>>> Xem thêm:
Ngành điện tăng tốc, địa phương đồng hành
Ngày 16/3/2025, Thủ tướng Chính phủ phát lệnh khởi công dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên – công trình truyền tải điện cấp bách, mang ý nghĩa chiến lược quốc gia. Theo yêu cầu của người đứng đầu Chính phủ, toàn bộ dự án phải hoàn thành đóng điện trước ngày 19/8/2025, đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và chào mừng Đại hội Đảng các cấp.
Với yêu cầu hoàn thành trong thời gian chỉ 5 tháng, dự án không chỉ đòi hỏi nỗ lực kỹ thuật, mà còn là bài kiểm tra về ý chí, tổ chức và sự đồng lòng của cả hệ thống để vượt khó về đích, bảo đảm chất lượng công trình.
Đây là dự án không chỉ khó về kỹ thuật, địa hình, khối lượng thi công, mà còn là công trình có tiến độ chuẩn bị đầu tư… nhanh chưa từng có. Nếu như thông thường một dự án truyền tải điện phải mất từ 6 tháng đến gần 1 năm để hoàn tất các thủ tục chuẩn bị đầu tư, thì với dự án này, chỉ trong 4 tháng, toàn bộ quy trình từ phê duyệt chủ trương đầu tư đến thiết kế kỹ thuật, chuẩn bị mặt bằng, lựa chọn nhà thầu đã được hoàn tất.
Theo ông Bùi Phương Nam, Giám đốc Ban Quản lý dự án điện 1 (chủ đầu tư dự án), đây là một kỷ lục khi từ lúc nhận được chủ trương đầu tư vào cuối tháng 10/2024 đến lúc khởi công dự án chỉ hết có 4 tháng.
Ông Bùi Phương Nam, Giám đốc Ban Quản lý dự án điện 1. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
“Kể từ cuối tháng 10 năm ngoái, toàn bộ công tác lập, khảo sát, thẩm duyệt đã hoàn tất, và việc lựa chọn nhà thầu đến cuối tháng 2, đầu tháng 3/2025 cũng đã xong. Tính đến khi chính thức khởi công dự án, toàn bộ quá trình chuẩn bị cho dự án chỉ hết 4 tháng. Còn nếu theo thông thường, thời điểm khởi công dự án dự kiến phải rơi vào tháng 12 năm nay”, ông Nam cho hay.
Đó là sự vào cuộc chưa từng có tiền lệ, cả về tốc độ xử lý thủ tục, mức độ phối hợp giữa các bên và quyết tâm chính trị từ Trung ương tới cơ sở. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) xác định đây là dự án đặc biệt, được Hội đồng thành viên EVN phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 23/QĐ-HĐTV ngày 16/1/2025 với tổng mức đầu tư hơn 7.400 tỷ đồng. Từng mốc tiến độ, từng gói thầu, từng vị trí cột đều có đơn vị phụ trách, điều phối hằng ngày. Hệ thống giám sát thi công theo thời gian thực được kích hoạt trên toàn tuyến.
