Hà Nội lọt top 6 cả nước về chỉ số sẵn sàng chuyển đổi số
Theo Cổng thông tin điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, phát biểu kết luận buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ngày 16/6, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, đây không chỉ là dịp rà soát tình hình kinh tế – xã hội, mà còn là cơ hội xác định tầm nhìn dài hạn, khơi nguồn cải cách và đề ra định hướng đột phá, giúp Hà Nội tiếp tục giữ vững vai trò dẫn dắt trong thời kỳ phát triển mới của đất nước.
Tổng Bí thư ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực mạnh mẽ, tinh thần quyết tâm đổi mới, sáng tạo và hành động hiệu quả của Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố Hà Nội trong thời gian qua.
Trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, thương mại, đầu tư quốc tế sụt giảm, áp lực lạm phát, giá cả năng lượng leo thang, cùng với yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng trong nước, Hà Nội vẫn duy trì được đà phục hồi và phát triển tích cực.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Thu Hà.
Hà Nội tiếp tục giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, với GRDP 6 tháng đầu năm 2025 dự báo đạt 7,59%, cao hơn mức trung bình cả nước.
Ngành du lịch ghi nhận 3,2 triệu lượt khách trong 5 tháng, tăng 25%, doanh thu đạt 52.000 tỷ đồng, tăng 14%. Thu ngân sách Nhà nước đạt 362.000 tỷ đồng, bằng 71,6% dự toán năm, tăng 54,4% so với cùng kỳ.
Hà Nội thu hút 2,9 tỷ USD vốn FDI, với nhiều dự án công nghệ cao, dịch vụ hiện đại, logistics và hạ tầng thông minh, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng vốn chất lượng cao vào Thủ đô.
Thành phố cũng lọt top 6 cả nước về chỉ số sẵn sàng chuyển đổi số (DTI), tăng 18 bậc so với năm trước; chỉ số cải cách hành chính xếp thứ 3/63 tỉnh, khẳng định vị thế điểm sáng về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tổng Bí thư nêu rõ cả nước đang bước vào một thời khắc quan trọng, có ý nghĩa chiến lược tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh và không tổ chức cấp huyện. Trong bối cảnh đó, Hà Nội, với vị thế là Thủ đô, trung tâm hành chính – chính trị – kinh tế – văn hóa – khoa học của cả nước, tuy không thuộc diện sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh nhưng không thể và không được đứng ngoài cuộc.
"Hà Nội càng phải đi đầu, chủ động và mạnh dạn hơn trong việc tự sắp xếp, tinh gọn bộ máy, không chỉ vì yêu cầu nội tại, mà còn để làm gương, dẫn dắt và truyền cảm hứng cải cách cho cả nước.
Việc tinh giản không chỉ dừng lại ở việc giảm đầu mối mà phải tiến tới tái cấu trúc lại chức năng, nhiệm vụ, giảm tầng nấc trung gian, loại bỏ chồng chéo, đồng thời chuẩn hóa quy trình quản trị công theo hướng số hóa, minh bạch, phân cấp, phân quyền rõ ràng và chịu trách nhiệm giải trình đến cùng”, Tổng Bí thư nêu rõ.
Bên cạnh những kết quả tích cực, Tổng Bí thư đã thẳng thắn chỉ ra rằng việc triển khai một số nhiệm vụ còn chậm và thiếu đột phá.
Cụ thể, công tác cụ thể hóa các nội dung mới của Nghị quyết Trung ương 11 chưa đồng đều giữa các cấp ủy, ngành, địa phương trong thành phố. Việc triển khai cơ chế phân cấp, phân quyền, đặc biệt về tài chính - ngân sách và đầu tư công, còn lúng túng.
Ngoài ra, tiến độ xây dựng và ban hành các chương trình cụ thể để triển khai nghị quyết chuyên đề của Bộ Chính trị (như Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân) còn chậm, và tính liên thông trong tổ chức thực hiện, giám sát chưa cao.
Tổng Bí thư nêu rõ, tầm nhìn đến năm 2045 đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao, đây là một cam kết chính trị – xã hội mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị. Với tư cách là Thủ Đô - Trái tim của cả nước, Hà Nội cần tự đặt ra cho mình những mục tiêu, tiêu chuẩn cao hơn và khát vọng phát triển lớn hơn, đóng góp lớn vào mục tiêu chung của cả nước.
