Ảnh minh họa
Mới đây, Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy (SBIC) vừa có văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị giải quyết hàng loạt khó khăn của đơn vị này trong lộ trình tiến hành các thủ tục phá sản.
SBIC, tiền thân là Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin) gồm công ty mẹ và 7 công ty con. Từ năm 2014 đến 2023, SBIC không trực tiếp sản xuất kinh doanh mà chỉ thực hiện quản lý, điều hành chung và định hướng hoạt động.
Các thành viên của tổng công ty chủ động chuyển hướng sang các thị trường ngách như tàu dịch vụ, tàu du lịch, sà lan phục vụ điện gió, thị trường nội địa, một số đơn vị cũng đã mở rộng sang những lĩnh vực gia công cơ khí, đóng mới để tìm kiếm việc làm, mở rộng nguồn thu.
Mặc dù đã rất cố gắng tìm kiếm hợp đồng, mở rộng thị trường, nhưng do công tác đầu tư trước năm 2010 trải dài và chưa hoàn thiện, nhiều tài sản SBIC không đưa vào khai thác hoặc chỉ khai thác được 20 – 30% năng lực. Được biết, dù không hoạt động hết công suất nhưng doanh nghiệp vẫn trích lập khấu hao lớn theo quy định. Kết hợp với những khoản chi phí lãi vay, chênh lệch tỉ giá,… dẫn đến tình trạng SBIC làm ăn thua lỗ triền miên, làm âm vốn của chủ sở hữu.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất của SBIC gửi Chính phủ, trong giai đoạn 2013 đến 2021, tổng công ty lỗ thêm hàng nghìn tỷ đồng.
Ngoài ra, lương của người quản lý lẫn công nhân trong giao đoạn này dao động từ 4,9 đến 12 triệu đồng/người/tháng (đã cộng thêm chế độ dành cho công việc nặng nhọc, độc hại). Song song đó, vẫn có nơi không có tiền trả lương, nợ đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Điều này gây bức xúc trong cộng đồng người lao động.
SBIC được thành lập và hoạt động từ 1/1/2014 với vốn điều lệ 9.520 tỉ đồng, được xem là một trong những doanh nghiệp mũi nhọn của nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, đơn vị này nhanh chóng kinh doanh thua lỗ, nhiều lãnh đạo tập đoàn bị xử lý hình sự.
Do đó, SBIC đề nghị Bộ Giao thông Vận tải báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét có cơ chế chính sách tháo gỡ khó khăn về cơ chế trả lương, bảo hiểm xã hội và hỗ trợ tài chính để chi trả chế độ chính đáng của người lao động.
SBIC đề xuất cho phép công ty mẹ và các công ty thành viên được khoanh nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và miễn lãi chậm đóng từ 31/12/2023 trở về trước, cùng các khoản phát sinh từ sau thời điểm 31/12/2023 đến khi Tòa án ban hành quyết định tuyên bố phá sản để giải quyết chế độ cho người lao động.
Trong trường hợp nguồn thu từ phá sản không đủ để giải quyết chế độ cho người lao động, SBIC đề nghị sử dụng nguồn ngân sách Nhà nước để bù. Bởi theo SBIC, tiền nợ của tổng công ty là rất lớn nhưng hầu hết tài sản tại doanh nghiệp đều là tài sản đảm bảo cho các khoản nợ. Chính vì vậy, có khả năng nguồn thu từ phá sản sẽ không đủ bảo đảm giải quyết hết cac chế độ chính đáng của người lao động.
Ngoài ra, SBIC cũng đề nghị được sử dụng nguồn tiền khả dụng của mình để chi trả lương, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đối với người quản lý tại các doanh nghiệp do SBIC nắm giữ 100% vốn điều lệ và người quản lý vốn tại các công ty có vốn góp.
Với các đề xuất trên, Bộ Giao thông Vận tải cho biết đang lấy ý kiến các bộ, ngành để trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.
Được biết, theo Nghị quyết của Chính phủ, công ty mẹ và 7 công ty con sẽ thực hiện các thủ tục phá sản từ quý I/2024. Quá trình này, Chính phủ lưu ý Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính và các đơn vị liên quan hạn chế tối đa dùng ngân sách, thu hồi tối đa vốn, tài sản Nhà nước và giảm thiểu tổn thất cho ngành đóng tàu, sửa chữa tàu.
Bên cạnh đó, việc thực hiện các thủ tục phá sản SBIC và các doanh nghiệp thành viên cần bảo đảm quyền lợi của người lao động, tránh xảy ra ảnh hưởng tiêu cực, gây khiếu kiện. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc phát sinh, các bộ, ngành đề xuất Chính phủ phương án giải quyết.
Huỳnh Dũng