Chính quyền địa phương ở cả Lào Cai và Phú Thọ đã cùng đồng hành như một “cánh tay nối dài” đưa chỉ thị của Trung ương xuống tới cơ sở. Các tổ công tác đặc biệt được lập để hỗ trợ công tác giải phóng mặt bằng, mở đường công vụ, tháo gỡ vướng mắc hành chính…
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông nhấn mạnh, dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên đi qua địa bàn tỉnh có ý nghĩa rất quan trọng trong bảo đảm nguồn năng lượng cho phát triển kinh tế, nhất là các dự án công nghiệp, các cụm công nghiệp, khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
“Việc xác định ý nghĩa, tầm quan trọng, nhận thức như vậy, các cấp Đảng ủy, chính quyền của tỉnh Phú Thọ đã vào cuộc ngay từ đầu và đến nay thì chúng tôi đã phối hợp với EVN, các cơ quan liên quan triển khai theo tiến độ công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường. Hiện nay thì 100% móng cột trong tổng số 195 móng cột trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã hoàn thành và giao cho EVN đầu tư xây dựng. Công tác bố trí tái định cư, giải phóng mặt bằng hành lang tuyến cũng được triển khai hết sức tích cực, cơ bản 18 xã mà có hành lang tuyến đi qua đã bảo đảm tiến độ”, ông Đông thông tin.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
Lãnh đạo tỉnh Phú Thọ cũng khẳng định, dù việc triển khai dự án kéo dài qua thời điểm thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, đến thời điểm này, cơ bản cán bộ, công chức, viên chức các xã mới cũng đã nắm được tình hình chung. Với sự chỉ đạo từ Ủy ban nhân dân tỉnh, Phú Thọ quyết tâm thực hiện và sẽ bảo đảm được các yêu cầu, tiến độ đề ra.
“Chúng tôi khẳng định tỉnh Phú Thọ rất quyết tâm sẽ bàn giao hành lang tuyến để EVN kéo điện và theo đúng chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ”, ông Đông nhấn mạnh.
Một yếu tố rất quan trọng để bảo đảm tiến độ của dự án, đó là sự đồng thuận, ủng hộ của người dân. Bên cạnh sự quan tâm, hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền địa phương nơi có đường dây đi qua, dự án cũng nhận được sự đồng thuận cao từ người dân. Hàng chục hộ dân tự nguyện hiến đất, tình nguyện giao mặt bằng sớm, cũng như hỗ trợ lán trại, nơi ăn chốn ở cho công nhân và lực lượng hỗ trợ trên tinh thần: “Có điện là có phát triển. Việc của Nhà nước cũng là việc của dân”.
Ông Hoàng Văn Hiệp, người dân thôn Nà Kèn, xã Lâm Thượng, tỉnh Lào Cai cho biết: “Gia đình tôi được hỗ trợ đền bù hơn 60 triệu đồng cho cây cối, chủ yếu là cây quế. Riêng phần đất đồi nằm dọc theo hành lang tuyến điện, chúng tôi tự nguyện hiến để phục vụ công trình. Không chỉ riêng tôi, hơn 30 hộ dân khác cũng làm như vậy. Chúng tôi rất phấn khởi khi dự án điện đi qua địa phương, vì đây là công trình phục vụ lợi ích chung, góp phần bảo đảm nguồn điện ổn định cho cả tỉnh và khu vực”.
Theo ông Hoàng Văn Cói, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Lâm Thượng, dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên có nhiều vị trí cột điện đi qua địa phận xã. “Ngay khi nhận được thông tin và chỉ đạo về dự án, chính quyền xã đã khẩn trương tuyên truyền, vận động người dân hiến đất và nhận tiền hỗ trợ đối với phần cây cối, hoa màu bị ảnh hưởng. Đến nay, khoảng 46 hộ dân đã hoàn tất việc nhận tiền bồi thường”, ông Cói cho biết.
Tại Lâm Thượng, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vừa mới được triển khai tròm trèm nửa tháng, song lãnh đạo xã không để xảy ra độ trễ trong chỉ đạo, điều hành. Dự án đường dây 500kV này là một trong những nội dung trọng tâm được xã ưu tiên. Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trần Quốc Tuấn cho biết: “Trên 70% dân số của xã là đồng bào dân tộc thiểu số. Nhưng cho đến thời điểm này, toàn bộ các hộ dân có cột điện đi qua đều đã bàn giao xong mặt bằng. Xã đang tiếp tục tập trung giải phóng hành lang tuyến để kịp thời phục vụ thi công kéo dây”.
