Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi làm việc chiều 28-5. Ảnh: TTXVN
Chiều 28-5, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng trong thời gian tới, TTXVN đưa tin.
Tại buổi làm việc, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang trình bày báo cáo đề xuất cơ chế quản lý hiệu quả thị trường vàng thời gian tới, theo nguyên tắc thị trường có quản lý, tôn trọng quyền sở hữu, tự do kinh doanh và bảo đảm minh bạch.
Kết luận buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhất trí với nội dung báo cáo và đánh giá cao ý kiến đóng góp của các đại biểu. Ông cho rằng chính sách quản lý thị trường vàng đã có điều chỉnh tích cực nhưng còn chậm đổi mới, cần sớm hoàn thiện để phù hợp thực tiễn.
Thị trường vàng quản lý kém linh hoạt, không theo kịp cung cầu thế giới, dẫn đến buôn lậu và chảy máu ngoại tệ. Độc quyền vẫn tồn tại, hạn chế cạnh tranh và kinh doanh lành mạnh. Chính sách chưa khuyến khích huy động vàng trong dân cho phát triển kinh tế, quản lý còn truyền thống, thiếu đổi mới và hình thức kinh doanh hiện đại.
Tổng Bí thư yêu cầu chuyển từ tư duy hành chính sang tư duy thị trường có kỷ cương, từ “siết để kiểm soát” sang “mở để quản trị”; xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”.
Thị trường vàng cần vận hành theo nguyên tắc thị trường, có sự quản lý của nhà nước, tránh can thiệp cứng nhắc, bảo đảm quyền sở hữu, tự do kinh doanh và minh bạch. Việc người dân tích trữ vàng là nhu cầu chính đáng, cần được tôn trọng và có chính sách quản lý phù hợp.
Tổng Bí thư yêu cầu sớm hoàn thiện pháp lý, sửa đổi Nghị định 24/2012 theo hướng thị trường hóa có kiểm soát; tăng kết nối giữa thị trường vàng trong nước và quốc tế.
Ông yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền vàng miếng một cách có kiểm soát, cho phép nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất nhằm tạo cạnh tranh, đa dạng nguồn cung và ổn định giá.
Tổng Bí thư đề nghị mở rộng quyền nhập khẩu có kiểm soát để tăng cung vàng, góp phần giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, đồng thời hạn chế tình trạng buôn lậu vàng qua biên giới.
Ngoài ra, thị trường vàng cần được khuyến khích phát triển trang sức, hướng tới xây dựng Việt Nam thành trung tâm chế tác, xuất khẩu vàng chất lượng cao.
Nhà nước giữ độc quyền sản xuất vàng miếng thông qua doanh nghiệp được cấp phép là nội dung nằm trong Nghị định 24/2012/NĐ-CP quy định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng miếng tại Việt Nam.
Theo quy định, Ngân hàng Nhà nước là đơn vị duy nhất có quyền sản xuất vàng miếng và lựa chọn thương hiệu SJC làm thương hiệu vàng miếng quốc gia, thay thế cho 9 thương hiệu cũ. Các ngân hàng phải ngừng huy động vốn và đóng cửa các sàn giao dịch vàng.
Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, mạng lưới kinh doanh vàng miếng thu hẹp mạnh, máy móc sản xuất SJC bị niêm phong và Ngân hàng Nhà nước không cấp phép sản xuất hay nhập khẩu nguyên liệu mới.
Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng yêu cầu đẩy mạnh các kênh đầu tư thay thế để huy động vàng trong dân vào kinh tế; tăng cường quản lý và phối hợp liên ngành, đặc biệt trong chống buôn lậu vàng.
Ông cho rằng ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin vào đồng tiền Việt là giải pháp lâu dài để chuyển hóa nguồn lực vàng vào phát triển, cần xây dựng hệ thống dữ liệu vàng để tăng minh bạch, phục vụ quản lý và đánh giá thị trường.
Lãnh đạo Đảng đề nghị nghiên cứu các giải pháp có lộ trình gồm thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia hoặc cho phép giao dịch vàng trên sàn hàng hóa, lập sàn vàng tại trung tâm tài chính quốc tế; áp dụng thuế giao dịch vàng để tăng minh bạch và hạn chế đầu cơ; xóa thuế xuất khẩu vàng trang sức để thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu.
Tổng Bí thư giao cho Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và các cơ quan liên quan báo cáo và có đề xuất cụ thể.
Gia Nghi