dựng...

Ê-kíp sản xuất vở cải lương - xiếc "Trần Nhân Tông".

Chia sẻ về ý tưởng dàn dựng, NSND Tống Toàn Thắng - Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho biết đã ấp ủ dự án này suốt hơn 3 năm qua. "Liên đoàn Xiếc Việt Nam nằm trên con đường mang tên Trần Nhân Tông - nơi chứa đựng nhiều giá trị văn hóa và tinh thần. Tôi muốn có một tác phẩm nghệ thuật mang tên vị vua anh minh ấy, để khán giả khi đến rạp không chỉ xem biểu diễn mà còn được chiêm nghiệm về trí tuệ và nhân cách của ngài", NSND Tống Toàn Thắng nói.

Vở diễn tập trung khắc họa giai đoạn từ khi Trần Nhân Tông sinh ra, trưởng thành, lên ngôi vua và lãnh đạo 3 lần kháng chiến chống quân Nguyên Mông.

"Chúng tôi muốn thể hiện một vị vua hội tụ cả trí - dũng - nhân: anh minh trong trị quốc, nhân hậu trong đối nhân xử thế. Sử chép rằng, sau chiến trận, ngài từng cởi áo bào đắp cho tướng giặc tử trận - chi tiết nhỏ mà toát lên tấm lòng vị tha hiếm có", NSND Tống Toàn Thắng nhấn mạnh.

NSND Tống Toàn Thắng khẳng định: "Sân khấu Rạp Xiếc Trung ương với không gian vuông mở, cho phép khai thác tối đa kỹ thuật biểu diễn như cầu bật, nhào lộn, leo lưới, tung hứng... kết hợp cùng hệ thống ánh sáng, âm thanh, trình chiếu hiện đại. Chúng tôi muốn khán giả cảm nhận trận chiến hay khoảnh khắc vị vua bước lên Yên Tử không chỉ bằng mắt mà bằng cả cảm xúc và rung động nội tâm".

Theo ông, cảnh mở màn của vở diễn sẽ đặc biệt ấn tượng: giữa âm vang tiếng trống trận, vó ngựa và tiếng hò reo, khán phòng bỗng lắng lại trong tiếng khóc của trẻ sơ sinh - khoảnh khắc Trần Nhân Tông ra đời giữa bão tố lịch sử.

Điểm độc đáo của Trần Nhân Tông là sự kết hợp giữa cải lương và xiếc - 2 loại hình tưởng như đối lập nhưng lại bổ sung cho nhau.

Đồng đạo diễn vở Trần Nhân Tông - NSƯT Trần Quang Khải cho biết: "Có những lớp diễn mà nghệ sĩ cải lương hát, còn nghệ sĩ xiếc cùng lúc thể hiện hình ảnh minh họa phía sau - tạo cảm giác như đang xem một bộ phim sống động trên sân khấu".

Cách thể hiện này được gọi là song hành biểu đạt: khán giả vừa được nghe lời ca vừa được xem hình thể chuyển động. NSƯT Thanh Tuấn và NSƯT Bùi Thu Hương - 2 nghệ sĩ từng giành nhiều giải xiếc quốc tế sẽ đảm nhận vai chính, tái hiện tinh thần, sức mạnh và trí tuệ của vua Trần.

Phần âm nhạc do NSND Huỳnh Anh Tú đảm nhiệm, kết hợp giữa nhạc khí dân tộc và tiết tấu hiện đại. Ông dự kiến sáng tác một ca khúc chủ đề cho vở - vừa đậm tinh thần dân tộc, vừa gần gũi với thị hiếu khán giả trẻ.

"Tham gia dự án này không vì bất cứ lợi ích nào vì tôi đã hết tuổi làm kinh tế. Tôi chỉ muốn cống hiến! Âm nhạc sẽ có những khoảng lặng thiền định, tiếng mõ, tiếng gió, tiếng đàn nhưng cũng có những đoạn hùng tráng", NSND Huỳnh Anh Tú cho biết.

Theo NSND Triệu Trung Kiên - Phó Giám đốc Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia, đây là lần thứ 3 hình tượng vua Trần Nhân Tông được dựng trên sân khấu cải lương của đơn vị. Tác phẩm hướng đến mục tiêu rộng hơn trở thành sản phẩm văn hóa - du lịch đặc trưng ngay tại phố Trần Nhân Tông: "Khán giả, đặc biệt là du khách trong và ngoài nước, khi đến con phố mang tên vị vua - Phật hoàng, có thể ghé rạp Xiếc Trung ương để thưởng thức vở diễn này như một cách tìm hiểu về lịch sử, về tinh thần 'nhân' và 'dũng' của dân tộc".

NSND Triệu Trung Kiên cũng cho biết, vở Trần Nhân Tông nằm trong nhóm tác phẩm Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đặt hàng năm 2025, hướng đến hai mục tiêu: vừa tôn vinh công đức tiền nhân, vừa mang tính giải trí, lan tỏa giá trị lịch sử đến đời sống đương đại. Dù kinh phí còn hạn chế, ê-kíp thực hiện khẳng định đây là "đứa con tinh thần" được làm bằng tất cả tâm huyết.

Tình Lê

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/ton-vinh-bac-minh-quan-bo-ngai-vang-di-tu-bang-nghe-thuat-xiec-va-cai-luong-2450105.html