Do đó, Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội khẩn trương hoàn tất việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Việc tổ chức lại phải thực hiện theo nguyên tắc tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, minh bạch, vận hành thông suốt.
Theo Tổng Bí thư, bộ máy mới cần được thiết kế theo hướng một đầu mối xuyên suốt, giảm tầng nấc trung gian, tăng tính linh hoạt trong quản trị, tạo điều kiện thúc đẩy đổi mới sáng tạo ở từng cấp. Trong quá trình sắp xếp, cần đặc biệt coi trọng giữ vững đoàn kết nội bộ, củng cố niềm tin trong đội ngũ cán bộ và nhân dân; không để xảy ra tình trạng gián đoạn công việc, suy giảm động lực hoặc phát sinh tâm lý trì trệ, chờ đợi...
Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: Thu Hà.
"Việc lựa chọn cán bộ phải dựa trên phẩm chất, năng lực, uy tín và hiệu quả công tác, kiên quyết chống biểu hiện cục bộ, lợi ích nhóm, bè phái, chia rẽ nội bộ. Lựa chọn đúng cán bộ là nhân tố quyết định thành công, lựa chọn sai sẽ để lại hệ lụy nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, cần có chính sách thực sự quan tâm đến cán bộ thuộc diện sắp xếp, nhất là những người nghỉ chế độ, chuyển công tác hoặc công tác ở địa bàn xa", Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tái thiết không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm
Tổng Bí thư gợi ý, Hà Nội cần tái thiết không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm và tích hợp vùng để Thủ đô dẫn dắt phát triển của Miền Bắc và cả nước. Trong suốt hàng chục năm qua, mô hình phát triển hướng tâm khiến khu vực nội đô Hà Nội vừa quá tải về hạ tầng, vừa suy giảm chất lượng sống. Điều này cần thay đổi.
Trước tiên, cần định vị lại vai trò và chức năng của các đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên… không chỉ là “nơi giãn dân” mà là các trung tâm kinh tế – văn hóa – công nghệ cấp vùng, có sức hút riêng, có cơ chế quản trị tốt và khả năng tạo lập việc làm chất lượng cao. Muốn vậy, Hà Nội cần triển khai các cơ chế chính sách, quy hoạch và phân quyền cùng các mô hình quản trị đô thị đặc thù để các vùng này tự lớn lên, có sức hút, sức sống riêng.
Song hành với điều đó là nhiệm vụ cấp bách: thiết lập lại hệ thống hạ tầng kết nối đa dạng, không chỉ là đường vành đai, cao tốc, mà cần một tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp vùng Thủ đô, bao gồm: đường sắt đô thị kết nối vệ tinh với vùng trung tâm và các tỉnh lân cận; hệ thống logistics liên kết các hành lang kinh tế phía Bắc; hạ tầng số kết nối chính quyền với doanh nghiệp và người dân. Tư duy hạ tầng không chỉ là hạ tầng cứng mà phải cả hạ tầng mềm- hạ tầng tri thức, hạ tầng số và công nghệ thông tin.
Hà Nội cần chuyển vùng nông thôn từ vai trò hậu cần đô thị sang một vành đai xanh thông minh nơi kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp an toàn, công nghệ cao, bảo tồn sinh thái, cảnh quan, lưu giữ văn hóa làng xã và thử nghiệm các mô hình kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp trải nghiệm, du lịch bản địa. Đây không chỉ là không gian sinh thái của Thủ đô, mà còn là nơi nâng đỡ tinh thần và bản sắc của một thành phố hiện đại.
Hơn thế nữa, trong vai trò là trung tâm vùng Thủ đô, Hà Nội cần đặt các chương trình hợp tác liên tỉnh về logistics, giáo dục, chuyển đổi số, du lịch, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… trong bối cảnh hành chính- kinh tế mới, nơi Hà Nội trở thành hạt nhân kiến tạo hệ sinh thái vùng phát triển chung.
Nếu không thoát ra khỏi hình thái đô thị trung tâm phình to - vùng ven mờ nhạt, Hà Nội sẽ tự cản trở tương lai chính mình. Nhưng nếu phát triển Hà Nội có không gian như một hệ sinh thái mở, thông minh, hài hòa, lan tỏa và bản sắc thì Thủ đô có thể không chỉ phát triển cho chính mình mà còn dẫn dắt sự cất cánh toàn vùng, thúc đẩy sự phát triển của miền Bắc và cả nước trong kỷ nguyên mới.