Truyền lửa vượt khó từ “mạch 3” đến Lào Cai-Vĩnh Yên
Thi công vị trí hố móng VT140. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
Dự án 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên cũng là nơi tinh thần của những người từng chinh phục “mạch 3” – đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối năm 2024 được tiếp nối và lan tỏa. Không khí thi công khẩn trương, “vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão” trên công trường đường dây 500kV mạch 3 thêm một lần nữa được tái hiện rõ nét trên tuyến đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên. Từ Trung ương đến các xã và đến từng hộ dân, tất cả đang đồng lòng vì mục tiêu hoàn thành đúng tiến độ công trình truyền tải điện trọng điểm quốc gia.
Từ kinh nghiệm dự án trước, EVN đã chủ động triển khai hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” nhằm hỗ trợ tốt nhất cho các đơn vị thi công. Ngay từ tháng 6/2025, Quân khu 2 (Bộ Quốc phòng) đã phối hợp với Ban Quản lý dự án, đưa bộ đội tham gia thi công tại những vị trí địa hình đặc biệt phức tạp.
Trên địa bàn tỉnh Lào Cai, nhiều vị trí cột điện nằm ở độ cao hàng trăm mét so mực nước biển, đường công vụ phải mở men theo sườn núi dốc dựng đứng, việc vận chuyển vật tư, thiết bị gặp nhiều khó khăn. Tại vị trí cột VT140 ở thôn Nà Khà, xã Lục Yên, Thượng úy Đỗ Đức Anh - Chỉ huy trưởng lực lượng bộ đội tham gia hỗ trợ dự án thuộc Trung đoàn 174, Sư đoàn 316, Quân khu 2 cho biết, đơn vị được lệnh hành quân và đóng chốt ngay tại công trường. Đường đi từ chân đồi lên vị trí đặt cột gần 2km, chủ yếu phải đi bộ lên xuống liên tục trong ngày khá vất vả. Những ngày vừa rồi mưa to, ngập bùn, máy móc không vào được, đơn vị của anh phải dùng cuốc xẻng, nạo vét bùn để đơn vị thi công có thể thuận tiện làm việc.
“Bà con địa phương hỗ trợ chúng tôi như người thân, từ bữa ăn hàng ngày cho đến việc dẫn nước từ suối xa về phục vụ sinh hoạt. Nhà bác Nguyễn Quang Ngồi đã nhường một phần nhà ở để bộ đội sinh sống trong quá trình làm nhiệm vụ”, Thượng úy Đỗ Đức Anh chia sẻ.
Các chiến sĩ hỗ trợ làm đường công vụ lên vị trí dựng cột 140. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
Là người dân tộc Tày, có 2 con trai từng phục vụ trong quân đội, ông Nguyễn Quang Ngồi, người dân thôn Nà Khà, xã Lục Yên chia sẻ: “Tôi là người dân, nhưng cũng hiểu rõ chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển điện lưới quốc gia. Có con từng là bộ đội nên tôi càng hiểu hơn trách nhiệm và gian khó của các anh. Khi lực lượng thi công và bộ đội về đây, tôi sẵn sàng chia nửa sàn nhà sàn của gia đình để anh em có chỗ ăn ở, nghỉ ngơi. Dự án này là vì lợi ích chung, bà con mình cần góp sức, ai giúp được gì thì giúp. Tôi cũng thường xuyên cùng các hộ trong bản tiếp nước sạch, hỗ trợ hậu cần cho các anh em trên công trường”.
Lực lượng bộ đội đã trực tiếp mở đường công vụ, vận chuyển vật tư lên sườn núi, nơi móng cột được bố trí ở độ cao lớn. Tuyến đường gần 2km với độ dốc dựng đứng buộc bộ đội phải gùi vật liệu thủ công trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Có những ngày vừa san lấp xong, mưa lớn tràn về lại cuốn trôi tất cả, buộc phải bắt đầu lại từ đầu. Thế nhưng họ vẫn bám trụ kiên cường, san nền, kè đá, mở đường, tất cả để bảo đảm tiến độ cho công trình trọng điểm.
Ông Văn Minh Tâm – quản lý gói thầu 3HH do Công ty Hùng Anh thi công cho biết: “Gói thầu của chúng tôi gồm 50 vị trí, trong đó VT140 là một trong những vị trí đặc biệt khó khăn. Địa hình ở đây hiểm trở, đồi núi dốc cao, việc mở đường phải mất rất nhiều thời gian. Nhưng trong gian nan, anh em vẫn dốc toàn lực, huy động tối đa máy móc và nhân lực để quyết tâm đưa hạng mục của công trình về đích theo đúng tiến độ mà Chính phủ đề ra”.
Theo ông Tâm, hiện một số vị trí đã hoàn thành việc lắp dựng cột. Tại các vị trí còn lại, sắt thép, ống dẫn đang được vận chuyển và tập kết để chuẩn bị dựng cột. “Việc vận chuyển vật tư như ống thép lên công trường cực kỳ vất vả. Độ dốc lớn, vật tư dài và nặng, nên phải chia thành từng đoạn, cẩu từng chặng để đưa đến nơi thi công”, ông chia sẻ.
Trong quá trình thi công, lực lượng bộ đội thuộc Quân khu 2 cũng được tăng cường hỗ trợ vận chuyển vật liệu nặng như sắt thép, xi-măng cùng đội ngũ công nhân. “Anh em chiến sĩ làm việc rất nhiệt tình, sát cánh cùng đơn vị thi công trên từng tuyến đường công vụ, từng hố móng nơi sườn núi. Đây thực sự là sự phối hợp đáng quý để cùng hướng tới mục tiêu hoàn thành dự án trong thời gian sớm nhất”, ông Tâm nhấn mạnh.
Những hình ảnh xúc động trên công trường - nơi màu áo vàng của công nhân ngành điện và màu xanh của người lính cùng hiện diện trong hố móng trên sườn núi cao là minh chứng cho tinh thần phối hợp, gắn bó vì mục tiêu chung: Sớm đưa dòng điện siêu cao áp lên lưới quốc gia.
Không chỉ có lực lượng quân đội, cũng nhanh chóng vào cuộc. Trung ương Đoàn đã phát động đợt thi đua cao điểm tình nguyện tham gia hỗ trợ thi công Dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên, huy động lực lượng thanh niên tại các xã có đường dây đi qua cùng tham gia chiến dịch tình nguyện. Ngoài việc hỗ trợ hậu cần tại công trường, đoàn viên thanh niên còn tích cực phối hợp cùng chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động người dân bàn giao mặt bằng phục vụ dự án.
Trên công trường thi công, nhiều kỹ sư, cán bộ dày dạn kinh nghiệm từng góp mặt ở mạch 3 nay tiếp tục đảm nhiệm các phần việc ở dự án trọng điểm nơi đại ngàn Tây Bắc. Tại VT369 – cột vượt sông Lô cao 130m, các tốp thợ tranh thủ từng giờ nắng để đổ móng, dựng cột. Quyết tâm vượt khó đi kèm tinh thần sáng tạo trong công việc được phát huy triệt để trong quá trình thi công.
Thi công vị trí cột vượt sông Lô cao 130m tại Phù Ninh, Phú Thọ. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
Khi chúng tôi có mặt tại vị trí cột VT369, thuộc xã Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ cũng là thời điểm nắng gắt nhất trong ngày, công trường vẫn sôi động với không khí thi công khẩn trương. Cột 369 nằm trên những thửa đất trồng lúa và hoa màu ven bờ sông Lô, là vị trí cột vượt sông cao nhất toàn tuyến, với chiều cao lên tới 130m, khối lượng sắt thép hơn 351 tấn.