Thúc đẩy cải cách thể chế với tư duy kiến tạo
Người đứng đầu Đảng ta khẳng định: Cần thúc đẩy cải cách thể chế với tư duy kiến tạo và hành động quyết liệt, luật pháp và cơ chế phải thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và phát triển bứt phá. Luật Thủ đô (sửa đổi) và Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị là hai văn kiện pháp lý - chính trị quan trọng, là tổ hợp những định hướng chiến lược và cơ chế đặc thù để đưa Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển đột phá.
Trước tiên, Hà Nội cần chủ động, nhanh chóng xây dựng và đề xuất hệ thống văn bản pháp quy dưới luật, trong đó có các cơ chế đặc thù về phân cấp, phân quyền, tài chính, ngân sách, quy hoạch, đầu tư, sử dụng đất đai, bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển đô thị...
Triển khai đồng bộ, có chiều sâu Nghị quyết 15, từ quy hoạch vùng Thủ đô đến xây dựng thành phố thông minh, từ kiến tạo thành phố sáng tạo đến hiện đại hóa quản trị công, bảo đảm minh bạch, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp, chuyển từ một chính quyền quản lý sang chính quyền kiến tạo, đồng hành.
Đặc biệt, không ngồi chờ hướng dẫn, Hà Nội cần chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt, thí dụ thí điểm sử dụng đất linh hoạt tại các lĩnh vực là trung tâm của đổi mới sáng tạo, hành lang công nghệ cao, các dịch vụ tài chính; thí điểm cơ chế ngân sách linh hoạt, quản lý ngân sách theo kết quả, các hình thức hợp tác công - tư đổi mới.
Theo Tổng Bí thư, Hà Nội sẽ không thể bứt phá nếu chỉ lợi thế cũ, cách làm cũ mà chỉ có thể bứt phá bằng đổi mới quản trị và công nghệ, dỡ bỏ những rào cản và trì trệ đã thành câu cửa miệng “Hà nội không vội được đâu”, đừng để tác phong “doanh nghiệp cần nhưng chính quyền không vội”, trở thành phong cách làm việc của cán bộ.
Chuyển từ cơ chế “xin – cho” sang quan hệ “đồng hành – kiến tạo
Tổng Bí thư nhấn mạnh kiến tạo một hệ sinh thái khoa học công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đã xác lập rất rõ định hướng chiến lược: khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và khu vực kinh tế tư nhân là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới.
Hà Nội cần chủ động tháo gỡ các rào cản thể chế đang cản bước doanh nghiệp tư nhân vươn lên, từ tiếp cận vốn, đất đai, đến thủ tục đầu tư, đấu thầu, thuê đất, đổi mới công nghệ. Nhưng sâu hơn thế, Hà Nội cần thiết kế lại quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp, từ cơ chế “xin – cho” sang quan hệ “đồng hành – kiến tạo – cùng chịu trách nhiệm”. Mỗi chính sách đưa ra cần được nhìn qua lăng kính của một nhà đầu tư đang cân nhắc có nên chọn Hà Nội để khởi sự hay không.
Tổng Bí thư Tô Lâm chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu tham dự buổi làm việc. Ảnh: Thu Hà.
Hà Nội cần chủ động tham gia cuộc đua cạnh tranh giữa các thành phố lớn toàn cầu về thu hút chất xám, đổi mới sáng tạo và tầm ảnh hưởng về kinh tế- văn hóa- xã hội cũng như môi trường sinh sống, học tập và làm việc. Hà Nội cần định hướng là một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, nhưng hội nhập sâu sắc vào mạng lưới đô thị toàn cầu, và kiến tạo hình ảnh một “Thủ đô xanh – thông minh – đáng sống – có sức hút quốc tế”.
Tổng Bí thư cũng lưu ý Hà Nội cần biến quá trình chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp thành một cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển để từ đó định hình một tầm nhìn mới cho thủ đô trong thời đại mới.
Người đứng đầu Đảng nhấn mạnh công tác nhân sự không phải chỉ là cơ cấu đủ đại diện mà là lựa chọn những người có đủ tâm - tầm - tài - thực lực để gánh vác sự chuyển mình của Thủ đô trong giai đoạn mới.
Quỳnh An