Anh Hồ Bá Thắng, đội trưởng thi công lắp dựng thuộc Công ty TNHH xây lắp Mạnh Trường Sơn vừa được tăng cường từ Quỳnh Lưu, Nghệ An ra chia sẻ: “Để xử lý phần móng trên nền đất yếu của cột 369, chúng tôi phải đổ hàng trăm mét khối cát gia cố nền trước khi triển khai thi công. Hiện tại, công trường vừa triển khai thi công, vừa khẩn trương tiếp nhận đầy đủ vật tư, thiết bị, bảo đảm luôn chủ động thi công, kể cả trong điều kiện thời tiết bất lợi”.
Anh Nguyễn Văn Hùng – công nhân Công ty Việt Á từng tham gia Dự án đường dây 500kV mạch 3 tại Hà Tĩnh. Trở lại với công trình truyền tải điện quốc gia lần này, anh tiếp tục đảm nhận nhiệm vụ lắp ráp và thi công cột trên tuyến vượt sông Lô tại vị trí cột VT369.
“Nhiệm vụ chính của tôi là thi công lắp dựng, làm tất cả các công đoạn liên quan đến cột thép. Thời tiết nắng nóng là trở ngại lớn nhất. Anh em phải điều chỉnh thời gian làm việc, tranh thủ làm sớm vào buổi sáng, nghỉ giữa trưa, thậm chí có hôm phải làm thêm vào buổi tối”, anh Hùng chia sẻ.
Dù điều kiện làm việc khắc nghiệt, anh Hùng và các đồng nghiệp vẫn giữ vững tinh thần trách nhiệm: “Tất cả anh em đều quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ đúng tiến độ. Dù vất vả, chỉ mong thời tiết thuận lợi hơn để công việc được thông suốt, góp phần đưa công trình về đích đúng hạn”.
Khó khăn là vậy, nhưng đúng với tinh thần chỉ đạo “vừa chạy vừa xếp hàng”, công việc được triển khai đồng loạt tại công trường để bảo đảm hiệu quả cao nhất đi kèm với chất lượng. Chia sẻ với chúng tôi, ông Bùi Phương Nam – Giám đốc Ban Quản lý dự án điện 1 cho biết: “Dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên đã nhận được sự quan tâm, hỗ trợ sát sao của cấp ủy, chính quyền các cấp tại địa phương nơi tuyến đi qua. Sự đồng thuận cao của người dân là yếu tố then chốt giúp chúng tôi sớm hoàn tất khâu bàn giao mặt bằng. Trên toàn tuyến dài 229,5km, gần như 100% vị trí móng cột đã được đổ xong. Chúng tôi đang đẩy nhanh tiến độ lắp dựng cột và chuẩn bị cho công đoạn kéo dây”.
Đánh giá về công tác tổ chức, điều hành dự án, ông Nam khẳng định sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan, địa phương và ngành điện đã phát huy hiệu quả: “Cách điều hành trực tiếp của chính quyền tỉnh, các địa phương và cơ quan chức năng rất sát với thực tế, đúng với chỉ đạo ‘vừa chạy vừa xếp hàng’ nhưng vẫn bảo đảm hiệu quả tối đa”.
Tuy nhiên, với thời gian không còn nhiều, áp lực về tiến độ vẫn là điều luôn thường trực. “Đồng hồ đếm ngược giờ chỉ còn chưa đầy 1 tháng nữa. Vật tư, thiết bị đã cơ bản ổn định, quyết tâm thì không phải bàn, nhưng thời tiết vẫn là yếu tố khiến chúng tôi lo ngại nhất. Vật tư đã được tập kết khẩn trương tại chân công trình ở tất cả các vị trí. Nhiều khoảng néo đã bắt đầu kéo dây. Toàn bộ cán bộ Ban Quản lý dự án đều có mặt trên công trường, không ai đứng ngoài cuộc”, ông Nam nói.
Ông cho biết thêm, toàn bộ lực lượng đang nỗ lực cao độ để phấn đấu hoàn thành đóng điện vào ngày 19/8, đúng theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, lập thành tích thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
TRUNG HƯNG